دیوار بی‌تفاوتی در آتش‌سوزی‌ محوطه‌های تاریخی بالاتر رفته

سرپرست کاوش دیوار بزرگ تاریخی گرگان، آتش‌سوزی در محوطه‌های تاریخی را که معمولا به دنبال غفلت انسان‌ها رخ می‌دهد عاملی آسیب‌زا به بناها و لایه‌های تاریخی می‌داند که زیر محوطه‌های تاریخی قرار گرفته‌اند و حتی هنوز کاوشی روی آنها انجام نشده است. احتمال بی‌تفاوتی نسبت به وقوع آتش‌سوزی در محوطه‌های تاریخی، هر چند به طور دایم به عنوان یک هشدار یا زنگ خطر توسط دوستداران میراث‌فرهنگی، کارشناسان و رسانه‌ها مطرح می‌شود، اما به نظر می‌رسد این دیوار بی‌تفاوتی برای مسوولان در محوطه‌های تاریخی آنقدر بالا رفته که با وجود همه‌ هشدارها قرار نیست از این اتفاق‌ها جلوگیری شود. برخی باستان‌شناسان از وقوع آتش‌سوزی در قبرستان «خالد نبی» گلستان در چند روز گذشته که علت آن باز هم گرمای هوا عنوان شده، خبر می‌دهند؛ محوطه‌ای که هر چند به واسطه‌ قبرستانی بودنش احتمالا سازه‌ای یا معماری خاصی زیرِ زمین ندارد، اما آیا سنگ قبرهای خاص آن و حتی قبرهایی که هر کدام در دوره‌های مختلف تاریخی به شیوه‌ای خاص دفن شده‌اند، در گرمای آتش از بین نمی‌روند یا دچار تغییرات نمی‌شوند؟ جبرئیل نوکنده، باستان‌شناس، به ایسنا، می‌گوید: بی‌شک آتش‌سوزی‌هایی که در محوطه‌های تاریخی رخ می‌دهند و معمولا بر اساس غفلت انسان ایجاد می‌شوند، به لایه‌های تاریخی آسیب می‌زنند، چون هر اثری که در محوطه‌های تاریخی در سطح و حتی زیر خاک قرار گرفته باشد، نسبت به گرمای بیش از حد واکنش نشان می‌دهد. او تاکید می‌کند: وقتی به صورت ناگهانی ۵۰۰ درجه گرما به محوطه‌های تاریخی مانند هگمتانه، شوش، یا محوطه‌های تاریخی گرگان وارد می‌شود، چون معمولا در چند سانت اولِ این محوطه‌های تاریخی لایه‌های معماری و تاریخی وجود دارد، قطعا آنها با آسیب‌های مختلفی مواجه می‌شوند. او با تاکید بر اینکه باقی‌مانده‌های آتش نیز به مرور به لایه‌های تاریخی آسیب وارد می‌کند، ادامه می‌دهد: قطعا توجه و کنترل محوطه‌های تاریخی توسط نیروهای یگان حفاظت بطور دایم می‌تواند از هر نوع آتش‌سوزی جلوگیری کند و از سوی دیگر بعد از وقوع هر آتش‌سوزی باید با هزینه‌های زیاد محوطه‌های تاریخی مونیتورینگ و پایش شوند تا از به دست آمدن اطلاعات اشتباه در مطالعات باستان‌شناسی جلوگیری شود.