سدسازی‌های غیر اصولی خطرناک‌تر از سیل است
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با اشاره به اینکه در ایران تنها حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب آب باید در سدها ذخیره شود، گفت: سدها راهکار کنترل سیل نیستند و نباید به بهانه کنترل سیل این کار را انجام دهیم چراکه سدسازی‌های غیر اصولی به مراتب خطر بیشتری نسبت به سیل دارند.
هوشنگ جزی تاکید کرد: سیل باید از بالادست حوضه آبخیز کنترل شود نه در خروجی آن. مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری در بخش دیگری از صحبت‌های خود اظهارکرد: در کشور ما اغلب بارش‌ها در فصل‌هایی اتفاق می‌افتد که نیازی به آن نداریم پس باید بتوانیم با استفاده از روش‌های مختلف آب را ذخیره کنیم و مانع هدر رفت آن شویم. سنتی‌ترین روش ذخیره آب در کشور ما قنات است. قنات‌ها می‌توانند آب را در زمین نفوذ دهند و جلوی تبخیر آن را بگیرند.
او با اشاره به اینکه سدسازی از دیگر روش‌های حفظ آب در کشورهای مختلف دنیا است، اظهار کرد: سدسازی استانداردهای خاص خود را دارد. ابتدا باید مشخص کنیم که چند درصد از آب قابل دسترس را می‌توانیم در سدها نگهداری کنیم. بطور معمول گفته می‌شود که می‌توان حدود ۴۰ درصد از آب قابل دسترس را در سدها ذخیره کرد که این مقدار در ایران چیزی حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب است. اگر سدهای ما در کشور ظرفیتی بیش از این مقدار داشته باشند به اکوسیستم فشار وارد می‌شود. جزی با تاکید بر اینکه تبخیر آب در کشور ما سه برابر متوسط جهانی است، به ایسنا گفت: در این شرایط نمی‌توانیم در کشور آب را روی سطح زمین ذخیره کنیم و باید در کنار سدسازی‌های اصولی از روش‌های مکملی استفاده کنیم تا آب را به داخل زمین نفوذ دهیم. متاسفانه در ایران از تکنیک‌های نفوذ آب به درون زمین غفلت شده و به همین دلیل است که سدسازی در کشور رواج دارد.
مدیرکل دفتر آبخیزداری و حفاظت خاک سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری با بیان اینکه آبخیزداری روشی است که می‌تواند در طول حوضه آبخیز سرعت سیلاب را کاهش دهد و امکان نفوذ آن به زمین را فراهم کند، اظهار کرد: با عملیات آبخیزداری می‌توانیم استحصال آب باران را افزایش دهیم و به کاهش تبخیر کمک کنیم.
او با اشاره به اینکه تنها از طریق آبخیزداری می‌توانیم چشمه‌ها و قنوات را تغذیه کنیم، گفت: پس از سیل‌های اخیر برخی از طرفداران سدسازی به نقش سد در کنترل سیل تاکید می‌کنند و برخی منتقدان نیز می‌گویند که سدها هیچ تاثیری بر کنترل سیلاب ندارند. در این باره باید توضیح داد که سدها مخزنی برای کنترل سیلاب دارند و شاید بتوانند در پایین‌دست خود تا حدی سیلاب را کنترل کنند اما در بالادست اینگونه نیست.
جزی با بیان اینکه نمی‌توانیم در هر آبراه‌های سدهایی با ارتفاع بلند بسازیم، اظهار کرد: احیای پوشش گیاهی و ایجاد سدهایی با بندهای کوتاه کارعملیات آبخیزداری است که سبب کنترل بارش‌ها به بهترین شکل ممکن می‌شود. در سیل‌های اخیر در مناطقی که عملیات آبخیزداری صورت گرفته بود خسارات سیل تا حدی زیادی کاهش یافت.
