کاهش رشد اقتصادی چین رکورد زد

گروه جهان|سمانه قربانی|

 همزمان با تداوم جنگ تجاری و اعمال تعرفه بر کالاهای چینی توسط دولت آمریکا، رشد اقتصادی چین به پایین‌ترین سطح خود در سه دهه گذشته رسیده است. این در حالی است که هیچ چشم‌انداز روشنی برای رفع اختلافات تجاری دو کشور دیده نمی‌شود. در تازه‌ترین تحول، چین دوشنبه هشدار داده شرکت‌های تسلیحاتی آمریکایی را که به تایوان تسلیحات بفروشند، تحریم خواهد کرد.

فایننشال‌تایمز نوشته، برای نخستین بار در 27 سال گذشته رشد اقتصادی چین به‌طور چشمگیری کاهش یافته  اما افزایش مصرف داخلی به این معناست که پکن می‌تواند از بدتر شدن این روند جلوگیری کند. به اعتقاد تحلیل‌گران، رشد مصرف داخلی به «شی جین‌پینگ» رئیس‌جمهور چین، امکان مدیریت کردن شرایط را می‌دهد؛ آن هم در زمانی که پکن و واشنگتن برای پایان دادن به اختلاف‌نظرها در حال مذاکره هستند.

اداره ملی آمار چین دوشنبه اعلام کرده که رشد تولید ناخالص داخلی سالانه چین 6.2درصد بوده است. گفته شده، آمارهای اعلام شده که تحلیلگران بسیاری انتظار آن را داشتند، نشان‌دهنده کُندترین رشد اقتصادی چین از زمان آغاز محاسبه تولید ناخالص داخلی چین توسط اداره ملی آمار چین در سال 1992 بوده است. چین رشد اقتصادی در سه ماهه اول سال 6.4درصدی بوده است. این رقم برای کل سال 2018 میلادی 6.6 درصد بوده است. «مائو شنگ‌یونگ» سخنگوی اداره ملی آمار چین گفته: «کاهش‌های مالیاتی که در اوایل سال تصویب شد ضمن کمک به توسعه اقتصاد داخلی چین مشکلات تجاری کشور را تاحدی جبران کرد. به گفته شنگ‌یونگ، رشد اقتصادی چین تاحد زیادی به تقاضای داخلی به‌ویژه در حوزه مصرف متکی است.

فایننشال‌تایمز نوشته، دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا، با استقبال از کاهش رشد اقتصادی چین، در توییتر خود نوشته: «تعرفه‌های ایالات متحده بیشترین تاثیر را بر شرکت‌هایی داشته‌اند که قصد داشتند تا چین را ترک کرده و به کشورهای بدون تعرفه‌ای بروند. هزاران شرکت در حال ترک چین هستند. به همین دلیل است که چین به‌دنبال توافق تجاری با آمریکاست و آرزو می‌کند که کاش توافق اولیه خود را با واشنگتن زیر پا نگذاشته بود. این در حالی است که ما میلیاردها دلار از محل اعمال تعرفه بر کالاهای چینی به دست آورده‌ایم، رقمی که به احتمال زیاد بیشتر هم خواهد شد  این تعرفه ها از سوی شرکت‌های چینی پرداخت می‌شود نه مالیات‌دهندگان آمریکایی.»

رشد چین پس از آن کند شد که روابط این کشور با واشنگتن وارد یک دوره پرآشوب شد. چین و آمریکا یکدیگر را به اعمال دور جدیدی از تعرفه‌های تجاری بر کالاهای یکدیگر تهدید کردند. اما دو کشور پس از نشست ماه گذشته دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ روسای‌جمهور دو کشور در اجلاس گروه20 در اوساکا با آتش‌بس موقت تجاری موافقت کردند.

بنا بر آمارهای اعلام شده، بیشتر ضعف تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال ناشی از ضعف صادراتی و همچنین کاهش ساخت‌وسازها در حوزه مسکن و شاخص‌های دیگر مانند تحولات بازار سرمایه‌گذاری بوده است. «جولیان ایوانز پریچارد» اقتصاددان چین در موسسه کاپیتال اکونومیکز، گفت: «در مجموع ضعف‌های بیشتری در چشم‌انداز اقتصادی چین می‌بینیم.»  

