یک گام تا انتشار آنلاین تجارت خارجی

روز گذشته مراسم رونمایی از آمار تجارت خارجی کشور براساس طبقه‌بندی‌های اقتصادی که قرار بود با حضور وزیر اقتصاد انجام شود با حضور محمدعلی دهقان دهنوی معاون اقتصادی وزیر اقتصاد، مهدی میراشرفی رییس کل گمرک و سید‌حسین میرشجاعیان مشاور وزیر اقتصاد در سالن جهاد اقتصادی وزارت اقتصاد برگزار شد.

  داشبرد الکترونیکی کالاهای اساسی به زودی ایجاد می‌شود

در این مراسم همچنین مهدی میراشرفی رییس کل گمرک ایران با اشاره به اقدامات جدید در راستای الکترونیکی کردن اطلاع‌رسانی و آماردهی، گفت: اپلیکیشن گمرک در حال حاضر قابل نصب روی گوشی‌های موبایل است که می‌تواند اطلاعات را به روز منتشر کند. همچنین پیام‌رسان‌ها را در دستور کار داریم تا بتوانیم به صورت آنلاین آمار تجارت خارجی را منتشر کنیم. وی همچنین با بیان اینکه دنیا در حال انفجار اطلاعات است، گفت: در صورتی این حجم از داده‌ها می‌تواند برای ما توانایی ایجاد کند که اولا این داده‌های خام سریعا تبدیل به اطلاعات پردازش شده شوند و ثانیا تحلیل آماری از این داده‌ها ارایه شود و داده‌ها دارای روایی خاص و بهنگام و به‌روز باشند. سازمان جهانی گمرک با کمک سازمان ملل از سال 1950 اقدام به تهیه آمارهایی کردند که براساس کدهای HS کار سیستماتیک روی بحث آمار هماهنگ شده و سیستماتیک انجام می‌شود.

رییس گمرک گفت: جمهوری اسلامی ایران از سال 1373 عضو کنوانسیون HS گمرک جهانی شد و این کدهای HS دارای 21 قسمت هستند که تمام گروه‌های کالایی در آنها قرار می‌گیرد و هرکدام از این گروه‌ها دارای چند فصل و HS در مجموع دارای 99 فصل، 5300 سرفصل و 9600 زیرسرفصل هستند.

به گفته میراشرفی کمیته دایمی HS در سازمان جهانی گمرک قرار دارد که کارشناسانی از 160 گمرک کشورهای مختلف در آنها حضور دارند اما با این وجود امروزه برخی از کالاهای قابل تجارت و غیرقابل ملموس وجود دارد که در کدهای تعریف شده HS قرار نمی‌گیرد.  به گفته رییس گمرک هیچ سازمانی وجود ندارد که مانند گمرک به صورت آنلاین اطلاعات خود را در اختیار همگان قرار دهد و به زودی داشبورد الکترونیکی اطلاعات ایجاد می‌شود که مثلا برای تامین 25 قلم کالای اساسی چقدر ذخیره و چقدر واردات وجود دارد.  میراشرفی همچنین خبر داد: به زودی داشبورد الکترونیکی گمرک برای نسخه موبایل روی تلفن همراه فعالان اقتصادی قرار می‌گیرد و همچنین سیستم پیام‌رسان گمرک به زودی برقرار می‌شود.

  کدام سازمان‌های بیشتری شفافیت اطلاعات را داشتند

در این مراسم سید‌حسین میرشجاعیان مشاور وزیر اقتصاد نیز با بیان اینکه داده‌های اقتصادی قلب هر نوع تحلیلی به‌شمار می‌روند، گفت: به شرط اینکه داده‌ها صحیح، دقیق و بهنگام باشد و داده‌ها تبدیل به اطلاعات مورد نیاز فعالان اقتصادی شوند. براساس ارزیابی انجام شده 4 مجموعه وزارت اقتصاد به ترتیب شامل بورس به خاطر ذات شفافیت، ‌گمرک، شرکت‌های بیمه و سازمان خصوصی‌سازی از مجموعه‌هایی بودند که بیشترین شفافیت در اطلاعات را داشته‌اند.  به گفته مشاور وزیر اقتصاد طبقه‌بندی کالاها در کدهای اقتصادی نشان می‌دهد که چه کالاهایی جزو گروه‌های با فناوری پیشرفته یا فناوری سطح پایین یا چه مقدار از کالاهای وارداتی یا صادراتی جزو کالای سرمایه‌ای، واسطه‌ای یا مواد اولیه هستند.

میرشجاعیان همچنین خبر از رونمایی پروژه نظام جامع آماری در وزارت اقتصاد داد و گفت: این طرح در مراحل نهایی قرار دارد که با راه‌اندازی آن آمارهای اقتصادی دارای کیفیت استفاده خواهند شد.

به گفته میرشجاعیان بانک جامع اطلاعات اقتصادی وزارت اقتصاد قابلیت استفاده از سیستم موبایل را نیز دارد.  وی همچنین داشتن بانک جامع اطلاعاتی برای سازمان مالیات را مهم خواند و گفت: دریایی از اطلاعات مالی وجود دارد که برای مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم باید استفاده شوند.

مشاور وزیر اقتصاد همچنین با بیان اینکه 20 درصد اطلاعات اقتصادی کشور در وزارت اقتصاد منتشر می‌شود گفت: در پروژه‌های نظام آماری وزارت اقتصاد وضعیت فعلی و شرایط مطلوب آماری تعیین و مشخص است. به گفته میرشجاعیان سامانه‌های جدید اطلاعاتی به اطلاعات قابل استفاده تبدیل کرده و تبدیل داده‌های خام گمرک به اطلاعات بهنگام با استفاده از سامانه‌های جدید محقق شده است. مشاور وزیر اقتصاد با بیان اینکه سازمان امور مالیاتی درگاه‌های اطلاعات مختلفی دارد اما اطلاعات مورد نیاز محققین منتشر نشده است گفت: ما نمی‌دانیم توزیع جغرافیای مالیات چگونه است و داده‌های مالیات مشاغل در استان‌های مختلف چه وضعیتی دارد. همچنین اطلاعات عملکرد بودجه در اختیار خزانه‌داری کل است و چون حالت محرمانه دارد منتشر نمی‌شود.

