تیغ اتمام منابع آبی زیر گلوی عربستان
تسنیم|نفت، عربستان مدرن را ساخته است ولی کمبود آب میتواند این کشور را ویران کند و باید خیلی زود راهحلی جدی پیدا شود.
به گزارش گاردین، در عربستان سعودی فقط دو منبع آب وجود دارد: دریا و چاههای عمیق. احمد صفر الاسمری، مدیر دو کارخانه آب براین در ریاض گفت: «چون ما در منطقه مرکزی عربستان قرار داریم، تنها میتوانیم از چاههای عمیق استفاده کنیم». وی گفت: «ذخایر آب عربستان میتواند تا 150 سال دیگر دوام بیاورد. ما در عربستان سعودی ذخایر زیادی داریم و هیچ مشکلی در این منطقه وجود ندارد». اعتماد به نفس او در مورد ذخایر آب عربستان با حقیقت فرق میکند. یک متخصص آب در دانشگاه ملک فیصل در 2016 پیشبینی کرد که این کشور تنها برای 13 سال دیگر ذخایر زیرزمینی آب دارد. بخش غذا و کشاورزی سازمان ملل در 2018 اعلام کرد: «ذخایر آب زیرزمینی عربستان سعودی به سرعت تخلیه میشوند. بیشتر آب عربستان از سفرههای زیرزمینی آن میآید و برخی پیش بینی میکنند این ذخایر بیش از 25 سال دوام نمیآورند». در کشوری که به ندرت باران میبارد، بیرون کشیدن آبهای زیرزمینی مانند کاری که کارخانه براین انجام میدهد خطرناک است: آبهای زیرزمینی 98 درصد آب شیرین عربستان را تأمین میکنند.
درواقع نفت، عربستان مدرن را ساخته است ولی کمبود آب میتواند آن را ویران کند و باید خیلی زود راهحلی جدی پیدا شود.
ولی ریاض به این وضعیت اورژانسی توجه نمیکند و در حال تقویت ساخت و ساز در کشور است. در حالی که همه میدانند این شهر بیابانی موجودیت خود را به کشف نفت در 1938 مدیون است، افراد کمی هستند که متوجه اهمیت بالای آب شده باشند. دههها تلاش برای رونق بیابان و تامین غذای جمعیت شهر باعث ایجاد پروژههای کشاورزی شده که نیاز زیادی به آب دارند مانند کشت گندم.
در حالی که بسیاری در مورد دقت تخمینهای خوشبینانه عربستان در مورد ذخایر نفتی میپرسند، تهدید کمبود آب میتواند مشکل بزرگتری باشد. عربستان سعودی دو برابر میانگین جهانی در ازای هر نفر آب مصرف میکند یعنی هر نفر 263 لیتر در روز که رو به افزایش است.
در ماه مارس، دولت عربستان طی برنامه « قطره» از شهروندان خواست مصرف آب خود را پایین بیاورند. هدف عربستان از این کار کاهش سرانه مصرف آب به 200 لیتر در روز تا 2020 و 150 لیتر تا سال 2030 است. این کشور همچنین سعی کرده صنعت کشاورزی پر مصرف خود را اصلاح کند و تولید غلات را کاهش دهد. طرح دورنمای 2020 عربستان هم که هدفش متنوع کردن اقتصاد این کشور بدون نفت است، بر کاهش بیرون کشیدن آب از سفرههای زیرزمینی برای کشاورزی تمرکز دارد. طی این طرح 191 درصد از ذخایر زیرزمینی آب برای کشاورزی استفاده میشود که از 411 درصد فعلی کمتر است.
طرح نمک زدایی آب دریا هم برای مقابله با تهدید فزاینده کمبود آب در کل خاورمیانه مورد توجه بوده است. عربستان سعودی از نظر مقدار آبی که به این صورت تولید میکند، پیشتاز است و 31 کارخانه نمکزدایی آب دارد.
آب نمک زدایی شده حدود 50 درصد آب مصرفی عربستان را تشکیل میدهد و 50 درصد باقیمانده از آبهای زیرزمینی تامین میشود. ولی این کار انرژی بالایی مصرف میکند.
به گزارش آژانس بینالمللی انرژی، در 2016 نمکزدایی آب 3 درصد ذخایر آب خاورمیانه را تامین کرد ولی 5 درصد هزینه کل انرژی این منطقه را تشکیل داد. محققان تخمین میزنند تقاضای آب نمک زدایی شده سالانه 14 درصد افزایش یابد ولی این فرایند بسیار هزینه بر است و نمیتواند ادامه یابد. کارخانههای نمکزدایی برای محیط زیست اطرافشان مضر هستند و هوا را آلوده و اکوسیستم دریایی را به خطر میاندازند.