انتقاد از روند واگذاری بنگاه های زیان‌ده

تعادل|

سرنوشت واگذاری بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی چه شد؟ نایب‌رییس اتاق تعاون ایران روز گذشته در نشست خبری خود ناگفته‌هایی را در مورد نحوه واگذاری شرکت‌های دولتی مطرح کرد. طبق اظهارات اسماعیل خلیل‌زاده تنگستانی، تنها شرکت‌های زیانده که در اختیار بخش دولت قرار دارد و به سود دهی نرسیده‌اند، برای واگذاری به بخش خصوصی معرفی می‌شوند. این در حالی است که باید شرکت‌هایی که در تولید موفق هستند، مورد واگذاری قرار گیرند؛ همچنین بر اساس قانون اصل 44 باید ابتدا صورت‌های مالی این شرکت‌ها از زیاندهی خارج شده و سپس واگذار شوند. اما نکته قابل ذکر اینکه قرار بود 30 درصد درآمد حاصل از واگذاری‌ها که رقمی حدود 18هزار میلیارد تومان برآورد شده، به بخش تعاون داده شود اما به گفته این مقام مسوول در اتاق تعاون، تاکنون یک ریال هم به حساب تعاونی‌ها واریز نشده است. فارغ از این ماجرا اما نایب‌رییس اتاق تعاون ایران از الزامات قانونی برای واگذاری دو باشگاه فوتبالی پر طرفدار نیز خبر داد. به گفته او، طبق سیاست اصل ۴۴ باشگاه‌های ورزشی «استقلال و پرسپولیس» باید از ماهیت دولتی خارج شده و با رعایت قانون به مردم و هواداران دو باشگاه واگذار شود. اما از آنجایی که این دو باشگاه از نظر مالی دارای تراز منفی بوده و بدهکار هستند، واگذاری آنها در بن بست قرار گرفته است.

  انتقاد از تصدی‌گری‌های دولت

نایب‌رییس اتاق تعاون روز گذشته در نشست خبری خود با اصحاب رسانه به تشریح موضوعاتی در خصوص «نحوه واگذاری‌های شرکت‌های دولتی» و «دستیابی مرزنشسینان به کارت بازرگانی» پرداخت. او البته انتقاداتی هم به تصدی‌گری دولت در اقتصاد داشت؛ چراکه دولت به جای ایفای وظایف نظارتی و حاکمیتی، بیشتر در اجرای امور اقتصادی دخالت دارد. نایب‌رییس اتاق تعاون ایران با بیان اینکه بخش تعاون برای به دست گرفتن اداره تصدی‌های دولتی آمادگی دارد، از دخالت دولت در امور اجرایی تعاونی‌ها انتقاد کرد.

 اسماعیل خلیل‌زاده تنگستانی، گفت: دولت در واگذاری شرکت‌ها تاکنون موفق نبوده است. او افزود: این در حالی است ‌که طبق قانون قرار بود بخشی از وجوه واگذاری شرکت‌ها به حساب تعاونی‌ها برای تقویت تعاون واریز شود. به گفته خلیل زاده، قرار بود 30 درصد درآمد حاصل از واگذاری‌ها در اختیار بخش تعاون قرار گیرد که این رقم حدود 18هزار میلیارد تومان برآورد شده، اما تاکنون یک ریال هم به حساب تعاونی‌ها واریز نشده است.

او که ریاست اتاق تعاون استان تهران را نیز بر عهده دارد، در مورد ارتباط شرکت‌های زیر مجموعه شستا و بخش تعاون هم گفت: نامه‌های متعددی به دولت نوشته‌ایم که حساب‌های شستا و وزارت تعاون تجمیع شود و تمام شرکت‌های زیر مجموعه شستا و سایر شرکت‌های تعاونی در بانک توسعه تعاون حساب باز کنند. اما هنوز مشکلاتی در این زمینه وجود دارد که در تلاش برای رفع آنها هستیم.

خلیل‌زاده در مورد اینکه چرا سامانه جامع مسکن برای جلوگیری از تخلفات در شرکت‌های تعاونی مسکن ایجاد نمی‌شود، گفت: سوال من این است که کدامیک از دولت‌ها بعد از انقلاب در بخش شرکت‌داری موفق بوده‌اند و چرا موفق نشده‌اند. او ادامه داد: هم‌اکنون نیز در برخی از موارد بخش‌های دولتی مانع از فعالیت تعاونی‌ها می‌شوند، درحالی که سرمایه تعاونی‌ها متعلق به مردم است. او ادامه داد: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید بر اساس وظایف نظارتی و حاکمیتی دخالت کنند، اما دخالت‌های این وزارتخانه بیشتر در امور اجرایی است.

او با انتقاد از فرآیند توزیع کارت بازرگانی به مرزنشینان گفت: متأسفانه به دلیل اینکه در گذشته، وزارت بازرگانی وقت، توزیع کارت‌های بازرگانی در مرزها را به یک شرکت واگذار کرده بود، بسیاری از مرزنشینان موفق به دریافت کارت بازرگانی نشدند؛ براین اساس، دو حالت متصور است؛ ‌در حالت اول کارت بازرگانی به دست مرزنشین نمی‌رسد، اما در حالت دوم به دلیل اینکه مرزنشینان درآمد کافی ندارند، قادر به پرداخت هزینه برای دریافت کارت بازرگانی نیستند.

