بازار ارز در انتظار حذف رانت‌های ارزی

گروه بانک و بیمه | احسان شمشیری|

روز سه‌شنبه 7 خرداد ماه 98 نرخ لحظه‌ای دلار در سنا 13 هزار و 750 تومان و یورو 15 هزار و 650 تومان اعلام شد. همچنین براساس میانگین نرخ‌های روز یکشنبه 5 خرداد، نرخ دلار در سامانه سنا 13 هزار و 914 تومان، یورو15 هزار و 779 تومان، درهم 3 هزار و 843 تومان، یوان 2هزار و 145 تومان، پوند 17 هزار و 816 تومان و لیر ترکیه 2 هزار و 425 تومان تعیین شد.

به گزارش «تعادل»، در جریان معاملات بازار آزاد تهران، نرخ دلار بین 13750 تا 13800 تومان معامله شد و در نتیجه با اعلام اونس جهانی به قیمت 1284 دلار، نرخ سکه و طلا کاهش یافت. هر گرم طلای ۱۸ عیار ۴۲۱ هزار و ۳۰۱ هزار تومان شد و مظنه مثقال 17 عیار یا طلای آبشده معادل 1 میلیون و 824 هزار تومان اعلام شده است.  قیمت هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح جدید ۴ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان، هر قطعه سکه تمام بهار آزادی طرح قدیم ۴ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان، نیم سکه ۲ میلیون و ۶۴۰ هزار تومان، ربع سکه یک میلیون و ۷۱۰ هزار تومان و سکه گرمی یک میلیون و ۲۰ هزار تومان شد.

 افزایش مهلت ارایه اسناد حمل حواله‌های ارزی واردات ماشین‌آلات

مدت زمان ارایه اسناد حمل در خصوص حواله‌های ارزی واردات ماشین‌آلات، قطعات و تجهیزات خطوط تولیدی برای شرکت‌های تولیدی به حداکثر ١٨ ماه از تاریخ صدور حواله افزایش یافت.

به گزارش «تعادل»، بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به بانک‌ها اعلام کرد که مهلت ارایه اسناد حمل حواله‌های ارزی واردات ماشین‌آلات، قطعات و تجهیزات خطوط تولیدی برای شرکت‌های تولیدی به حداکثر ١٨ ماه از تاریخ صدور حواله ارزی به شرط تایید دوره ساخت توسط معاونت امور صنایع وزارت صنعت، معدن و تجارت افزایش می‌یابد.

 کاهش یورو با چاشنی اتریشی

پس از شروع نه چندان خوب دلار در معاملات ابتدای هفته، اسکناس سبز مجددا در برابر همتایانش صعودی شد.

به گزارش رویترز، شاخص دلار که نرخ برابری آن در مقابل سبدی از ارزهای جهانی را اندازه می‌گیرد با ۰.۱۱۵ درصد افزایش به ۹۷.۷۴۶ واحد رسید که اگرچه هنوز ۰.۶ درصد پایین‌تر از رکورد ثبت شده امسال است اما نشان می‌دهد ارزش دلار در برابر میانگین شش ارز مهم جهانی از ابتدای امسال تاکنون ۱.۶۵ درصد افزایش یافته است.

ژاپن که این روزها میزبان دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا است به وی وعده داده است که با افزایش واردات کالا از امریکا در راستای کاهش مازاد تجاری در روابط تجاری دو کشور گام بر دارد و این مساله باعث تقویت موقعیت دلار در برابر ین شده است. دلار امروز با ۰.۰۵ درصد افزایش به ۱۰۹.۵۲ ین رسید.

در دیگر نقطه جهان، ارزش ارز واحد اروپایی پس از سقوط کابینه دولت اتریش و چند قطبی شدن پارلمان اتحادیه اروپا نتوانست به مسیر صعودی خود ادامه دهد و با فاصله گرفتن از قله ثبت شده ۱۰ روز اخیر خود دربرابر دلار به محدوده ۱.۱۱۹۲ دلار عقب‌نشینی کرد. دولت سباستین کورتس با وجود استعفای کریستین اشتراخه، معاون وی از سمتش به دلیل انتشار یک ویدئوی جنجالی مربوط به سال ۲۰۱۷ که در آن اشتراخه قول اعطای امتیازات ویژه به افرادی را در صورت حمایت‌های مالی آنها از وی می‌دهد، نتوانست از مجلس اتریش مجدداً رأی اعتماد بگیرد.

ماسافومی یاماموتو، استراتژیست ارزی در موسسه «میزوهو سکیوریتیز » گفت: در پارلمان اروپا شاهد چند قطبی شدن احزاب هستیم که به نوعی آینه فضای سیاسی اروپا نیز هست. این مساله عمدتاً به زیان یورو خواهد بود.در برابر دیگر ارزهای مهم، هر دلار استرالیا به ۰.۶۹۲ دلار و هر پوند انگلیس به ۱.۲۶۷۳ دلار کاهش یافتند. همچنین هر دلار امریکا به ازای ۱.۳۴۴ دلار کانادا، ۱.۰۰۴۶ فرانک سوییس، ۴.۱۹۱۲ رینگت مالزی، ۱.۳۷۶۶ دلار سنگاپور و ۶.۹۰۶۶ یوان چین مبادله شدند.

