توقیف نفتکش انگلیسی و اعمال قانون دریاها
گروه انرژی| عباس آخوندی، وزیر پیشین مسکن، راه و شهرسازی و سیاستمدار ایرانی در یادداشتی در پایگاه خبری نفت خبر، به بررسی توقیف کشتی انگلیسی در تنگه هرمز که جمعه عصر اتفاق افتاد پرداخت. وی بیان کرد که «اقدام انگلیس در توقیف کشتیای که محموله متعلق به ایران را حمل میکرد، خلاف قانون و مقررات دریانوردی و بیشتر در قالب یک نمایش خوشرقصی انگلیس برای ترامپ صورت گرفت. او میگوید که در اجرای تحریم اتحادیه اروپا دست به این کار زده است. حال آنکه با وجود گذشت چندین سال از تصمیم اتحادیه اروپا در این باره، هیچ یک از کشورهای عضو آن را تاکنون اجرا نکردهاند و اکنون انگلیس رندانه در آستانه خروج از اتحادیه به فکر اجرای آن افتاده است. افزون بر این، تصمیمهای یکجانبه فاقد ارزش حقوقی بینالمللی است. به هر روی، هر چند، غرب در مفهوم کلّی خود به دلیل موقعیت سیاسی متعارضی که با ایران دارد، با ایران همراهی نداشت، ولی اقدام بریتانیا را نیز تحسین نکرد. بقیه کشورهای جهان حتی جانب احتیاط بیشتری گرفتند.»
آخوندی افزود: «هر چند دستگاه اداری انگلیس در مرحله تصمیمسازی مستقل از دولت مستقر در این کشور عمل میکند، ولی تصمیمگیری بر عهده دولت مستقر است. دولت در وضعیت فعلی در انگلیس در حضیض ضعف خود قرار دارد و نمیتواند هیچ تصمیم جدی بگیرد. حتی با فرض آنکه یکی از دو کاندیدای حزب محافظهکار به قدرت برسند، در شرایطی که اقدام پیشین آنان فاقد وجاهت قانونی بینالمللی بوده و همچنین موقعیت از همپاشیدگی درونحزبیشان، هیچکدام در وضعیتی نیستند که بتوانند تصمیم پُرریسکی بگیرند. از همینرو، همچنانکه جرمی هانت اعلام داشته، مجبورند که زمان بخرند و به اقدامهای دیپلماتیک تن در دهند.»
وی در خصوص موقعیت سیاسی اکنون انگلستان و کشورهای حاشیه خلیج فارس در مواجهه با اقتدار ایران اظهار کرد: «بوریس جانسون که به گفته رسانهها احتمال به قدرت رسیدنش در هفته آتی بیشتر است، نماد یک انگلیسی نوعی است. پُرگو، رِند و متمایل به تحمیل هزینه تصمیمهای خود به دیگری است. لیکن، اینبار کمتر کسی حاضر است هزینه اقدامهای انگلیس را بپردازد. امریکا، آشکارا میگوید که هر کس در منطقه کشتی در حال تردد دارد، خود هزینه دفاع از مالِ خود را بپردازد. با توجه به تمایل رسمی انگلیس به خروج از اتحادیه اروپا، این اتحادیه نیز حاضر نیست هزینههای مخاطراتی که انگلیس خلق میکند را بپردازد. امارات هم بهخوبی متوجه شده است که در این بازی، نگاه امریکا و متحدانش به وی، در نقش یک گاو شیرده که باید دوشیده شود است و در صورت وقوع حادثهای اولین کشوری است که صدها بلکه حتی تا هزار میلیارد دلار صدمه خواهد دید. بنابراین، تا حدودی پا پس کشید.»
آخوندی در پایان تصریح کرد: «نقطه قوت استراتژیک ایران که به صورت مستقل و قدرتمند عمل میکند، در این موقعیت ناشی از دو واقعیت است. یکی قدرت نظامی و درک درست از موقعیت خود و دیگر بازیگران منطقهای و دیگری اقدام در چارچوب قانون و مقررات بینالمللی است. صورت مساله این است که این کشتی انگلیسی با یک کشتی صیادی در آبهای تحت مسوولیت ایران تصادم میکند. با بیتوجهی از کنار آن عبور میکند. و اکنون با دستور مقام قضایی در توقیف است. البته این موضوع باید به صورت حقوقی مورد بررسی قرار گیرد. لیکن، نکته مهم اعمال قانون دریاها از سوی ایران است. هر چند، طرفداران نظریه نظمِ جهانی مبتنی بر زور؛ واقعگرایان، تنها به زور تکیه میکنند، ولی حتی ترامپ که سمبل این نظریه است، نتوانست اصلِ حدِّاقل مشروعیت بینالمللی اقدامهای خود را بطور کامل نادیده بگیرد. از یاد نبریم که هنوز اقدام از مجرای دولت و وزارت امورِ خارجه، پایبندی به برجام و عمل در چارچوب آن و رفع موانع FATF امکان عملِ گستردهتری را فراروی ایران قرار میدهد و راهکار است.»