امریکا یا روسیه، ترکیه گزینه سومی ندارد
گروه جهان| سمانه قربانی|
آنکارا به اقدام اخیر نمایندگان امریکایی برای جلوگیری از خرید تسلیحات روسی توسط ترکیه بهتندی واکنش نشان داد و قطعنامه مجلس نمایندگان امریکا در این باره را تهدیدی غیرقابل قبول خواند. اختلاف امریکا و ترکیه بر سر خرید سامانه موشکی اس400 از روسیه در ماههای اخیر تشدید شده است. در شرایطی که امریکا هشدار میدهد خرید این تسلیحات روسی امنیت جنگندههای اف35 را به خطر میاندازد، ترکیه مصرانه میگوید که تسلیحات مورد نیاز خود را از روسیه خریداری خواهد کرد.
بهگزارش رویترز، ترکیه سهشنبه اعلام کرده که قطعنامه مجلس نمایندگان امریکا مبنی بر محکومیت خرید سامانه دفاعی اس400 روسیه توسط آنکارا و درخواست تحریم این کشور، تهدیدی غیر قابلقبول و ناموجه است. روابط ایالات متحده و ترکیه دو عضو سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو)، در چند جبهه دچار اصطکاک شده از جمله، برنامههای آنکارا برای خرید سیستمهای دفاعی هوایی اس400 روسیه، بازداشت کارکنان کنسولگری امریکا در ترکیه و استراتژیهای متضاد منطقهای از جمله در سوریه.
ترکیه همچنین گفته امریکا تاکنون به پیشنهاد آنکارا برای تشکیل یک گروه کاری مشترک برای حل مناقشه بر سر خرید سامانه دفاع موشکی اس400ساخت روسیه پاسخی نداده است. اسماعیل دمیر گفته: «اگر نگرانی بر سر مسائل فنی ناشی از استقرار موشکهای اس۴۰۰ در ترکیه است، ما بارها گفتهایم که آمادهایم در این زمینه مذاکره کنیم. اما طرف دیگر (ایالات متحده) هیچ گامی در راستای تشکیل تیم فنی برای بحث در این زمینه بر نداشته است.» آنکارا در دسامبر سال ۲۰۱۷ توافقی برای خرید سیستم دفاع هوایی اس ۴۰۰ با مسکو امضا کرد. در این میان رویارویی دو عضو ناتو اعمال تحریمهای واشنگتن علیه آنکارا را جدیتر از همیشه کرده است، تهدیدی که اقتصاد ترکیه را در معرض رکود اقتصادی قرار داده و تردیدهایی را درباره نقش این کشور در پیمان ناتو ایجاد کرده است.
بهگزارش رویترز، قطعنامه مجلس نمایندگان امریکا که ماه مه ارایه شده بود دوشنبه با عنوان «ابراز نگرانی برای اتحاد ترکیه و امریکا» در مجلس نمایندگان تصویب شد. در این قطعنامه از ترکیه خواسته شده است تا خرید موشکهای اس400 روسیه را لغو کند. نمایندگان امریکا هشدار دادهاند در صورتی که ترکیه سامانههای موشکهای روسی را تحویل بگیرد که
به زودی در ماه جولای اتفاق خواهد افتاد، تحریمهایی را علیه این کشور اعمال خواهند کرد. قطعنامه مجلس نمایندگان امریکا خواستار انجام تحقیقاتی در این باره شده است. در این قطعنامه اعلام شده که سامانه دفاعی اس400 روسیه باعث زیر سوال رفتن اتحاد ترنس آتلانتیک به رهبری امریکا میشود.
وزارت خارجه ترکیه در واکنش به این قطعنامه در بیانیهای اعلام کرده که سیاست خارجی و سیستم قضایی ترکیه با اتهامات ناعادلانه و بیاساس مورد انتقاد قرار گرفتهاند. در این بیانیه آمده: «اتخاذ تصمیماتی که به افزایش اعتماد متقابل کمک نمیکند، غیر قابل قبول است. تصمیماتی که حاوی تهدیدها و تحریمها در دستور کار خود است و ضربالاجلهای ساختگی تعیین میکند.»
توقف آموزش خلبانان ترک
به اعتقاد ناظران، رجب طیب اردوغان رییسجمهور ترکیه، در شرایط دشواری برای برقراری یک تعادل میان روابط نزدیک خود با غرب از یک سو و روسیه از سوی دیگر است. ترکیه که از سوی امریکا و ناتو برای محدود کردن روابط نظامیاش با روسیه تحت فشار قرار گرفته، به انرژی روسیه نیازمند است و در مسائل منطقهای از جمله تحولات سوریه نیز همکاری نزدیکی با مسکو دارد.
پیش از انتشار قطعنامه علیه ترکیه، مقامهای امریکایی اعلام کرده بودند که آموزش خلبانان ترک برای جنگندههای اف35 در پایگاه نیروی هوایی لوک در ایالت آریزونا را متوقف میکنند. ایالات متحده میگوید فراگیری روسیه از موشکهای دفاعی روسی خطری برای شرکتهای «لاکهید مارتین» سازنده جنگندههای اف35 است. شرکتی که ترکیه هم قصد خرید از آن را دارد.
الیوت انگل رییس کمیته امور خارجه مجلس نمایندگان امریکا، دوشنبه در صحن مجلس گفته: «در سیاست خارجی به ندرت این اتفاق میافتد که مسالهای کاملا سیاه یا کاملا سفید باشد. اما این مساله سیاه و سفید است. آقای اردوغان یا این توافق را لغو میکند یا نمیکند؛ حد وسطی وجود ندارد. ترکیه نمیتواند هم سلاح روسی و هم سلاح امریکایی اف35 را داشته باشد، این کشور انتخاب سومی ندارد.»
تهدیدهای مجلس نمایندگان امریکا در شرایطی است که به نظر میرسد ترکیه بدون توجه به اخطارهای امریکا در پی خرید جنگندههای اس 400 روسیه است. اردوغان هفته گذشته گفت: «برای ترکیه عقبنشینی از معامله با مسکو منتفی است.»