ماموریت دشوار پمپئو در مسکو
گروه جهان|
وزیر خارجه امریکا برای دیدار با رییس‌جمهوری روسیه به شهر ساحلی سوچی می‌رود. انتظار می‌رود مایک پمپئو با ولادیمیر پوتین درباره مسائلی مانند کنترل تسلیحاتی، ونزوئلا، کره‌شمالی و اتهام‌ها به روسیه در مورد دخالت در انتخابات امریکا گفت‌وگو کند. ای‌بی‌سی‌نیوز گزارش داده، پمپئو در این سفر قصد دارد روابط امریکا و روسیه پس از انتشار گزارش رابرت مولر بازرس ویژه تحقیقات درباره دخالت روسیه در انتخابات ریاست‌جمهوری 2016 را ترمیم کند. مولر در گزارش خود به تلاش‌های مسکو برای دخالت در انتخابات امریکا اشاره کرده، اتهامی که روسیه بارها آن را رد کرده است. سفر مایک پمپئو به روسیه نخستین سفر او در مقام وزیر خارجه کشورش است و گفت‌وگوها با سران روسیه، از جمله ولادیمیر پوتین، بالاترین سطح از گفت‌وگوهای رسمی بین مقام‌های دولت ترامپ و پوتین، از تابستان سال پیش به این سو است.
پمپئو در حالی به روسیه می‌رود، که از یک سو او و شماری دیگر از مقام‌های دولت ترامپ، مانند جان بولتون، در مورد فعالیت‌های روسیه از جمله در ونزوئلا به‌تاکید هشدار داده‌اند. از سوی دیگر اما گمانه‌زنی‌ها در مورد دیدار ترامپ و پوتین نیز دوباره بالا گرفته است و رییس‌جمهوری امریکا خود در پی گفت‌وگوی تلفنی تازه‌اش با رییس‌جمهوری روسیه گفته بود «او به دخالت در ونزوئلا فکر نمی‌کند، بلکه تمایل دارد که شاهد تحولات مثبت در ونزوئلا باشد، همانطور که می‌خواهم.» مسکو هرچند خبر سفر پمپئو را تایید کرده، اما توضیحات بیشتری ارایه نکرده است. دیدار پوتین و پمپئو قرار است سه‌شنبه در سوچی، در کرانه دریای سیاه، برگزار شود. امریکا سال گذشته توافق‌ها و تعهدات مربوط به پیمان جلوگیری از موشک‌های هسته‌ای میان‌برد را تعلیق و اعلام کرد اگر روسیه به نقض آن پایان ندهد در 6 ماه آینده بطور رسمی از این پیمان خارج خواهد شد. خبرگزاری فرانسه با غیرمعمول خواندن سفر وزیر خارجه امریکا به روسیه نوشته: پمپئو با یک وظیفه غیرمعمول و بیهوده یعنی محکم ایستادن در برابر قدرت رقیب به روسیه می‌رود؛ در حالی که دونالد ترامپ از در سازش با روسیه درآمده است! سفر پمپئو به روسیه کمتر از دو ماه پس از آن صورت می‌گیرد که رابرت مولر تحقیقات خود را ارایه کرده است؛ نتیجه تحقیقات این بود که روسیه در انتخابات امریکا مداخله کرده اما کمپین ترامپ با مسکو تبانی نکرده است.
ترامپ پس از سپری کردن دو سال نخست ریاست‌جمهوری‌اش در سایه تحقیقات مولر، سوم ماه مه با پوتین بطور تلفنی صحبت کرد. ترامپ این تماس یک ساعته با پوتین را گفت‌وگویی بسیار مثبت خواند و گفت پوتین به او اطمینان داده که روسیه در ونزوئلا مداخله نمی‌کند؛ اظهاراتی که کاملاً مغایر با اظهارات مایک پمپئو و دیگر مقامات ارشد امریکا بود که هفته‌ها از مسکو درخواست کرده بودند تا از حمایت از نیکلاس مادورو رییس‌جمهور چپگرای ونزوئلا دست بردارد.
