سفره‌های مردم در تب‌و تاب قیمت‌ها
گروه بنگاه‌ها|مهدی بیک|
بعد از یک دوره پرنوسان در اقتصاد کشورمان؛چهره‌های اقتصادی دولت اخیرا بر اساس آمارهای مراکز آماری اعلام کردند که«سرعت رشد تورم ماهانه رو به کاهش است»و در ادامه افزودند که«رشد تورم در ماه گذشته(خرداد) که ۳.۴ درصد بود اکنون(تیرماه) به میزان 8 دهم درصد تقلیل یافته است».
با توجه به این واقعیت که بهبود شاخص‌های اقتصادی در نهایت باید تاثیرگذاری خود را در سفره مردم و در جریان سیال معیشتی آنان نشان دهد؛ درجریان این گزارش میدانی سراغ گروه‌های مختلف مردمی رفتیم تا دیدگاه مردم کوچه و بازار و کسبه‌های خرد را در خصوص وضعیت معیشتی و فضای کسب و کار جویا شویم و در نهایت تصویری از مهم‌ترین دغدغه‌ها، مشکلات و مطالبات مردم پیش روی تصمیم سازان و تصمیم گیران کشورمان گشوده شود. بر این اساس در ادامه پیگیری وضعیت بازارهای مصرفی خبرنگار تعادل در واکاوی میدانی خود از چند مرکز خرید و فروشگاه زنجیره ای ، ضمن بررسی تغییرات قیمتی کالاها، با مردم و صاحبان مشاغل درباره دغدغه‌ها و مطالباتشان گفتگو کرده است که در ادامه می خوانید.
فشار مضاعف بر دوش حقوق بگیران
یکی از هیجان انگیزترین مکان‌ها برای گفتگو با شهروندان مراکز خرید و فروشگاه‌های زنجیره ای است که در آنها دامنه وسیعی از طیف‌های مختلف مردمی با سطح مختلف اقتصادی و فرهنگی و تحصیلاتی اقدام به تامین کالاهای مصرفی و مورد نیاز خود می کنند؛ عصر یک روز گرم تابستانی در یک فروشگاه زنجیره ای در منطقه گلشهر کرج فرصت گفت‌وگو با مردی که خود را کارمند بخش فروش یک شرکت خدماتی معرفی می‌کند؛ مهیا می شود. سیامک رمضان زاده 48 ساله که همراه با همسر و 2فرزندش
خانواده‌ای 2نفره را تشکیل می‌دهد در جریان گفتگو با «تعادل» در پاسخ به این پرسش که وضعیت معیشتی کشور را چطور می‌بینید، می‌گوید:«واقعیت این است که بخش اصلی فشار نوسانات اخیر روی دوش گروه‌های حقوق بگیر جامعه است؛ در اخبار شنیدم که رییس جمهور هم به همین نکته اشاره کردند و گفتند که فشار اصلی گرانی‌های اخیر روی دوش طبقه حقوق بگیر جامعه است. قشری که هزینه عادی زندگی آنها چندین برابر شده اما تنها 400هزار تومان به دریافتی آنها افزوده شده؛ شخصا قبل از نوسانات اخیر با 2تا 3میلیون تومان در هر ماه سر و ته هزینه‌های زندگی ام را به هم می آوردم؛ اما امروز فقط باید 1.5میلیون تومان در هر ماه اجاره خانه بدهم و هزینه‌های عادی زندگی‌ام چندین برابر شده. هم خودم و هم همسرم شاغل هستیم اما مشکلات اقتصادی به اندازه ای است که امکان پس انداز و برنامه ریزی برای آینده سخت شده است. »
از آقای رمضان زاده می پرسم که چرا فکر می کند که اوضاع کسبه و واحدهای صنفی و خدماتی بهتر است که در پاسخ می گوید:« به هر حال کاسب جماعت با سود سر و کار دارد؛ هر کالا یا جنسی را از این دست می خرد و هر قیمتی که داشته باشد با سود مشخصی به فروش می رساند. هر کالایی به هر اندازه هم که گران شود سود کاسب‌ها مشخص است و آن‌را از خریداران مطالبه می کنند. به همین دلیل فشار زیادی را احساس نمی کنند.» این شهروند ساکن در استان البرز در حالی که جلوی قفسه روغن‌ها ایستاده و با دقت به قیمت و برندهای موجود نگاه می کند؛ صحبت‌هایش را این‌طور ادامه می‌دهد:« البته بخشی از مشکلات هم به دلیل رفتار نامناسب خود ماست؛ رفتارهای اقتصادی هر کدام از ما در قیمت نهایی اقلام مصرفی اثرگذار است؛ مثلا زمانی در فضای مجازی شایعه می شود که برخی اقلام قرار است گران یا کمیاب شود؛ انتشار چنین اخباری همان و هجوم شهروندان به فروشگاه‌ها برای خرید این اقلام هم همان. طبیعی است که چنین برخوردهایی به روند شتاب آلود گرانی‌ها سرعت بیشتری می بخشد. من خودم در همین فروشگاهی که امروز با شما صحبت می کنم چند ماه پیش شاهد بودم که یک نفر 45 عدد روغن مایع خریداری کرده بود. یا خاطرم هست که مردم ولع عجیبی در خرید ماکارونی و تن ماهی از خود نشان می‌دادند؛ همین رفتارهای اجتماعی هم در بحرانی شدن شرایط اثرگذار است.»
