۱۰ درصد هزینه زندگی برخی خانواده‌ها صرف آموزش می‌شود
معاون سابق سازمان برنامه و بودجه گفت: برخی خانواده‌ها ۱۰ درصد کل هزینه زندگی را بابت آموزش می‌پردازند و بیش از ۹ درصد خانواده‌های ایرانی برای تحصیل فرزندانشان باید وسایل زندگی را بفروشند.
محمدرضا واعظ مهدوی معاون سابق سازمان برنامه و بودجه در برنامه تلویزیونی پرسشگر با اشاره به متوسط سال‌های تحصیل در ایران گفت: این شاخص در سال ۱۹۹۰، ۴.۲ سال بود که در سال ۲۰۱۷ به ۹.۸ سال رسیده است. سال‌های مورد انتظار برای تحصیل نیز دیگر شاخص است که از ۹.۲ سال در سال ۱۹۹۰ به ۱۴.۹ سال در سال ۲۰۱۷ رسیده است. یعنی از کسی که وارد مدرسه می‌شود انتظار می‌رود تا ۱۵ سال در سیستم آموزشی بماند.وزن آموزش در شاخص توسعه انسانی وزن مهمی است و طبق گزارشات بین‌المللی، در ردیف کشورهای با شاخص توسعه انسانی بالا قرار گرفته‌ایم و جزو کشورهای خوب هستیم.
او با بیان اینکه بیش از ۱۵ میلیون دانش‌آموز در بیش از ۱۰۰ هزار مدرسه داریم، گفت: چالش اساسی در شرایط فعلی پوشش آموزش و پرورش است. بیش از ۹۸.۶ درصد جمعیت واجب‌التعلیم در دوره ابتدایی تحت پوشش قرار دارند. این نرخ در دوره دبیرستان ۸۰ درصد است. آیا توزیع این ۱.۴ درصد عدم پوشش در همه کشور یکسان است؟ در استان سیستان و بلوچستان بیش از ۶ درصد عدم پوشش داریم. در جنوب کرمان و شرق هرمزگان نیز عدم پوشش بیشتر است و اکنون زمان آن است که سرپرست جدید وزارت آموزش و پرورش تمرکز مدیریت را روی این موضوع قرار دهد. علاوه بر این اتباع کشورهای بیگانه یا کودکان دارای مادر ایرانی و پدر خارجی هستند که شناسنامه ندارند و شاید ده‌ها هزار کودک و جوان ایرانی داریم که نمی‌توانند به مدرسه بروند.
او افزود: شاخص هزینه‌های کمرشکن آموزش عبارت از خانواده‌هایی است که ۱۰ درصد کل هزینه زندگی را بابت آموزش می‌پردازند. بیش از ۹ درصد خانواد‌های ایرانی برای تحصیل فرزندانشان باید وسایل زندگی را بفروشند و از محل درآمدهای عادی خود نمی‌توانند خرج تحصیل را بدهند. باید دولت به این شاخص توجه کند. او با اشاره به اینکه ایران کشوری جوان و باسواد است، اظهار کرد: تفاوت بین هزینه‌ها و درآمدهای دولت ۱۳۰ هزار میلیارد تومان است. ۹۵ هزار میلیارد تومان فقط حقوق و دستمزد و ۱۲۰ هزار میلیاردتومان هزینه رفاه اجتماعی است که تقریبا معادل کل درآمدهای دولت است. صرفه جویی که می‌توان انجام داد جوابگوی این مابه‌التفاوت نیست. دولت باید روی درآمدها کار کند. بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم.
معاون سابق سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه وزیر آموزش و پرورش آینده باید در حیطه فرابخشی تلاش کند، گفت: تأثیر سیاست‌های درون بخشی کمتر از ۲۰ درصد است و ۸۰ درصد در کلان اقتصاد رخ می‌دهد. تلاش وزرا باید ممانعت از رشد تورم و حفظ قدرت خرید دستمزد بگیران و اخذ مالیات از فعالیت‌های مولد باشد.
وی با طرح این پرسش که آیا آموزش و پرورش باید کاسه گدایی دست بگیرد؟ گفت: خیر، نباید این‌گونه باشد. کلان اقتصاد باید جوابگو باشد. وقتی دولت کسری دارد از کجا باید پول مطالبات و معوقات معلمان را بدهد؟ توجه کنیم که مسائل کلان در درون آموزش و پرورش قابل حل نیست و باید به صورت فرابخشی حل شود.
وی تاکید کرد: اگر بنیه مالی دولت تقویت شود وزرا می‌توانند تاکید کنند که باید بودجه کافی اختصاص یابد، در غیر این صورت دولت نمی‌تواند با این وضعیت مطالبات را بپردازد. وزرا باید به مسائل فرابخشی توجه کنند و مراقب شاخص‌های نرخ ارز و… باشند.
