ترامپ باز هم بازار نفت را به‌هم ریخت
گروه انرژی| نادی صبوری| فرداد احمدی|
دیروز و در نخستین معاملات بازار نفت پس از اعلام تصمیم دولت ترامپ علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران، بهای نفت خام به 71 دلار و 10 سنت در هر بشکه رسید. رسانه‌های بین‌المللی مانند رویترز، سی‌ان‌بی‌سی و مارکت‌واچ که خبر افزایش قیمت را پوشش دادند اغلب از بیان مستقیم ارتباط میان تهدید دولت ترامپ علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و بالا رفتن بهای نفت خام اجتناب کرده و عامل بالا رفتن قیمت را تنش‌ها در لیبی عنوان کردند. لیبی چند روز اخیر صحنه درگیری‌های داخلی بوده است. جان دریسکول استراتژیست ارشد شرکت خدمات انرژی JTD اما در میزگرد تلویزیونی شبکه CNBC تهدید دولت ترامپ علیه سپاه پاسداران را در کنار بیانیه مایک پمپئو در مورد خواسته دولت امریکا برای به صفر رساندن صادرات نفت خام ایران را عامل «اختلالات» بیشتر در بازار نفت سال 2019 خواند. او همچنین تاکید کرد که از نظر او صفر شدن صادرات نفت خام ایران توهم‌آمیز است.
شامگاه دوشنبه بهای نفت خام با 1.1 درصد افزایش به 71 دلار و 10 سنت در هر بشکه رسید که بالاترین قیمت سال 2019 به حساب می‌آید. در نخستین معاملات روز سه‌شنبه نیز این روند ادامه یافته و قیمت با 8 سنت افزایش به 71 دلار و 18 سنت رسید. این اتفاق‌ها پس از آن رخ می‌داد که دولت ترامپ عنوان کرد تصمیم گرفته است سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران را وارد لیست تروریستی امریکا کند.
اما اغلب اخبار منتشر شده در مورد بازار نفت خام، تمرکز بیشتر عامل افزایش قیمت را به تنش‌های لیبی که شروع آن به هفته پیش برمی‌گردد اختصاص دادند و ماجرای تصمیم ترامپ را نسبت به ماجرای لیبی با اولویت کمتری مطرح کردند.
در این میان برخی رسانه‌ها با جزییات بیشتری به این مساله و اهمیت آن برای بازار نفت خام پرداختند سی‌ان‌بی‌سی می‌نویسد که واشنگتن در حال افزایش فشارها بر تهران است که تهدید سپاه پاسداران به قرار گرفتن در لیست تروریستی در همین زمره دیده می‌شود. سی‌ان‌بی‌سی تاکید می‌کند که این نخستین‌باری است که امریکا به صورت رسمی به نیروی نظامی یک کشور دیگر لیبل تروریست بودن می‌زند.
جان دریسکول استراتژیست ارشد شرکت خدمات انرژی JTD اعتقاد دارد اقدامات دولت ترامپ علیه تهران در مدت اخیر موجب اختلال بیشتر در بازار نفت خام است.
پیشتر بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز با بیان اینکه متهم اصلی افزایش قیمت نفت و بی‌ثباتی بازار آن، آقای ترامپ و سیاست‌های اخلالگر و غیرقانونی اوست، اظهار داشت: رییس‌جمهوری امریکا که خود عامل اصلی بالا رفتن قیمت نفت و بی‌ثباتی در بازار است، انگشت اتهام خود را به سمت اوپک گرفته، در حالی که اوپک همه ظرفیت و توان خود را برای تولید به کار گرفته است.
جان دریسکول اعتقاد دارد اهداف دولت ترامپ از تصمیم در مورد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و بیانیه افرادی چون مایک پمپئو وزیر امور خارجه دولت او که هدف آنها «صفر شدن صادرات نفت خام ایران» است غیر ممکن و توهمی هستند.
دریسکول می‌گوید همانطور که قیمت نفت بالا و بالاتر می‌رود، بیرون راندن نفت خام ایران از بازار سخت‌تر و سخت‌تر می‌شود. او ادامه می‌دهد: این نفت بالاخره راهی برای صادر شدن پیدا خواهد کرد.
او در ادامه به سی‌ان‌بی‌سی می‌گوید: «در حالتی که صبر تهران به سر آمده و تصمیم بگیرد که در مقابل تصمیمات امریکا تنگه هرمز را ببندد 30 درصد جریان نفت خام جهان تحت تاثیر قرار خواهد گرفت»
دریسکول سطوح بالای 70 دلاردر هر بشکه نفت خام که شامگاه دوشنبه و دیروز سه‌شنبه بازار شاهد آن بود را کوتاه‌مدت تلقی می‌کند اما تاکید می‌کند که ماجرای اخیر به دلیل همزمان شدن مساله ونزوئلا، لیبی و ایران ممکن است عمر دراز‌تری داشته باشد.