مشکلات کسبه و اصناف
برای آگاهی از ابعاد مختلف این دیدگاه که آیا فشار گرانی‌ها و تورم روی کسبه و بازاریان به نسبت اقشار حقوق بگیر کمتر است؛ سراغ یکی از کسبه را می گیرم که سال‌هاست در حوزه فروش کیف و کفش فعالیت می کند. مسعود قادری در جریان گفتگو با خبرنگار تعادل در پاسخ به این پرسش که برخی معتقدند که فشار اقتصادی و گرانی‌ها اثرات کمتری روی کسبه و بازاریان می گذارد و بیشتر اقشار حقوق بگیر را تحت فشار قرار می دهد، می گوید:« زمانی که مشکلات اقتصادی و عدم ثبات در قیمت‌ها وجود داشته باشد همه بخش‌ها را گرفتار می کند. کاسب و حقوق بگیر و بازاری ندارد؛ هرکس به نسبت جایگاهی که دارد فشار را تحمل می‌کند. ولی این نکته که اقشار حقوق بگیر و کارمند و کارگر آسیب‌های بیشتری را متحمل می شوند؛ به نظر من هم حرف درستی است. اما مساله اینجاست که کسی از هزار توی مشکلات کسبه خبر ندارد. من قبل از نوسانات اخیر با 50میلیون تومان سرمایه ام می توانستم 500 جفت کفش باکیفیت متوسط را خریداری کنم و بعد با اضافه کردن سود 50 تا 60درصدی کالای مورد نظرم را 2ماهه به فروش می‌رساندم. الان با 50میلیون تومان 100جفت کفش با کیفیت پایین هم نمی توانم بخرم؛ تازه به دلیل گرانی‌ها دیگر قادر نیستم با سود 50درصدی کالایم را بفروشم ؛ الان با سود 20 الی 30 درصدی هم راضی به فروش کالایم هستم اما مساله اینجاست که میزان فروشم بسیار کم شده و همین میزان کفش را که در گذشته در محدوده زمانی 2ماهه به فروش می رساندم در محدوده زمانی 7 الی 8 ماهه هم به فروش نمی رسد. اما مردم از این مشکلات خبر ندارند؛ پیش خودشان فکر می کنند کاسب هر قیمتی که کالایش را خریداری کند با افزودن سودمورد نظرش آن‌را به فروش می رساند. »آقای قادری در ادامه صحبت‌هایش می‌گوید: «فراموش نکنید بخش قابل توجهی از مشتریان ما را همین اقشار کارمند و حقوق بگیر و...تشکیل می‌دهند زمانی که قدرت خرید این خانواده‌ها
کاهش پیدا می‌کند؛ طبیعی است که خرید اقلامی چون کیف و کفش از اولویت خرید آنها خارج می‌شود و جای خود را به ملزومات دیگری مثل خوراک؛ مسکن، حمل و نقل و...می‌دهد؛ این‌گونه است که سرمایه ای که من برای این کار در نظر گرفته ام هر سال بیشتر از قبل آب می رود و تاثیرگذاری خود را از دست می‌دهد. البته باز هم تاکید می کنم که اوضاع ما به مراتب بهتر از اقشار حقوق بگیر جامعه است. » این فعال حوزه اصناف در ادامه صحبت‌هایش که دولت و مجلس از چه طریقی می توانند به بهبود اوضاع کسبه کمک کنند می‌گوید: مشکلی که بیشتر از گرانی‌ها کسبه را آزار می دهد؛ سیستم مالیات ستانی عجیبی است که طی سال‌های اخیر در پیش گرفته شده است. نه تنها من بلکه شما در این پاساژ از هر فروشنده و کاسبی که سوال کنید مهم‌ترین مشکل کسب و کار را مساله مالیات می‌داند. به نظر می‌رسد دولت تمام
کاستی‌های اقتصادی اش را قصد دارد از سیستم مالیات جبران کند. باید در این زمینه بررسی‌های درستی انجام شود و در این زمینه به کسبه کمک شود. طبیعی است زمانی که دولت مالیات‌های کلان از فعالان اقتصادی طلب می‌کند آنها هم ناچارند تا این کمبود را با افزودن بر قیمت کالاهای مصرفی مردم جبران کنند. نمی‌گویم این کار درست است یا همه کسبه این طور عمل می‌کنند اما به هر حال چاره ای جز این افزایش قیمت‌ها وجود ندارد بنابراین به نظرم در زمان گرانی‌ها همه اقشار متضرر می‌شوند.