وی گفت: گزارش تفریغ بودجه یک متن دو صفحه‌ای است و اصلا اطلاعات کامل دقیق در آن منتشر نمی‌شود. اکنون به دنبال دریافت اطلاعات شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیردولتی هستیم امروز مشخص نیست، نسبت دارایی به دارایی کل چیست، نسبت ارزش افزوده بر ارزش افزوده کل مشخص نیست و باید این اطلاعات شفاف شود.

  طبقه‌بندی اطلاعات از سال ۹۶ شروع شد

در این مراسم همچنین سیدرضا عظیمی مدیر دفتر آمار وزارت اقتصاد گفت: کار طبقه‌بندی اطلاعات و آمار اقتصادی را از سال 96 شروع کردیم و آمارها براساس کدهای HS و ISIC طبقه‌بندی شده که براساس ا ین طبقه‌بندی عمده ترکیب صادرات از کشور به صورت مواد خام بوده است. همچنین فرزانه عباسی کارشناس دفتر مطالعات بازارهای مالی و بازرگانی گفت: کدهای HS آمار گمرک دارای چهار سطح است که در سطح اول 21 بخش، سطح دوم 99 فصل، سطح سوم 5300 گروه کالایی با کد 6 رقمی و سطح چهارم دارای 9600 کالای مختلف است که در طبقه‌بندی‌های اقتصادی طبقه‌‌بندی می‌شوند.  گفتنی است در این مراسم، محمدعلی دهقان معاون وزیر اقتصاد یکی دیگر از سخنرانان بود که چنین گفت: طبقه‌بندی‌های جدید بستر جدیدی برای انتشار اطلاعات در راستای شفاف‌سازی و آسان‌ شدن تحقیق و پژوهش انجام می‌شود و داده‌هایی که سال‌ها در مجموعه‌های اقتصادی موجود بود و منتشر نمی‌شد با طبقه‌بندی جدید قابلیت بهره‌برداری پیدا می‌کند.  او در حاشیه این مراسم نیز با بیان اینکه تحقق درآمدهای مالیاتی به معنای افزایش مالیات‌ها نیست، گفت: حذف چهار صفر از پول ملی در راستای امور ثبتی و حسابداری است و نگهداری حساب‌ها را راحت‌تر خواهد کرد وگرنه اثر ملموس بر اقتصاد نخواهد گذاشت. محمدعلی دهقان در حاشیه مراسم رونمایی از آمارهای تجاری وزارت اقتصاد در پاسخ به سوال ایسنا، درباره سازوکارهای و برنامه‌های وزارت اقتصاد برای تحقق درآمدهای مالیاتی بدون آسیب زدن به حوزه‌های تولیدی در سال سخت اقتصادی اظهار کرد: تحقق درآمدهای مالیاتی به معنای افزایش بیشتر مالیات‌ها نیست. می‌توانیم از طریق گسترش پایه‌های مالیاتی، شناسایی فرارهای مالیاتی و رفع معافیت‌های غیر ضروری درآمدهای مالیاتی را محقق کنیم؛ بنابراین تحقق درآمدهای مالیاتی به شکلی خواهد بود که نه‌تنها فشار بر تولید وارد نشود بلکه تثبیت‌کننده فضای کسب و کار اقتصادی هم باشد.

او در پاسخ به این سوال که آیا وزارت اقتصاد به صورت مشخص برنامه مالیاتی را برای تحقق این ایده طراحی کرده است یا خیر؟ پاسخ داد: حتماً برنامه‌هایی وجود دارد که توسط مراجع ذی‌ربط اعلام خواهد شد.

دهقان همچنین با اشاره به شرایط سخت بودجه دولت در سال ۱۳۹۸ درباره راهکارهای تحقق بودجه اظهار کرد: بخشی از برنامه‌ریزی‌های جدید در راستای افزایش درآمدها و بخشی هم در راستای کاهش هزینه‌های غیر ضروری خواهد بود که این اتفاقات در مجموع باعث تعادل منابع و مصارف در بودجه خواهد شد. معاون وزیر اقتصاد همچنین به طراحی برنامه‌های برای رونق تولید در وزارت اقتصاد هم اشاره کرد و گفت: جهت‌گیری وزارت اقتصاد به سمت برنامه‌هایی است که بتواند در سال ۹۸ اثرات ملموسی را به‌جا بگذارد ، ضمن اینکه برای سال‌های بعد هم قابل امتداد باشد تا از این طریق بتوان باعث کاهش بیکاری و رکورد اقتصادی در سال جدید شد. این برنامه‌ها در حال حاضر در حال طراحی هستند تا بعد از طی مراحل قانونی اجرا شود.

دهقان همچنین به حذف چهار صفر از پول ملی اشاره کرد و گفت: این طرح در راستای امور ثبتی و حسابداری است و نگهداری حساب‌ها را راحت‌تر خواهد کرد وگرنه اثر ملموس بر اقتصاد نخواهد گذاشت. او همچنین به راه‌اندازی بازار متشکل ارزی اشاره کرد و گفت: اساساً هر نوع بازار متشکل باعث گردش و شفافیت بیشتر اطلاعات خواهد شد که این مساله در نهایت باعث طراحی سیاست‌گذاری‌های بهتر خواهد شد.