تحولات اخیر در برجام ارتباطی با وظایف شورای حکام ندارد
گروه ایران|
در حالی که ایران تاکید دارد تحولات اخیر پیرامون برجام ارتباطی با پادمان‌های آژانس و همچنین وظایف شورای حکام آژانس ندارد، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به درخواست امریکا یک نشست ویژه درباره ایران برگزار می‌کند.
موضوعی که باعث شد تا دفتر نمایندگی ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، درخواست امریکا برای برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت درباره فعالیت هسته‌ای ایران را طنز تلخ تاریخ بخواند.
مطالب استدلال مقامات ایرانی در شرایطی که امریکا با خروج از برجام و امضای تحریم‌های تازه، تمام تلاش خود را برای انحراف برجام از مسیر طبیعی و حقوقی خود به کار برده و با استفاده از تمام ابزارهای اقتصادی و ارتباطی‌اش بر سر اجرای این سند دیپلماسی
سنگ‌اندازی کرده است؛ در خواست از سازمان‌های بین‌المللی از جمله شورای حکام برای بررسی موضوع کاهش تعهدات کشورمان که ذیل مفاد برجام عملیاتی شده یک طنز تلخ تاریخی است.
در شرایطی که ترامپ 13ماه پیش در مقابل دوربین‌های تلویزیونی خبر از خروج کامل از برجام داده بود و در مراحل بعدی نیز با امضای تحریم‌های متنوع عملا در مسیری مخالف با تعهداتش در برجام پیموده بود؛ اعلام این موضوع که آژانس باید به ایران برای اجرای تعهدات برجامی‌اش فشار بیاورد، بیشتر به یک شوخی شبیه است تا واقعیتی که بتوان روی آن حساب جدی باز کرد.
هنوز آفتاب روز جمعه غروب نکرده بود که نمایندگی امریکا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درخواست کرد تا نشست اضطراری درباره گزارش اخیر مدیرکل، پیرامون برنامه هسته‌ای ایران برگزار شود. اشاره نمایندگی امریکا متوجه تصمیمی بود که ایران برای کاهش تعهداتش ذیل برجام اتخاذ کرده بود؛ تصمیمی که از منظر حقوقی نه‌تنها برجام را نقض نکرد بلکه به نوعی تعادل و موازنه را به این سند بازگرداند.
در بیانیه نمایندگی امریکا اما آمده است: «امریکا با قدرت از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و تلاش‌های آن برای راستی‌آزمایی فعالیت‌های تهران حمایت می‌کند و همان‌گونه که «جکی ولکات» سفیر امریکا در سازمان‌های بین‌المللی پیش از این گفته است هرگونه فعالیت هسته‌ای ایران و تغییرات آن باید در اختیار شورای حکام قرار گیرد تا نسبت به اجرای تعهدات ایران تحت پادمان و تعهدات هسته‌ای ارزیابی شود.»
پاسخ به یک شوخی
در پاسخ به این رفتارهای متناقض مقامات امریکایی، نمایندگی ایران در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین با صدور بیانیه‌ای که در توئیتر منتشر شد آورده است: این طنزی تلخ است که همان رژیمی که برجام را از طریق خروج غیرقانونی و یکجانبه نقض کرد و به دیگران فشار می‌آورد تا اقدام مشابهی را صورت دهند و با اعمال زور مانع اجرای آن توسط جامعه بین‌المللی می‌شود، نسبت به اجرای همان توافق، ابراز نگرانی کرده است.این بیانیه می‌افزاید: اینکه امریکا به عنوان ناقض اصلی برجام، این در خواست را مطرح کرده نشان‌دهنده انزوای این کشور در مخالفت با رویکرد چند جانبه گرایی و حاکمیت قانون در مسائل بین‌المللی است.
بر اساس این بیانیه، تصمیم ایران برای کاهش تعهداتش در برجام، در واکنش به شرایطی است که امریکا ایجاد کرده است؛ از جمله آنهایی که می‌خواهند تعهداتشان در برجام را اجرا کنند، تحریم می‌کند.
نمایندگی ایران همچنین تصریح کرد که درخواست امریکا با ماموریت شورای حکام و پادمان‌های مرتبط نسبتی ندارد و مسائل مرتبط با اجرای برجام در چارچوب سازوکاری که در این رابطه طراحی شده قابل پیگیری است.
تشکیل جلسه ویژه با موضوع ایران
در پی این اقدام خبرگزاری فرانسه به نقل از یک سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که شورای حکام این نهاد دهم ژوئیه (چهارشنبه ۱۹ تیر) بنا به درخواست امریکا جلسه ویژه‌ای درباره ایران تشکیل می‌دهد.
آژانس اخیراً تأیید کرد که ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از سقف ۳۰۰ کیلوگرم عبور کرده است.
«محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران روز دوشنبه گذشته گفت: ایران طبق برنامه‌اش از مرز ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده عبور کرده و این را هم از پیش اعلام کرده بودیم. مرحله بعد هم در مورد سقف ۳.۶۷ درصد است که آن را هم اجرا خواهیم کرد.
وی افزود: در نامه رییس‌جمهوری صراحتاً بیان شده در صورتی که اروپایی‌ها اقدامات لازم را برای اجرای تعهداتشان انجام بدهند، اقدامات ما قابل بازگشت است، ولی اگر اقدامات لازم را انجام ندهند ما بر اساس بند ۳۶ برجام این حق را از سال گذشته داشته‌ایم که اقدامات خودمان را انجام دهیم.
امریکا سال گذشته به‌طور یکجانبه از برجام خارج شد و تحریم‌ها علیه ایران را بازگرداند. اروپا نیز در سال‌های اخیر در هراس از فشار امریکا از اجرای تعهدات خود مطابق برجام ناتوان بوده است.
عملی شدن «گام دوم» در بی‌عملی اروپا
بر اساس اعلام مقامات کشورمان امروز یکشنبه 16 تیرماه، پس از 60 روز، ایران گام دوم خود
در راستای کاهش تعهدات برجامی‌اش را بر می‌دارد. قرار است در گام دوم، رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی‌سازی اورانیوم متوقف شود و در کنار اقدامات مربوط به مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک، بازگشت به راکتور پیشین این مرکز نیز در دستورکار قرار گیرد. به گزارش ایسنا، شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران ۱۸ اردیبهشت سال جاری «در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی مردم ایران، و در اِعمالِ حقوق جمهوری اسلامی ایران مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام»، دستور توقف برخی اقدامات ایران در توافق برجام را صادر کرد. این تصمیم به‌طور مفصل در نامه مهمی از سوی روحانی رییس‌جمهور و رییس شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران به سران کشورهای عضو برجام شامل آلمان، انگلیس، چین، روسیه و فرانسه اعلام شد.
ایران در گام نخست از این تصمیم در همان ۱۸ اردیبهشت، رعایت محدویت‌های مربوط به نگهداری ذخایر اورانیوم غنی شده ۳.۶۷ و ذخایر آب سنگین را لغو کرد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هفته گذشته تایید کرد که ایران از محدوده ۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ذیل توافق هسته‌ای فراتر رفته است. افزایش ذخایر آب سنگین ایران به بیش از ۱۳۰ تن که در برجام تعیین شده بود نیز در چارچوب زمانبندی شده در حال انجام است.
