تغییرات در مقاصد صادراتی و وارداتی ایران
گروه تجارت| بر اساس آمارها، تراز تجاری کشور در بهار امسال، با مازاد یک میلیارد و ۲۱۶ میلیون دلار همراه بوده است. معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران در گزارشی به روند صادرات و واردات کشور در فصل بهار سال 98 براساس آمار گمرک پرداخته و نوشته است: «براساس جدیدترین آمارهای مقدماتی که در هفته دوم مردادماه منتشر شده، در سه ماهه نخست ۱۳۹۸ بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار واردات و حدود ۱۱.۵ میلیارد دلار صادرات کالایی بدون احتساب نفت خام انجام شده است.»
مقاصد صادراتی و وارداتی
براساس این گزارش 5 مقصد عمده صادرات کالایی ایران در فصل بهار به ترتیب «چین» با رقم ۲.۶ میلیارد دلار، «عراق» با ۲.۴ میلیارد دلار، «ترکیه» با ۲.۲ میلیارد دلار، «امارات متحده عربی» با ۹۲۵ میلیون دلار و «افغانستان» با ۵۳۵ میلیون دلار بوده‌اند. مقاصد صادراتی ایران نیز در مدت زمان مشابه نسبت به سال قبل از آن با تغییراتی همراه بوده است. یکی از مهم‌ترین تغییرات مربوط به جایگاه «ترکیه» به عنوان مقصد عمده صادراتی ایران بوده است. همچنین مطابق آمارها، ترکیه که در سه ماهه ۱۳۹۷ در فهرست پنج مقصد عمده صادراتی ایران قرار نداشته، در فصل بهار سال 98 به جایگاه سوم ارتقاء پیدا کرده است. صادرات کالایی ایران به «ترکیه» در این مدت نسبت به سال قبل ۵ برابر شده و به ۲.۲ میلیارد دلار رسیده است. افزایش ۵ برابری صادرات بدون نفت خام ایران به «ترکیه» در حالی توسط گمرک اعلام می‌شود که براساس آمار«ترکیه» کل صادرات کالایی همراه نفت خام ایران به این کشور طی ۵ ماهه نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۵ درصد کاهش یافته است. همچنین آمارها حاکی از این است که صادرات ایران به «امارات متحده عربی» با کاهش ۵۶ درصدی و به افغانستان کاهش ۳۲ درصدی را تجربه کرده‌اند. از سوی دیگر آمارها نشانگر این است که 5 مبدا عمده واردات کالایی ایران نیز در فصل بهار 98، «چین» با رقم ۲.۳ میلیارد دلار، «امارات» با ۱.۵ میلیارد دلار، «ترکیه» با ۱.۳ میلیارد دلار و «آلمان» با ۵۱۴ میلیون دلار بوده‌اند. مبادی عمده وارداتی ایران نیز طی این مدت دستخوش تغییراتی بوده است. «جمهوری کره» از فهرست ۵ مبدا نخست وارداتی ایران خارج شده و «هند» جایگزین آن شده است. همچنین در فصل نخست سال ۱۳۹۸ نسبت به مدت مشابه سال گذشته، واردات ایران از «هند» بیش از ۲ برابر شده و به ۱.۲ میلیارد دلار رسیده است. از آنسو، واردات کالایی ایران از «ترکیه» نیز طی سه ماهه ۹۸ نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۲ برابر شده است. این در حالی است که واردات ایران از کشورهای «چین، امارات و آلمان» کاهشی بوده است.
اردیبهشت تجاری
این تحلیل آماری در ادامه نشان از این دارد که در فصل نخست سال 98، بیشترین صادرات و واردات کالایی کشور مربوط به اردیبهشت ماه بوده است. در این ماه ارزش صادرات کالایی بدون نفت خام حدود ۵.۹ میلیارد دلار بوده که نسبت به فروردین ماه حدود ۲.۳ برابر شده و نسبت به سال ۹۷، رشد ۲۸ درصدی را تجربه کرده است. با توجه به سابقه قبلی عملکرد ماهانه صادرات بدون نفت خام کشور، این رقم مقداری قابل تامل است. در خرداد ۱۳۹۸ ارزش صادرات کشور ۳.۱ میلیارد دلار بوده که افت ۲۰ درصدی را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. در عین حال ارزش واردات کالایی در اردیبهشت ماه امسال حدود ۴.۴ میلیارد دلار بوده که نسبت به فروردین رشد ۹۱ درصدی و نسبت به اردیبهشت ۱۳۹۷ افت ۸ درصدی داشته است. ارزش واردات کشور در خردادماه نیز ۳.۵ میلیارد دلار رقم خورده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۰ درصد کاهش یافته است. با اینکه طی فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ ارزش صادرات کالایی نسبت به واردات کالا بیشتر بود، در خردادماه واردات کشور به لحاظ ارزشی از صادرات سبقت گرفته است. مطابق آمارها، روند وزنی صادرات کالایی بدون نفت خام طی فروردین ماه ۱۳۹۷ تا خرداد ۱۳۹۸ نشان می‌دهد، در اردیبهشت ماه سال جاری صادرات به لحاظ وزنی بطور قابل توجهی بالاتر از سایر ماه‌ها بوده است. از آنسو، در اردیبهشت سال 98 نیز مقدار صادرات کالایی حدود ۲۲ هزار تن رقم خورده که حدود ۲.۵ برابر رقم ماه پیش از آن و ۲ برابر ماه مشابه سال ۱۳۹۷ بوده است. این در حالی است که در خردادماه صادرات کشور اُفت وزنی را تجربه کرده و به ۱۰.۱ میلیون تن رسیده است. در مقابل واردات کالا به لحاظ وزنی در خردادماه ۱۳۹۸ معادل ۳.۲ میلیون تن رقم خورده که نسبت به رقم ۳.۶ میلیون تنی اردیبهشت ماه امسال بالاتر و نسبت به رقم ۲.۷ میلیون تنی خردادماه ۱۳۹۸ پایین‌تر قرار داشته است.
کاهش قیمت صادرات کالایی
براساس این گزارش، متوسط قیمت صادرات کالایی ایران (بدون احتساب نفت خام) نیز طی سه ماهه نخست سال ۱۳۹۸ نسبت به ماه‌های مشابه سال گذشته کاهش یافته است. در خردادماه ۱۳۹۸ متوسط قیمت صادرات کالایی ۳۰۶ دلار برای هر تن بوده که نسبت به رقم ۴۳۳ دلار بر تن در خردادماه سال قبل به میزان ۲۹ درصد کاهش یافته است. متوسط قیمت واردات کالایی نیز در خردادماه ۱۳۹۸ بیش از دلار بر هر تن بوده که نسبت به خردادماه ۱۳۹۷ حدود ۲۴ درصد کاهش نشان می‌دهد.