لیبی در روزهای اخیر با تنش زیادی روبرو شده است. جان دریسکول، استراتژیست اصلی در شرکت خدمات انرژی جی‌تی‌دی، روز سه‌شنبه به سی‌ان‌بی‌سی گفت: این تقریبأ مانند سال 2011 است که دیکتاتور سابق کشور لیبی، معمر قذافی سرنگون شد.
بر اساس گفته‌های جان دریسکول از شرکت خدمات انرژی جی‌تی‌دی، نگرانی‌ها درباره ناآرامی در لیبی به همان اندازه تحریم‌های علیه ونزوئلا و ایران می‌تواند به نگرانی‌های بازار‌های نفت خام درباره پتانسیل قطع بزرگ‌تر عرضه آن اضافه کند.
روز دوشنبه، شاخص‌های قیمت نفت با معاملاتی که تا عصر روز سه‌شنبه در آسیا ادامه پیدا کرد، مقدار بیشتری را برای سال 2019 نشان دادند.
شورشیان وفادار به رهبر مخالفان دولت لیبی، خلیفه حیفتر که بطور موثری کنترل شرق کشور را در دست دارند، هفته گذشته حمله غافلگیرکننده‌ای علیه خانه دولت رسمی این کشور انجام دادند. این اقدام خطر ورود لیبی به یک جنگ داخلی را افزایش داد.
همچنین گزارش‌هایی در طول شب منتشر شد که فرودگاه پایتخت لیبی، طرابلس توسط حملات هوایی مورد حمله قرار گرفته است.
از سوی دیگر اختلال عرضه از سوی ونزوئلا نیز مطرح است. در ماه ژانویه دولت ترامپ در تلاش برای اینکه نیکولاس مادورو رییس‌جمهور ونزوئلا را از میان بردارد، شرکت نفت دولتی ونزوئلا PDVSA که بیشتر صادرات نفت خامش به پالایشگاه‌های امریکایی بود را تحریم کرد.
موضوع ونزوئلا نیز به صعود اخیر بهای نفت خام دامن زده است. استراتژیست ارشد شرکت خدمات انرژی JTD در مورد موضوع ونزوئلا می‌گوید: «اوضاع در ونزوئلا در حال پیش رفتن به سمت فاجعه است، حالا ماجرای قطع برق نیز به مسائل قبلی اضافه شده و صادرات نفت خام این کشور را به نصف رسانده است.»
آینده قیمت‌ها
در سالی که پیشتر آژانس بین‌المللی انرژی آن را سال «تلاطمات قیمتی» برای نفت خام نامیده بود قیمت‌ها به چه سمت و سویی خواهند رفت؟ جف کاری مدیر بخش کالای گلدمن ساکس در گفت‌وگویی که روز دوشنبه در حاشیه کنفرانس سالانه نفت و گاز خاورمیانه در دوبی با سی ان بی‌سی داشت عنوان کرد که سطوح 86 دلاری قیمت نفت برنت که سال پیش تجربه شد امسال تکرار نمی‌شود.
او در ادامه عنوان می‌کند: «بعید است ما دیگر سطوح 80 دلاری قیمت را ببینیم، ما در گلدمن ساکس برای سطح بالای قیمت امسال بازه 70 تا 75 دلار در هر بشکه و برای سطح پایین 60 دلار در هر بشکه را برآورد کرده‌ایم» البته گلدمن ساکس روز دوشنبه در بیانیه‌ای پیش‌بینی اخیر خود برای متوسط قیمت نفت خام برنت در سال 2019 را از 62 دلار و 50 سنت در هر بشکه به 66 دلار در هر بشکه افزایش داد و علت آن را اثرگیری عرضه از طرح کاهش تولید نفت خام اوپک و تحریم‌های امریکا علیه ایران و ونزوئلا عنوان کرد. از سوی دیگر مساله رشد اقتصادی و چشم‌انداز آن نیز بر موضوع قیمت بسیار اثرگذار است. در همین زمینه بانک امریکا مریل لینچ در تازه‌ترین تحلیل خود که توسط تسنیم ترجمه شده اعلام کرده که رشد اقتصاد جهانی در سال 2019 به میزان قابل توجهی در حال کند شدن است.
این بانک امریکایی گفته، انتظار دارد قیمت متوسط نفت برنت و نفت خام امریکا در سال 2019 میلادی به ترتیب به 70 و 59 دلار برسد. همچنین این رقم‌ها در سال آینده به 65 و 60 دلار خواهد رسید.