 تغییر نرخ دلار 4200 تومانی بار دیگر مطرح شد

با وجود انتقادهایی که در ماه‌های اخیر از دلار 4200 تومانی صورت گرفته و البته برخی در مخالفت با آن با استناد به تورم کالاهای اساسی و مشمول دلار حمایتی، معتقدند که حذف دلار 4200 تومانی باعث تورم بیشتر خواهد شد، اما بار دیگر، برخی رسانه‌ها و افراد خواستار تعدیل نرخ دلار 4200 تومانی شده و معتقدند که حرکت دلار 4200 تومانی به سمت سنا و نیما، باعث کاهش نرخ دلار آزاد خواهد شد و فاصله دلار یارانه‌ای، نیما و سنا و آزاد کاهش خواهد یافت و رانت و فساد موجود را از بین برده و به بهبود وضعیت قیمت‌ها نیز کمک می‌کند.

برخی صاحب‌نظران در این زمینه می‌گویند که دلار یارانه‌ای ۴۲۰۰ تومانی نمود بارز دخالت دولت در اقتصاد است؛ دخالتی که البته یک اقتصاددان معتقد است می‌تواند باعث ایجاد فساد و ناکارآمدی در اقتصاد شود.

یکی از اصلی‌ترین موضوعات علم اقتصاد، مساله دخالت عدم دخالت دولت در بازار است؛ اختلافی که باعث به وجود آمدن دو طیف اصلی از اقتصاددانان تحت عنوان لیبرال‌ها و سوسیالیست‌ها یا راست‌ها و چپ‌ها به عنوان مخالفان و موافقان دخالت دولت در اقتصاد شده است.

در ایران نیز اقتصاددانان مخالف و مدافع دخالت دولت در بازار تحت عناوین کلی‌تری مانند راست‌گرایان و نهادگراها در مورد مسائل روز اقتصادی موضع‌گیری‌های متفاوتی دارند. در یک مورد از این مسائل اقتصادی در سال گذشته نهادگرایان و معتقدان به بازار آزاد رو در روی هم ایستادند.

بعد از جهش ارزی سال گذشته، نهادگرایان با برگزاری کرسی‌های مختلف در موسسات خود نسبت به این قضیه واکنش نشان دادند. آنها معتقدند بودند که در چنین شرایطی دولت باید هر چه در توان دارد دلار به اقتصاد تزریق کند تا از این طریق جلوی افزایش قیمت‌ها را بگیرد.

امیرحسین خالقی در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه هر کالای ارزانی که توسط دولت به اقتصاد وارد شود می‌تواند باعث ایجاد فساد و ناکارآمدی شود، گفت: درباره تأمین ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تأمین کالاهای اساسی هم همین مساله صادق است و می‌تواند باعث ایجاد فساد و ناکارآمدی شود؛ همانطور که اتفاقاً در دوران جنگ هم کم و بیش همین مساله وجود داشت.

این اقتصاددان همچنین به تجربه ترکیه بعد از کودتای ناموفق سال ۲۰۱۶ هم اشاره کرد و گفت: سازوکار توزیع کالاهای اساسی زیرنظر دولت در آن کشور هم باعث ایجاد بستری برای فساد اقتصادی و در نهایت ناکارآمدی دولت شد.

خالقی همچنین به جذابیت تزریق ارز ارزان به اقتصاد برای سیاستمداران هم اشاره و اظهار کرد: چون این اقدام بر اساس ارزیابی‌های سیاسی سیاستمداران ممکن است صحیح به نظر برسد آن را انجام می‌دهند و بعید است که در آینده هم این روند تغییر کند.

سال گذشته دولت برای جلوگیری از افزایش قیمت کالاها در بازار شروع به دادن دلار یارانه‌ای ۴۲۰۰ تومانی برای واردات انواع کالاها کرد اما تنها زمانی چند هفته‌ای نیاز بود تا نقص‌های بزرگ این دخالت بزرگ پدیدار شود. در آن زمان یکی از اقتصاددانان به ایسنا گفت که فقط در یک مورد برخی از واردکنندگان برای دریافت دلار ۴۲۰۰ تومانی عدس وارد می‌کردند و سپس همان عدس را از طرف دیگر صادر می‌کردند!

مشابه این خبر در کنار اخباری مانند دریافت ارز و وارد نکردن کالاها در ماه‌های بعد از تک نرخی کردن ارز به کرات شنیده شد و معلوم شد که سوءاستفاده از ارز یارانه‌ای علاوه بر اینکه هزینه‌های زیادی روی دست دولت گذاشته، باعث به وجود آمدن مفاسد زیادی هم شده است.