کاهش نوسان ارزی به تولید کمک می کند
گروه بانک و بیمه |احسان شمشیری|
تحولات بازار ارز و طلا نشان می دهد که روز شنبه 5 مرداد 98، نرخ لحظه ای دلار در بازار سنا به 12100 و نرخ یورو به 13900 تومان رسیده و در صرافی های مجاز بانکی و ملی نیز دلار 11950 و یورو 13750 تومان به فروش میرسد. در بازار آزاد و معاملات نقدی نیز دلار عصر روز شنبه به 12250 تومان رسید. به گزارش «تعادل»، روز شنبه بازار ارز با رشد قیمت ها آغاز به کار کرد و در ساعات اولیه صبح و به دنبال سفر وزیرخارجه عمان به ایران، قیمت دلار به بالای 13 هزار تومان در بازار آزاد رسید اما بلافاصله کاهش یافت و تا 12250 تومان در نوسان بود. سامانه سنا نیز نرخ میانگین روز پنج شنبه را برای دلار 11911، یورو 13940، درهم 3292، یوآن 1789، پوند 15010، و لیر ترکیه 2243 تومان اعلام کرده است. بازار طلا و سکه هفته جاری را با رشد محسوس قیمت نسبت به هفته گذشته آغاز کرد؛ به طوریکه قیمت سکه طرح جدید و قدیم نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۱۰۰ هزار تومان افزایش داشته است. قیمت سکه تمام بهار آزادی طرح جدید به چهار میلیون و ۲۵۰ هزار تومان رسیده و هر گرم طلای ۱۸ عیار نیز ۴۱۲ هزار و ۵۲۹ تومان قیمت داشت. سکه طرح قدیم با قیمتی معادل چهار میلیون و ۱۳۰ هزار تومان داد و ستد میشود. این در حالی است که قیمت نیمسکه دو میلیون و ۳۰۰ هزار تومان، ربع سکه یک میلیون و ۴۵۰ هزار تومان و سکه گرمی ۹۶۰ هزار تومان است. همچنین در بازارهای جهانی، قیمت هر اونس طلای جهانی تا ۱۴۲۶ دلار بالا رفت. در ساعات عصر شنبه نیز به دنبال اعلام هر اونس 1419 دلار و قیمت دلار 12250 تومان، مظنه 17 عیار مثقال طلای آبشده به 1 میلیون و 780 هزار، گرم 18 عیار 411 هزار، سکه 4 میلیون و 222 هزار، نیم سکه 2 میلیون و 300 هزار، ربع سکه 1 میلیون و 500 هزار و سکه گرمی 970 هزار تومان معامله شد.
در شعب ارزی بانکها هم ۱۱هزار و ۶۱۰ تومان تعیین شد. یورو نیز در بانک ها ۱۲ هزار و ۹۲۰ تومان برای خرید قیمتگذاری شد. پوند انگلیس هم ۱۴هزار و ۹۰۰ تومان در شعب ارزی بانکها خریداری شد.
ارز مسافرتی هم نسبت به هفته قبل مقداری کاهش یافت و با احتساب کارمزد ۱۳ هزار و ۶۳۰ تومان عرضه شد.
نرخ خرید هر اسکناس دلار در صرافی های مجاز بانک مرکزی ۱۲۰۰۰ تومان بود. هر اسکناس دلار نیز ۱۲ هزار و ۱۰۰ تومان فروخته شد. یورو هم در این صرافیها ۱۳ هزار و ۸۰۰ تومان خریداری و ۱۳ هزار و ۹۰۰ تومان عرضه شد.
در بازار ارز رسمی نیز بانک مرکزی نرخ ۴۷ ارز را اعلام کرد که بر اساس آن نرخ ۲۴ ارز مانند یورو و پوند کاهش و قیمت ۱۴ واحد پولی دیگر افزایش و نرخ دلار و ۸ ارز دیگر نیز ثابت ماند. هر دلار امریکا ۴۲ هزار ریال قیمت خورد. همچنین هر پوند انگلیس با ۳۸۸ ریال کاهش نسبت به روز پنج شنبه ۵۲ هزار و ۳ ریال و هر یورو نیز با یک ریال کاهش نسبت به روز پنج شنبه ۴۶ هزار و ۷۶۸ ریال ارزشگذاری شد.