او در اینجابه ذکر مثالی پرداخت و گفت: بطور نمونه برای ۱۰ میلیون نفر از افرادی که در مرزهای کشور زندگی می‌کنند و عضو اتحادیه مرزنشینان کشور هستند، باید کارتی برای مجوز واردات و صادرات داده شود که این کارت از طریق یک شرکت واسطه به دست عده‌ای از مرزنشینان می‌رسد. این در حالی است که مرزنشینان روزی ۲۰ هزار تومان درآمد دارند، اما برای دریافت کارت خود از شرکت‌های مربوطه باید ۱۵ هزار تومان هزینه بپردازند. به گفته خلیل زاده، این امرموجب شده، که عده‌ای از مرزنشینان هنوز نتوانستند کارت واردات و صادرات خود را دریافت کنند یا اینکه پولی برای ارایه به آن شرکت یا دریافت سهمیه صادرات و واردات نداشته‌اند.

خلیل‌زاده با بیان اینکه مشکلاتی بر سر راه کسب و کارهای نوپا در بخش تعاون وجود دارد، گفت: مشکل تعاون این است که تبلیغات خوبی در معرفی کسب و کارهای نوپا نداریم و این ایراد کار ماست. او تصریح کرد: به عنوان مثال مسوولیت تنظیم بازار مرغ و گوشت از اسفندماه سال گذشته برعهده شرکت‌های تعاونی گذاشته شد، اما حتی یک مصاحبه در این زمینه انجام ندادیم، درحالی که شرکت‌های تعاونی خوبی وجود دارند که راهکارهای مفیدی برای تنظیم بازار به کارگرفتند. حتی شرکت‌های استارت‌آپی در بخش تعاون وجود دارند که فرآیند توزیع را تسریع کردند.

  الزام در واگذاری سرخابی‌ها

بخش دیگری از سخنان نایب‌رییس اتاق تعاون ایران در زمینه واگذاری‌ها بود. خلیل‌زاده با بیان اینکه در مورد نحوه واگذاری‌ها ایرادهایی وجود دارد، اظهار کرد: نباید شرکت‌های دولتی که زیانده هستند سهام آنها را به بخش خصوصی یا تعاونی واگذار کنیم، بلکه باید ابتدا صورت‌های مالی آنها از زیاندهی خارج شده و بعد واگذار شوند. بنابه اظهارات او، باید مبلغی که برای پیش‌پرداخت این واگذاری‌ها اعلام می‌شود، کمتر شود تا توان خرید این شرکت‌ها توسط بخش تعاونی به وجود‌اید.

خلیل‌زاده ادامه داد: شرکت‌های اعلامی در لیست واگذاری‌ها به دلیل پیش پرداخت‌های بالا قابل واگذاری به بخش خصوصی و تعاون نیستند و باید روان‌سازی لازم انجام شود و پیش پرداخت‌ها کمتر شود. او با تاکید بر اینکه باید شرکت‌هایی واگذار شوند که در تولید موفق باشند، گفت: بر این اساس اتاق تعاون شرکت‌ها را بررسی می‌کند اگر به صلاح باشد وارد شده و تقاضای خود را اعلام می‌کنیم، اما به واگذاری بنگاه‌های شستا به بخش تعاون اعتقاد ندارم.

خلیل‌زاده که عضویت هیات‌مدیره یکی از باشگاه‌های ورزشی را نیز بر عهده دارد؛ در مورد واگذاری دو باشگاه استقلال و پرسپولیس گفت: این باشگاه‌های ورزشی طبق سیاست اصل ۴۴ باید واگذار شوند و این الزام قانونی است که واگذاری صورت بگیرد. به گفته او، باشگاه‌های ورزشی استقلال و پرسپولیس باید از ماهیت دولتی خارج شده و با رعایت قانون به مردم و هواداران دو باشگاه واگذار شوند. بنابه گفته‌های او، اما در حال حاضر این دو باشگاه از نظر مالی دارای تراز منفی و بدهکار هستند، خلیل‌زاده تاکید کرد: اگر قرار بر واگذاری این دو باشگاه باشد، باید انتخاب هیات‌مدیره توسط مردم صورت بگیرد و مالکیت این دو باشگاه به هواداران واقعی آن واگذار شود. او ادامه داد: طرفداران و هواخواهان این دو باشگاه سرخابی می‌توانند با تشکیل شرکت‌های سهامی عام در قالب عدالت اجتماعی، سهام این دو باشگاه را خریداری کنند. بنابراین اتاق تعاون و تعاونی‌ها، باید شرکت‌های سهامی عام تعاونی تشکیل بدهند تا این دو باشگاه خصولتی نشوند. رییس اتاق تعاون استان تهران همچنین در مورد میزان بدهی باشگاه ورزشی پرسپولیس گفت: میزان بدهی این باشگاه به دلیل تراز مالی منفی است که از رقم دقیق آن اطلاعی ندارم، اما فقط حدود ۷۰ تا ۸۰ میلیارد تومان بدهی مالیاتی در باشگاه ورزشی استقلال وجود دارد.

خلیل‌زاده همچنین با اشاره به اینکه هزینه‌های باشگاه استقلال از طریق خزانه پرداخت می‌شود، افزود: این موضوع مهمی است که می‌تواند به شفافیت حساب‌های مالی استقلال کمک کند. بنابه اظهارات او، از بهمن‌ماه ۹۷ تاکنون ۴۲ میلیارد تومان منابع درآمدی وارد باشگاه استقلال شده و همین چند روز قبل ۱۰ میلیارد تومان از دو شرکت اپراتور همراه اول و ایرانسل دریافت کردیم. رییس اتاق تعاون استان تهران در بخش دیگری از سخنان خود در مورد قرارداد با مربی خارجی جدید به نام «استرا مارچولی» گفت: قرارداد با او ۷۰۰ هزار یورو برای یک سال است که طبق این قرارداد سه دستیار خارجی نیز به همراه او در ایران حضور خواهند داشت. او افزود: به محض ورود «استرا مارچولی» به ایران، قرارداد رسمی بسته می‌شود.