ونزوئلا تنها یکی از چند موضوعی است که امریکا و روسیه بر سر آنها اختلاف دارند. جنگ سوریه، تعهدات کنترل تسلیحاتی و جنگ اوکراین نیز از دیگر مواردی است که باعث شده تا روابط دو کشور متشنج شود. قدرت‌های غربی 5 سال است که تلاش می‌کنند تا مانع از حمایت مسکو از جدایی‌طلبان مسلح شوند. جاناتان کاتس یکی از مقامات سابق امریکا که بر مسائل اروپای شرقی و مرکزی متمرکز است، می‌گوید: «روسیه به‌دنبال این است که بینند آیا پایان تحقیقات مولر می‌تواند آغاز جدیدی برای آن با ترامپ باشد یا خیر؛ ترامپی که پوتین از او در جریان انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ در برابر هیلاری کلینتون حمایت کرد. به نظر من مسکو در حال ارزیابی این است که آیا پس از انتشار گزارش مولر راه جدیدی برای عملیات در واشنگتن وجود دارد یا خیر.»
گرچه ترامپ در رأس دولت امریکا قرار دارد اما در واشنگتن منزوی است، چرا که عملاً تمامی مقام‌های ارشد دولتش از جمله پمپئو و قانونگذاران امریکایی حامی یک موضع سفت و سخت‌تر در مقابل روسیه هستند، از جمله اعمال تحریم به‌دلیل مداخله انتخاباتی و الحاق شبه جزیره کریمه به مسکو در ۲۰۱۴. کاتس می‌گوید: «برای پمپئو کار بسیار دشوار است چرا که طرفین صحبت در روسیه نمی‌دانند چه کسی از جانب امریکا صحبت می‌کند.»
یکی از مقام‌های وزارت خارجه امریکا گفته: «پمپئو که قرار است برای دومین بار در هفته‌های اخیر با سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه، دیدار کند، برای پیشرفت در یک حوزه مهم یعنی کنترل تسلیحاتی بطور خاص تلاش خواهد کرد.» معاهده استارت جدید قرار است در ۲۰۲۱ منقضی شود و ترامپ خواستار یک پیمان جایگزین وسیع‌تر شده که شامل چین نیز بشود. حتی پمپئو نیز اذعان کرده که این اهداف بسیار خوشبینانه است.
یکی دیگر از توافق کلیدی یعنی معاهده نیروهای اتمی میان‌برد با خروج امریکا با تکیه بر این ادعا که سیستم موشکی جدید روسیه این پیمان را نقض کرده، فروپاشید. این مقام وزارت خارجه امریکا گفته: «با وجود اختلافات شدید در برخی مسائل مهم، روسیه و امریکا اگر رو در رو با یکدیگر ملاقات نکنند اما روابط سازنده خود را درخصوص افغانستان و کره‌شمالی توسعه داده‌اند.» این مقام که خواست نامش فاش نشود، گفته: «به نفع ما است که با روسیه روابط بهتری داشته باشیم. هر جا که ما نگرانی‌های داشته باشیم آنها را مستقیماً با روسیه مطرح می‌کنیم، اختلافات را کم کرده و حوزه‌هایی را که بتوانیم در آنها برای حفاظت و پیشبرد منافعمان همکاری کنیم، پیدا می‌کنیم.» اما ویکتوریا نولان معاون وزیر خارجه امریکا در دولت باراک اوباما نسبت به امیدها برای تحقق یک رابطه بهتر با روسیه تحت حکومت پوتین ابراز شک و تردید می‌کند. او می‌گوید: «فقدان رهبری، اتحاد و ثبات در امریکا بزرگ‌ترین چالش برای مقابله با روسیه‌ای است که مجدداً قدرت گرفته است. آن چه ما نمی‌دانیم و باید متوجه آن شویم این است که آیا پوتین حقیقتاً خواستار بهبود روابط است یا خیر.»