قیمت هر اونس طلا در پایان معاملات دیروز با 0.31 درصد افزایش به 1418 دلار و 90سنت رسید، اما همچنان اولین کاهش هفتگی 3 هفته اخیر را به ثبت رساند. قیمت طلا در بازار امریکا هم در پایان معاملات دیروز با 0.3 درصد رشد به 1419 دلارو 30 سنت رسید. آمارهای وزارت بازرگانی امریکا نشان داد که رشد اقتصادی امریکا کمتر از حد انتظار کند شده و رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه دوم سال 2.1 درصد بوده است. این گزارش همچنین نشان داد که افزایش تورم در سه ماهه گذشته ضعیف بوده است. بر اساس محاسبه فدرال رزرو نرخ تورم اقتصاد امریکا در سه ماهه اخیر 1.8 درصد بوده در حالی که بانک مرکزی امریکا تورم 2 درصدی را هدف گذاری کرده بود. ادوارد میر تحلیلگر موسسه اف سی استون در این باره گفت: «آمارهای تولید ناخالص داخلی نشان می دهد که فدرال رزرو ممکن است نرخ بهره را به میزان قابل توجهی که قبلا پیش بینی می شد کاهش ندهد، اما در عین حال عدم افزایش نرخ تورم نگران کننده است.» به گفته تحلیلگران کومرزبانک: «اکنون تمام تمرکز بازار معطوف نشست هفته آینده فدرال رزرو است که ببیند نرخ بهره کاهش می یابد یا خیر. با کاهش نرخ بهره ارزش دلار نیز کاهش خواهد یافت و این به رشد قیمت طلا کمک خواهد کرد.»
کاهش نوسان ارزی به تولید کمک می کند
از سوی دیگر، نایب رییس کمیسیون عمران مجلس گفت: به حداقل رسیدن نوسانات ارزی و کاهش نرخ آن مهمترین اقدامی است که توانسته تولید را به مدار صرفه اقتصادی هدایت کند. سیدابوالفضل موسوی بیوکی در گفتوگو با ایبِنا با بیان اینکه باید شرایط پیش روی تولید و صنعت تسهیل شود، افزود: در حوزه صادرات و مبادلات ارزی طبق آخرین بخشنامه دولت ۵۰ درصد سرمایه حاصل از صادرات از طریق سامانه نیمایی، ۲۰ درصد از طریق صرافی ها و مابقی در حدود ۳۰ درصد از سوی فرد صادرکننده وارد می شود.
این نماینده مردم در مجلس دهم تصریح کرد: باید نسبت های درج شده در بخشنامه اخیر در خصوص مبادلات ارزی تغییر کرده و ۵۰ درصد این مسئولیت با صادرکننده باشد. وی با بیان اینکه دولت می تواند در کنار حمایت از صادرکنندگان شرایطی را نیز برای آنها در جهت تامین مایحتاج کشور در نظر بگیرد، گفت: باید لیستی از مایحتاج ضروری کشور که نیاز به واردات آنها وجود دارد تهیه شده و مسئولیت واردات آنها را به صادرکنندگان موفق بسپاریم تا آنها در کنار صادرات خود به واردات این اقلام نیز اقدام کنند.
موسوی بیوکی با تاکید بر اینکه وظیفه بانک ها در جهت رونق تولید بسیار سنگین است، افزود: باید به تولیدکنندگان با توجه به تفاوت نرخ ارز مشوق هایی ارایه شود که این خود می تواند افزایش صادرات را ممکن کند. این نماینده مردم در مجلس دهم، بر ضرورت ایجاد سازوکاری برای مبادلات ارزی در مسیر صادرات از سوی سیستم مبادلات بانکی تاکید کرد و گفت: متاسفانه در حال حاضر بسیاری از تولیداتی که صادر می شوند با ریال بوده که این مناسب نیست، از اینرو باید سازوکاری برای مبادلات ارزی فراهم شود تا رشد اقتصادی بهتری با ارزهای رایج دنیا صورت بگیرد. وی با بیان اینکه با فراهم شدن مکانیزم مبادلات ارزی در صادرات، دلار و سایر ارزها وارد کشور شده و حباب نرخ ها نیز از بین می رود، افزود: باید بانک مرکزی در بخشنامه های جدید خود به این موارد توجه کند. این نماینده مردم در مجلس دهم، با تاکید بر اینکه به طور مثال در حوزه مصالح ساختمانی ۶۰ درصد تولیدات کشور در حال حاضر صادر می شود، افزود: منابع در دسترس مردم باید با سازوکارهای مناسب بانک مرکزی به عنوان سرمایه در گردش مورد استفاده قرار بگیرد تا از ایجاد حباب قیمتی در بازارهای مختلف جلوگیری شود. موسوی بیوکی در پایان ضمن قدردانی صنعتگران و تولیدکنندگان از اقدامات بانک مرکزی در ماه های اخیر گفت: به حداقل رسیدن نوسانات ارزی و کاهش نرخ آن مهم ترین اقدامی است که توانسته تولید را به مدار صرفه اقتصادی هدایت کند.
