بازار تلفن همراه شلوغ، ‌اما کساد

گروه دانش و فن   مرجان محمدی

بازار تلفن همراه در روزهای پایانی سال همچنان در رکود به سر می‌برد، بسیاری از فروشندگان و فعالان بازار تلفن همراه که پیش بینی رونق در روزهای پایانی سال را داشتند، پیش بینی شان درست از آب در نیامده است.  

افزایش نرخ ارز، ‌طرح رجیستری، توقیف گوشی‌های وارداتی به کشور توسط واردکنندگان و برخی سیاست‌های به اصطلاح تنظیم بازار برای جلوگیری از ورود کالای قاچاق به بازار تلفن همراه باعث شده است که این بازار در سالی که چند روز به پایان آن باقی است نه تنها رونق نگیرد، بلکه برخی فروشندگان و فعالان بازار با تعطیلی مغازه‌های خود اقدام به فعالیت دیگری بکنند، ‌چرا که معتقدند در سال 97 نتوانسته‌اند حتی اجاره مغازه را دربیاورند.

در حالی که قرار بود در سال جاری با سیاست‌هایی که در بازار اعمال می‌شود از ورود گوشی‌های قاچاق به کشور کاسته شود و فعالان رسمی تلفن همراه بتوانند بدون مشکل فعالیت کنند، اما به نظر می‌رسد اعمال برخی سیاست‌ها در بازار تلفن همراه نتیجه‌ای عکس داشت، و نوسان قیمت ارز و افزایش یک‌باره دلار نیز مزید بر علت شد تا این بازار روزهای خوشی را پشت سر نگذارد؛ به‌طوری که در پی افزایش ناگهانی قیمت دلار و یورو واردکنندگان رسمی نتوانستند اقدام به واردات کنند و این مقدمه‌ای شد برای افزایش قیمت گوشی تلفن همراه.

‌از طرف دیگر با وارد نشدن گوشی تلفن همراه برخی از گوشی‌های پرطرفدار در بازار ایران نایاب و کمیاب شد و فروشندگانی که این گوشی‌ها را داشتند اقدام به ارایه قیمت با نرخ دلخواه می‌کردند و این هم مساله‌ای شد برای جهش دوباره قیمت‌ها در بازار گوشی تلفن همراه.  

با آشفته‌تر شدن بازار تلفن همراه وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به این مساله ورود و نام برخی شرکت‌های وارد‌کننده را اعلام کرد؛ شرکت‌هایی که ارز دولتی گرفته‌اند ولی گوشی تلفن همراه یا مطابق با ارز دریافتی وارد نکرده‌اند یا بخشی از ارز را در بازار به صورت آزاد به فروش رسانده‌اند و بخشی را اقدام به واردات گوشی کرده‌اند و گوشی‌های وارد شده را مطابق با ارز آزاد در بازار نرخ‌گذاری کرده‌اند.‌مساله‌ای که باعث شد مدیران چند شرکت بازداشت و کالاهای آنها از سوی دولت توقیف شود.

اما نابسامانی در بازار تلفن همراه به همین جا ختم نشد چرا که برخی از فروشندگان با سوءاستفاده از رجیستری و دریافت هزینه بیشتر از خریداران قیمت‌ها را برای چندمین بار طی یک سال افزایش دادند، ‌حال آنکه رجیستری کاملا رایگان است و هیچ هزینه‌ای نباید از مشترک یا خریدار دریافت شود. در حالی که خریداران و کاربران تلفن همراه خود را به شرایط عادت داده بودند و بازار می‌رفت تا آرامش نسبی را دنبال کند به یک‌باره خبر بسته شدن سامانه تلفن همراه شوک دیگری بود که به قیمت‌ها وارد کرد و قیمت‌ها دوباره رشد صعودی گرفتند.

این مساله باعث شد برخی فروشندگان در بازار تلفن همراه در تهران و تبریز مغازه‌های خود را تعطیل کنند و علیه وزیر ارتباطات شعار دهند، ‌شعاری که وزیر ارتباطات به آن واکنش نشان داد و در توئیتر خود نوشت: «مرگ بر رجیستری!»؛ شعاری که روی دیگر سکه «زنده باد قاچاق!» است. مشکل صنف عرضه‌کنندگان تلفن همراه جای دیگری است -که باید حل شود- نه طرح ثبت تلفن همراه که هزاران میلیارد تومان از قاچاق جلوگیری کرده است. شفافیت و مبارزه با فساد هزینه‌ای دارد که با پرداخت آن مشکلی ندارم.

او همچنین به یکی از توئیت‌های قبلی خود که چند ماه پیش منتشر کرده، اشاره کرد که در آن نوشته بود: در بازار چارسو جوانی با صدای بلند به من می‌گفت: در برخی ادارات به ما می‌گویند از ما مجوز برای مواد مخدر بخواه اما برای گوشی تلفن همراه نه، کاری می‌کنیم که این «بچه» نتیجه شفاف‌سازی را بفهمد. با خود فکر کردم چرا مدت‌هاست گوشی‌های منتظر عرضه به بازار تعیین تکلیف نمی‌شوند؟

یک روز بعد از این اعتراض سامانه مسافری تلفن همراه به حالت قبل بازگشت، ‌اما قیمت‌ها در بازار تلفن همراه به قیمت قبل بازنگشت.  این فراز و نشیب‌ها در بازار تلفن همراه تا به امروز عمده‌ترین دلایل برای رکود در بازاری است که قبل از گرانی ارز و اجرای سیاست‌های بازدارنده به خوبی فعال بود و رونق داشت، در این خصوص حمید امینی از فعالان بازار تلفن همراه به خبرنگار «تعادل» گفت: کاربران و مشتریان بیشتر نظاره‌گر هستند و با شنیدن قیمت‌ها تمایلی به خرید ندارند.

وی گفت: طی چند ماه اخیر بیشتر از فروش گوشی، ‌قاب و اکسسوری به فروش رسیده است، ‌چرا که مردم قدرت خرید ندارند و ترجیح می‌دهند با همان گوشی‌هایی که در دست دارند کار کنند.

وی در ادامه گفت: ‌با توجه به افزایش قیمت دلار و یورو برخی برند‌ها از بازار ایران بی‌سر و صدا رفتند و فقط چند برند مانده است، آن هم کم و بیش به بازار جنس تزریق می‌کنند، به دلیل افزایش قیمت ارز و واردات بسیاری مغازه‌ها از خریداری گوشی تلفن همراه خودداری می‌کنند، ‌چرا که بیم آن را دارند که نتوانند گوشی خریداری شده را بفروشند.  

وی گفت: با وجود اینکه انتظار می‌رفت بازار تلفن همراه در روزهای پایانی سال رونق بگیرد، ‌اما اینگونه نشد، بازار شلوغ است، ‌اما خریداری وجود ندارد.