  افزایش ذخایر ارزی چین

اداره ملی آمار چین در شرایطی از کاهش چشمگیر نرخ رشد اقتصادی این کشور خبر داده که رویترز نیز در گزارشی به نقل از بانک مرکزی چین گزارش داده حجم ذخایر ارزی این کشور تا پایان ژوئن با ۱۸.۳۲ میلیارد افزایش نسبت به ماه گذشته به ۳.۱۱۹ تریلیون دلار رسیده است. این در حالی است که کارشناسان پیش‌بینی کرده بودند حجم ذخایر ارزی این کشور در ماه ژوئن حداکثر دو میلیارد دلار افزایش یابد.

بنا براین گزارش، یوان ژوئن برای نخستین بار از فوریه موفق شده تا بازدهی مثبت ماهانه را به ثبت رسانده و در ماه ژوئن ۰.۶ درصد در برابر دلار افزایش یابد. بخش بزرگی از این افزایش مربوط به افزایش بهای دارایی‌ها و تغییر در نرخ تبدیل ارز بوده است. یوان ماه گذشته به امید رسیدن چین و آمریکا به یک توافق تجاری پایدار در برابر دلار صعود کرده بود. افزایش ذخایر ارزی چین در شرایطی اتفاق افتاده است که این کشور مجبور شد برای حمایت از شرکت‌های بزرگ خود که به خاطر جنگ تعرفه‌ها دچار خسارت شده‌اند و نیز تقویت رشد اقتصادی خود بخشی از ذخایر ارزی را برداشت کند.

«لی که‌کیانگ» نخست‌وزیر چین هفته گذشته گفته بود اقتصاد این کشور با فشار فزاینده‌ای روبرو است اما دولت تلاش خواهد کرد با استفاده از ابزارهای کنترلی خود اوضاع را مدیریت کند.

دولت چین اخیراً کنترل‌های خود روی نظام بانکی را شدیدتر کرده است. طبق اعلام بانک مرکزی چین، حجم ذخایر طلای این کشور نیز در ماه ژوئن افزایشی بوده است و از ۷۹.۸۳ میلیارد دلار در پایان می به ۸۷.۲۷ میلیارد دلار در ماه ژوئن رسیده است. به گفته شورای جهانی طلا، از ماه دسامبر تاکنون چین بیش از ۷۰ تن طلا خریداری و به ذخایر خود افزوده است تا بدین ترتیب حجم ذخایر طلای این کشور در بالاترین سطح دو سال اخیر خود قرار گیرد.

  تحریم شرکت‌های تسلیحاتی

در همین حال وزارت خارجه چین نیز دوشنبه اعلام کرده، دولت و شرکت‌های چین با آن دسته از شرکت‌های آمریکایی که به تایوان سلاح بفروشند، قطع رابطه می‌کند. این وزارتخانه به جزئیات این تحریم‌ها اشاره‌ای نکرد اما چنین اقدامی به تضعیف بیشتر روابط با واشنگتن منجر می‌شود.

به‌گزارش رویترز، وزارت دفاع آمریکا هفته گذشته اعلام کرد، وزارت خارجه فروش تسلیحات مورد درخواست تایوان را تایید کرده است و اینها شامل ۱۰۸ تانک آبرامز و ۲۵۰ موشک استینجر می‌شود. این تجهیزات ساخت شرکت ریتون است. تازه‌ترین قرارداد نظامی آمریکا-تایوان به ارزش ۲.۲ میلیارد دلار شامل تانک، موشک و تجهیزات مرتبط است.

گنگ شوآنگ سخنگوی وزارت خارجه چین، دوشنبه گفته: «این فروش تسلیحاتی نقض قوانین بین‌المللی است و به حاکمیت و امنیت ملی چین آسیب می‌زند.» او در جلسه هفتگی با خبرنگاران گفته: «دولت و شرکت‌های چین با  این شرکت‌های آمریکایی همکاری  نخواهند کرد و تماس تجاری نخواهند داشت. اکنون نمی‌توانم جزئیات آن را فاش کنم اما باور کنید مردم چین همواره سر حرفشان می‌ایستند.»