سهم اشتغال پایدار از تسهیلات اشتغال‌زایی کمرنگ است
مدیر اجرایی طرح ملی تکاپو وزارت تعاون، کار و رفاه با اشاره به اینکه وام‌های اشتغال‌زایی بازدهی کافی را ندارد گفت: برای ایجاد شغل پایدار و با دوام نیازمند ایجاد یک نهاد توسعه‌ای هستیم تا با مطالعه بتواند اشتغال ماندگار ایجاد کند.
رضا تازیکی، مدیر اجرایی طرح ملی تکاپو وزارت تعاون، کار و رفاه در گفت‌وگو با تسنیم، با بیان اینکه وام‌های اشتغال‌زایی بازدهی کافی را ندارد و منجر به ایجاد اشتغال پایدار نمی‌شود گفت: وام ابزار قدرت دستگاه‌های اجرایی شده است . نهادسازی باید ابزار قدرت دستگاه‌های اجرایی باشد. مثلا در نساجی یک آزمایشگاه جامع نساجی کشور نداریم و برای همین نمی‌توانیم پارچه‌ها را صادر کنیم. زمانی هم که می‌خواهیم صادر کنیم می‌گویند گواهینامه آزمایشگاه بیاورید، ولی ما گواهینامه آزمایشگاه هم نداریم. این موارد همان نهادسازی است که ما نداریم. خلأ نهادسازی منجر به آن شده است که نتوانیم از قابلیت‌های‌مان بهره کافی را ببریم. به این ترتیب با وجود 100 سال سابقه تولید نساجی در کشور اما به علت نبودن آزمایشگاه نساجی در کشور نتوانسته‌ایم آن‌طور که باید از صنعت نساجی بهره ببریم.
وی ادامه داد: اکنون بسیاری از پارچه‌هایی که در کشور تولید می‌شود مشکل بهداشتی دارند، این مسائل هم جزو نهادسازی است. اگر سیاست انتخابی داشتیم، گلوگاه‌ها را شناسایی می‌کردیم و نهاد موظف شده این موضوع را شناسایی می‌کرد.
وی همچنین اظهار کرد: تاکید می‌کنم نهادها نباید دولتی باشند. به نظرم ما باید کاری‌که ترکیه کرده است، انجام دهیم. آنها آزمایشگاه نساجی ایجاد کرده‌اند و همین موضوع به آنها کمک کرده است که صنعت نساجی خود را رونق دهند.
تازیکی اضافه کرد: از دیگر مشکلات این است که هیچ کدام از محصولات ایرانی برند ایرانی ندارد. بطور مثال فرش‌های ایرانی لگو فرش ایرانی ندارد. زمانی که لگو نصب شود خریدار فرش دنیا متوجه می‌شود که این فرش ایرانی است و در کدام منطقه تولید شده است. این اقدامات وظایف نهادهای تسهیل‌گری است. باید نهادهایی را ایجاد کنیم که تسهیل‌گران حرفه‌ای و متخصص در آن باشد. دولت باید سازمان توسعه‌ای ایجاد کند تا این نهاد مطالعات را شروع کند. در کشورهای دیگر هم این سازمان توسعه‌ای وجود دارد. ژاپن، آلمان و امریکا و... همگی سازمان توسعه‌ای دارند که فرادستگاهی است.
تازیکی ادامه داد: اکنون سوالات در حوزه اشتغال تکراری است. یعنی سال‌های سال است که سوال می‌کنیم اشتغال چگونه ایجاد می‌شود؟ اما هیچ‌گاه پاسخ به روزی برای آن وجود نداشته است. اکنون موضوعی که به چشم می‌خورد باب شدن سیاست وام دادن است در حالی که اجرای سیاست وام دادن بسیار راحت است. چیزی که به آن نیاز داریم سیاست‌های توسعه‌ای است که سیاست توسعه‌ای هم کار دشواری است.
وی ادامه داد: منظور از توسعه، افزایش قابلیت فرد یا جامعه است به گونه‌ای که خودش را مدیریت کند و ضمن آزادی برای انتخاب و حق انتخاب، به محیط زیست هم آسیب نزند. توسعه باعث ایجاد رفاه می‌شود.
تازیکی بیان کرد: در رشد هیچ‌گانه رفاه نیست، این توسعه است که رفاه به دنبال دارد. از توسعه می‌توان به رشد رسید اما از رشد نمی‌توان به توسعه رسید. شغلی که پایدار و با کیفیت نباشد به اقتصاد آسیب می‌زند. شغلی را با کیفیت تعریف می‌کنیم که حداقل 5 سال تداوم داشته باشد. در تداوم است که تخصص به وجود می‌آید. در کوتاه‌مدت هیچ تخصصی ایجاد نمی‌شود، ضمن اینکه بهره‌وری هم ایجاد نمی‌شود. مفهومی داریم که اسم آن بهره‌وری اقتصادی است. بهره‌وری اقتصادی زمانی ایجاد می‌شود که شغل‌ها پایدار باشند و کیفیت داشته باشند. بهترین شغل از حدود20تا40سال شروع می‌شود. این بهترین زمان حوزه شغلی است.
تازیکی با بیان اینکه متأسفانه سیاست‌های بازار کار مبتنی بر کیفیت نیست گفت: شغل باید توسعه یابد. آن وقت شغل پایدار می‌شود. در صورتی‌که شغل پایدار نباشد موقتی است و بعد از چندی از بین می‌رود. در حالت کلی باید بگویم که تسهیلات اشتغالی قادر به ایجاد شغل پایدار نیست.
