اعدام مرد شماره 2 نهضت جنگل
صد سال پیش در چنین روزی، میرزا ابراهیم حشمت طالقانی مشهور به «دکتر حشمت»، مرد شماره ۲ نهضت جنگل در حالی که فقط ۳۴ سال داشت، به‌دار آویخته شد. در یادداشت‌های محمدحسین صبوری دیلمی، همسنگر میرزا کوچک خان از شرق گیلان و یادداشت‌های صادق کوچک‌پور جنگلی درباره جنگ و گریز از لاهیجان تا قلعه گردان خرمآباد تنکابن آمده است: بعد از عزیمت میرزا کوچک دکتر حشمت رییس نفرات شد و ما به دور او جمع شدیم... گفتیم تکلیف ما چیست؟ جواب داد: «وصیت میرزا را باید عمل کنیم و برویم تسلیم شویم.» بدین‌ترتیب دکتر حشمت امان‌نامه را پذیرفت و در قلعه گردن چند کیلومتری خرمآباد از توابع تنکابن تسلیم نیروهای قزاق شد. این مطلب کاملا واضح است که دکتر داناتر و عاقل‌تر ازآن بود که فریب وثوق‌الدوله را بخورد و به خاطر وعده‌ها تسلیم شود و همانطور که خود بعدها گفت یقین داشته که اعدام می‌شود. هدفش از این عمل اولا انجام‌دادن وصیت میرزا کوچک‌خان و در ثانی جلوگیری از هدر دادن خون همراهان بوده است. دولتی‌ها به بهانه اینکه رییس کل قزاق دولت ایران (ژنرال استاروسلسکی) در رشت است، به آنها گفتند ما باید شما را روانه رشت کنیم تا به شما پروانه آزادی بدهند و به منازل خود باز گردید! روز ششم ماه شعبان پس از سه روز اقامت در خرمآباد تنکابن، تعداد جنگلی‌ها به ۱۸۰ نفر رسید که همگی به همراه دکتر و هشت نفر قزاق به رشت حرکت داده شدند. در نزدیکی «دیوشل» دکتر را از یارانش جدا کرده و با درشکه راهی کردند. از این لحظه به بعد دکتر اطمینان یافت که دیگر امیدی برای نجاتش نیست و تمام وعده‌ها فریبنده بوده است. پس از دو روز، در ساعت ۱۰ صبح روز ۲۱ اردیبهشت‌ماه سال ۱۲۹۸ شمسی، دادگاهی در قرق کارگزار (محل فعلی اداره ثبت اسناد رشت) تشکیل دادند. دادگاه او را یاغی خواند و ادعانامه‌ای، مبنی بر محکومیت او برای جمعیتی در حدود دو هزار نفر که در مراسم او گرد آمده بودند، خوانده شد. دادگاه در ساعت ۱۲ ظهر تعطیل شد. رأی دادگاه تنظیم و تسلیم کلنل استاروسلسکی شد. او رای دادگاه را پذیرفت و دستور داد قبل از ساعت ۵ بعد از ظهر حکم اجرا شود. کمی قبل از ساعت پنج، دکتر حشمت را روی چهار پایه‌دار قرار دادند و حکم در میان گریه و شیون مردم به ویژه زنان اجرا شد. سید‌محمدتقی میرابوالقاسمی درباره آرامگاه دکتر حشمت می‌نویسد: «جسد بی‌جان دکتر حشمت را در حیاط مسجد چله‌خانه دفن نمودند و مدت‌ها نهال درختی نشانه گورش بود، تا اینکه بعد از سال ۱۳۳۰ بنای آرامگاهی بر آن ساختند.»
مسجد چله‌خانه در رشت، میدان شهرداری، خیابان امام خمینی، خیابان دکتر حشمت واقع شده و بقعه میر نظام‌الدین (از سادات موسوی) هم آنجا است.