چه شد که دلار آرام گرفت؟
همچنین یک کارشناس اقتصادی دلایل کاهش نرخ ارز طی مدت اخیر و ثبات تقریبی در بازار را تشریح کرد.
محمد دالمنپور در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به دلایل کاهش قیمت دلار در هفتههای اخیر اظهار کرد: قیمت در بازارهای اقتصادی تحت تاثیر نیروی عرضه و تقاضا بوده و این دو نیرو تعیینکننده قیمت تعادلی بازار است. این کارشناس مسائل اقتصادی ادامه داد: در خصوص کاهش تقاضای دلار و سایر ارزهای معتبر چند دلیل میتواند وجود داشته باشد که یکی از دلایل، کاهش تقاضای سفتهبازی و سوداگرانه نسبت به دلار و سایر ارزهای معتبر است که این مهم به دلیل نزدیک شدن قیمت بازار آزاد و ارز نیمایی ناشی از سیاست بانک مرکزی است که سبب شده جذابیت سفتهبازی کاهش یابد و سوداگران دیگر علاقهای برای حضور در این بازار نداشته باشند. وی کاهش واردات را عامل دیگری برای کاهش تقاضای دلار دانست و افزود: تبعا به دلیل افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت تمامشده کالاهای وارداتی، قدرت خرید خانوار برای خرید این نوع از کالاها کاهش یافته و از آنجاکه بخشی از کالاهای وارداتی به کشور، کالاهای مصرفی است که گاهی مشابه داخلی آن نیز وجود دارد، میتواند به فرصتی برای رونق تولید داخلی تبدیل شود. دالمنپور تصریح کرد: کاهش تقاضای دلار به دلیل افزایش قیمت تمام شده کالاهای واردتی جای تاسف نیز دارد که آن به دلیل افزایش قیمت تمامشده کالاهای وارداتی اساسی، تکنولوژی، دارو و ... است و این اتفاق خانوارهایی را که برای تامین نیازهای خود از قبیل دارو یا سایر کالاهای اساسی نیازمند کالای خارجی هستند، با مشکل مواجه میشوند و هم در بخش تولید نیز برای تامین مواد اولیه و کالای واسطهای به بازارهای خارجی هستند، با مشکل مواجه میشوند. این مدرس دانشگاه یادآور شد: دلیل سوم کاهش تقاضای دلار، محدود شدن فعالیت کارتهایی است که در خارج از کشور فعال بوده و روند خروج سرمایه از کشور را آسان میکنند که این مهم با سیاستهایی که بانک مرکزی در پیش گرفته است، امکان خروج سرمایه کم شده است. همچنین کاهش تقاضای ارز مسافرتی، ارز دانشجویی، ارز برای کالای لوکس خارجی و ... از چرخه تقاضا، دلیلی دیگر برای کاهش تقاضا و قیمت دلار است.
وی با اشاره به عرضه دلار و تاثیر آن در کاهش قیمت عنوان کرد: در بخش عرضه نیز بانک مرکزی در مواقعی با تزریق ارز به بازار از هیجانات جلوگیری کرده ولی فشار بانک مرکزی به بازگشت ارز صادراتی بازرگانان به کاهش قیمت دلار دامن زده است. دالمنپور، اعلام اسامی ۱۵۰ نفر از دریافتکنندگان ارز دولتی به میزان چهار میلیارد دلار که ارز حاصل از صادرات را به کشور وارد نکردهاند، به قوه قضاییه را دلیلی بر کاهش قیمت دلار دانست و گفت: نیاز صادرکنندگان به نقدینگی برای تولید نیز سبب شد که ارز صادراتی به چرخه بازار وارد شود و این افزایش عرضه سبب کاهش قیمت دلار در بازار شد. همچنین رونق بازارهای موازی برای سرمایهگذارانی که به دنبال افزایش سودآوری هستند، سرمایهگذاران را متقاعد به حضور در این بازارها کرده است. برای مثال عرضه اولیه در بورس اوراق بهادار نیز توجه سرمایهگذاران را به این بازار جلب کرده و اقدام به عرضه ارز در اختیار خود جهت ورود به بورس اوراق بهادار کرده است.