دور زدن تحریم توسط برخی کسب و کارهای ایرانی
گروه دانش و فن| مرجان محمدی |
کاربران تلفن همراه هر روز با یک تحریم مواجه می‌شوند و این مساله باعث شده است تا بسیاری از برنامه‌های بومی که روی گوشی‌های کاربران نصب می‌شود با مشکل مواجه شود، این در حالی است که به گفته بسیاری از کارشناسان و صاحبنظران در حالی غول‌های فناوری با تشدید تحریم‌ها کاربران ایرانی را از دریافت خدمات محروم کرده‌اند که برخی از کسب و کارها و دارندگان اپلیکیشن‌های مختلف هزینه‌های لازم را برای قرار گرفتن روی فروشگاه‌های گوگل و اپل دریافت کرده‌اند و نباید بعد از بازگشت تحریم‌ها اقدام به حذف این برنامه‌ها از روی فروشگاه‌های خود کنند، این در حالی است که حذف سرویس‌ها و اپلیکیشن‌های ایرانی از مارکت‌های آنلاین‌بارها اتفاق افتاده و هر بار با وجود ادعای پیگیری بین‌المللی مسوولان، این موضوع تقریبا تا زمان حذف سرویسی دیگر به فراموشی سپرده شده است. از سوی دیگر یکی از اقداماتی که علیه سرویس‌های ایرانی انجام شد، حذف اکانت‌های اینترپرایز از مارکت آنلاین شرکت اپل بود. البته این اتفاق در شرایطی رخ داد که اپل امکان استفاده از اکانت‌های اینترپرایز را تنها برای موارد درون‌سازمانی قرار داده بود، اما شرکت‌های ایرانی پس از حذف اپلیکیشن‌هایشان از اپ‌استور پس از تحریم‌های امریکا، ناچار به استفاده از اکانت‌های اینترپرایز شدند که با سوءاستفاده برخی از شرکت‌های چینی، اپل این روش را هم برای کسب‌وکارهای ایرانی بست. روشی که با اعتراض بسیاری از کاربران و دارندگان گوشی آیفون مواجه شد و حتی دارندگان و طراحان این اپلیکیشن‌ها مراتب اعتراض خود را اعلام کردند و مقرر شد تا اعمال تحریم‌های خصمانه علیه ایران و کاربران ایرانی در حوزه فناوری در سطوح بین‌الملل بررسی و پیگیری شود به گونه‌ای که نعناکار مدیرکل حقوقی سازمان فناوری اطلاعات معتقد است: از آنجا که امریکا اجازه استفاده از خدمات را به کاربران ایرانی نمی‌دهد، بهترین کار این است که کاربران ایرانی هم آنها را تحریم کنند. هرچند که به نظر می‌رسد این نوع اقدام صرفا نمی‌تواند موثر باشد چرا که کاربران ایرانی ترجیح می‌دهند گوشی اپل به دست بگیرند به نظر می‌رسد استفاده و کارکرد برای بسیاری از کاربران اپل حایز اهمیت نیست.
در همین خصوص ابوالحسن فیروزآبادی دبیر شورای عالی فضای مجازی کشور با بیان اینکه در کنسرسیوم‌های حوزه در دنیا که بخش‌های خصوصی آن را رهبری می‌کند، ایران عضویت فعال ندارد، افزود: به دلیل این نقصان، شرکت اپل و به تازگی گوگل به حریم خصوصی ایرانی‌ها تجاوز کرده و با وجود اینکه همه شما زمان خرید تلفن‌های همراه هوشمند خود هزینه‌های پتنت، لایسنس و امثالهم را پرداخت کردید، اما برنامه‌های ایرانی را بدون اجازه حذف می‌کند.
در حالی که اپل هر روشی که کسب‌وکارهای ایرانی برای ارتباط خود با این شرکت را پیدا می‌کنند، حذف کرده و هر بار مشکلات جدیدی را به شرکت‌هایمان تحمیل می‌کند، شاید اگر کاربران بدانند با خریدن محصولات اپل از بسیاری از امکانات کسب‌وکارهای ایرانی از جمله حمل و نقل، پرداخت و بسیاری دیگر محروم می‌شوند، کمتر سراغ این محصولات بروند.
از طرفی گوگل هم در حالی در روزهای اخیر و ظاهرا با توجیه مشکلات امنیتی، نسخه‌های ایرانی تلگرام را از فروشگاه آنلاین خود حذف کرده که مشخص نیست روزی مانند اپل تصمیم بگیرد درهای پلی‌استور را به روی تمامی اپلیکیشن‌های ایرانی ببندد؛ اما در آن صورت تمامی برنامه‌نویسان و توسعه‌دهندگان، مانند امروز که درصورت کار با آی‌اواس، حرفه‌شان را در معرض خطر می‌بینند، باید فکری به حال کسب و کار خود کنند.
به هر حال به نظر می‌رسد حذف اپلیکیشن‌های ایرانی که از چند ماه پیش اتفاق افتاده فعلا ادامه خواهد داشت. بر اساس این گزارش مسوولان اپل نیز بارها اعلام کرده بودند که به دلایل شرایط تحریم هیچگونه خدماتی به کاربران ایرانی نمی‌دهند، اما ایرانی‌ها توانستند با دور زدن تحریم‌ها و اکانت‌های نامشخص و هویتی غیر واقعی برنامه‌های خود را روی فروشگاه‌های اپل و گوگل قرار دهند و این آگاهی نیز وجود داشت که با مشخص شدن هویت واقعی اپلیکیشن حذف می‌شود، مساله‌ای که طی چند ماه گذشته بسیار پررنگ شده است و حالا پس از اپل گوگل در حال حذف برنامه‌های ایرانی است.
بسیاری معتقدند اپل در ماه‌های اخیر محدودیت‌ها و سیستم نظارتی‌اش را روی اپلیکیشن‌های ایرانی بیشتر کرده، و جدا از اینکه این اپلیکیشن به یک کسب و کار ایرانی مرتبط است یا خیر ؟ پرداخت دارد یا خیر یا فارسی است یا انگلیسی، آنها را حذف کرده است. حتی برخی اپلیکیشن‌های کاملا رایگان که ارتباطی به کسب و کار ندارند مانند اپلیکیشن‌های هشدارهای زلزله نیز از روی این فروشگاه حذف شده است.
در پایان به نظر می‌رسد با اعمال برخی تحریم‌ها، فناوری نیز از این قاعده مستثنی نباشد هرچند که برخ کسب و کارها تاکنون توانسته‌اند تحریم‌ها را دور بزنند و در حال حاضر اپلیکیشن‌های آنها فعال است.
