رکود، بزرگترین رقیب انتخاباتی ترامپ
گروه جهان|
«رکود اقتصادی نزدیک است.» این هشداری که این روزها مکررا شنیده میشود. بسیاری از نهادهای بینالمللی و کارشناسان اقتصادی عامل این رکود را جنگ تجاری میدانند که دونالد ترامپ جرقهاش را زده و با اصرار بر ادامه سیاستهای حمایتگرایانه از جمله تهدید چین به اعمال تعرفههای بیشتر، آتشش را تندتر میکند. ترامپ بارها گفته که تبعات جنگ تجاری بر اقتصاد آمریکا ناچیز خواهد بود. واشنگتنپست اما با اشاره به هشدار اقتصاددانها مبنی بر احتمال جدی سقوط اقتصاد آمریکا به ورطه رکود ، از تاثیر این مساله بر انتخابات ریاستجمهوری سال آینده آمریکا نوشته است. در این گزارش آمده: بانک مرکزی آمریکا احتمال وقوع رکود در سال آینده را بیش از ۳۰ درصد پیشبینی کرده است. بانک گلدمن ساکس هم تاکید دارد خطر این رکود بهعلت جنگ تجاری دونالد ترامپ در حال افزایش است. مورگان استانلی هم بر این باور است که بالا رفتن بیشتر تعرفههای ترامپ علیه چین میتواند به رکودی جهانی منجر شود. هنوز اقتصاددانها بر سر وقوع قریبالوقوع رکود اقتصادی توافق ندارند اما پیشبینیهای بدبینانه رو به افزایش است زیرا جنگ تجاری تشدید شده و احتمال حل این بحران تا پیش از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ آمریکا نیز هر روز کمتر از گذشته میشود. رابرت جی ساموئلسون ستوننویس واشنگتنپست، نگاهی به شرایط امروز داشته است، شرایطی که به نظر میرسد تحولات در مسیر نادرستی قرار دارند. شما هرطور که به مسئله نگاه کنید، یک حقیقت غیرقابل انکار وجود دارد: جنگ تجاری بهلحاظ سیاسی اقدامی نامطمئن و شاید قمار غیرضروری برای ترامپ است که تا همین جا هم، رییسجمهوری آمریکا شرطبندی خود را روی آن دو برابر کرده است. تقریبا جای هیچ بحثی وجود ندارد که بزرگترین دارایی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ دستاوردهای اقتصادی دولتش است؛ و او حالا این دارایی بزرگ را به ورطه عدمقطعیت جدی پرتاب میکند. دشوار است که بتوان درباره پیامدهای بالقوه جنگ تجاری آمریکا و چین اغراق کرد. به همین خاطر در اینجا به برخی از حقایق تاریخی در این باره اشاره میکنیم:
از زمان جنگ داخلی آمریکا، تنها یک رئیسجمهور با رکودی که در دو سال پایانی اولین دور ریاستجمهوریاش داشت، توانست در انتخابات دوباره پیروز شود: ویلیام مککینلی در سال ۱۹۰۰میلادی.
از آن زمان، تمام چهار رئیسجمهوری که در دورانشان رکود اقتصادی وجود داشت در انتخابات برای رسیدن به دور دوم ریاستجمهوری شکست خوردند: ویلیام تافت، هربرت هوور، جیمی کارتر و جورج هربرت واکر بوش.
به همین ترتیب، تمامی۱۰رئیسجمهوری که با رکود مواجه نبودند در دور دوم پیروز شدند: وودرو ویلسون، فرانکلین روزولت، دوایت آیزنهاور، ریچارد نیکسون، رونالد ریگان، بیل کلینتون، جورج بوش و باراک اوباما.
وقتی تمام انتخاباتهای ریاستجمهوری را در نظر بگیرید (نه فقط روسایی که در انتخابات دوباره شرکت میکردند)، حزب در قدرت ۱۳رقابت از ۱۹ رقابت آخر را که چنین رکودی وجود داشته باخته است.
از ۲۱ رقابت ریاستجمهوری آخر که رکودی وجود نداشته، حزب رئیسجمهوری وقت در ۱۶مورد از آنها پیروز بوده است. با تمام مقایسههای تاریخی درخصوص انتخاباتهای ریاستجمهوری، ما با دادههای محدود و مجموعهای از متغیرهای مستقل مواجه هستیم. بنابراین نمیتوانیم نتیجهگیریهای قطعی و فوری داشته باشیم. بهعنوان مثال، اگرچه مککینلی (بیستوپنجمین رئیسجمهوری آمریکا) تنها شخصی بود که با وجود رکود در انتخابات چهار سال دوم پیروز شد، مقامهایی هم بودند که پس از گذراندن دورهای بهعنوان معاون رئیسجمهوری، با وجود رکود در انتخابات شرکت کردند و پیروز شدند از جمله تئودور روزولت در ۱۹۰۴ و کالوین کولیج در ۱۹۲۴. در نظر گرفتن زمینههای چنین تحولاتی نیز اهمیت دارد. رکودهای اقتصادی که در میانه جنگ داخلی و رکود بزرگ به وقوع پیوستند و مشخصا پیش از سه دوره از انتخابات بودند اکنون دیگر چندان شایع نیستند. از زمان شروع رکود بزرگ تنها پنج نمونه وجود داشته؛ که در هر پنج مورد نیز حزب در قدرت نتیجه انتخابات را واگذار کرده است. به همین ترتیب، تمامی ۹ رئیسجمهوری که برای یک دوره چهار ساله دیگر نامزد شدند و رکود نداشتند، موفق عمل کردند.
حالا هم یک رکود اقتصادی میتواند برای ترامپ آسیبرسان باشد. میزان محبوبیت رییسجمهوری فعلی آمریکا به پایینترین سطح در اواسط دهه ۴۰ رسیده است، حتی با یک اقتصاد قوی و نرخ بیکاری ۳.۷ درصدی. برخی از نظرسنجیها نشان میدهد اکثریت آمریکاییها عملکرد کاری او در اقتصاد را تایید میکند اما رضایت آنان در هیچ کدام از مسائل دیگر به ۵۰ درصد هم نمیرسد. به همین دلیل است که بیشتر کارشناسان شانس انتخاب دوباره او را حدود ۵۰ – ۵۰ یا حتی کمتر میدانند. یک دودستگی میان سیاستمداران و صاحبنظران وجود دارد؛ از جمله برخی بر این باورند که اندکی افول در اقتصاد آمریکا نمیتواند باعث کاهش چشمگیر حمایت رایدهندگان از ترامپ شود، خصوصا اگر او بتواند حامیانش را متقاعد کند که بانک مرکزی آمریکا مقصر است یا اینکه این جنگ تجاری با چین ارزش درد اقتصادی زودگذر را دارد. اما واقعیت این است که ترامپ نمیتواند در بلندمدت کوچک شدن جمع حامیانش را تحمیل کند. از این منظر، اگر پیشگویان اقتصادی در مسیر درست قرار داشته باشند، جنگ تجاری و رکود ناشی از آن ریسک بزرگی است که دونالد ترامپ به جان میخرد.