۶۰۰ هزار میلیارد تومان سپرده دست نخورده در بانک‌ها
روزانه ۱۲۲۵ میلیارد به سپرده‌ها و ۶۹۱ میلیارد به تسهیلات اضافه می‌شود
گروه بانک و بیمه | محسن شمشیری |
مانده کل سپرده‌ها در اردیبهشت ۹۸ به رقم بیش از ۲۱۳۱ هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به اردیبهشت ۹۷ معادل ۴۴۷ هزار میلیارد تومان یا ۲۶,۶ درصد رشد کرده و نسبت به اسفند ۹۷ نیز معادل ۶۳ هزار میلیارد تومان یا ۳.۱ درصد افزایش داشته است. بیشترین مبلغ سپرده‌ها متعلق به استان تهران با مانده ۱۱۶۳ هزار میلیارد تومان معادل ۵۴.۵۸ درصد کل سپرده‌های کشور است. کمترین رقم نیز مربوط به استان کهگیلویه و بویر احمد با ۵۵۵۰ میلیارد تومان است. مانده کل تسهیلات در اردیبهشت ۹۸ نیز بالغ بر ۱۵۳۴ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به اردیبهشت ۹۷ معادل ۲۵۲ هزار میلیارد تومان یا ۱۹.۷ درصد رشد کرده و نسبت به پایان اسفند ۹۷ نیز ۲۵ هزار میلیارد تومان یا ۱.۷ درصد افزایش داشته است. از این رقم معادل ۹۹۷ هزار میلیارد تومان متعلق به استان تهران بوده که سهمی معادل ۶۴.۹۶ درصد یا تقریبا حدود
۶۵ درصد مانده تسهیلات کشور به استان تهران اختصاص یافته است.
سهم تهران از تسهیلات ۱۰ واحد
بیش از سهم از سپرده ها
به عبارت دیگر، تهران با سهم ۶۵ درصدی از کل مانده تسهیلات، سهم ۵۴,۶ درصدی از مانده کل سپرده‌ها داشته و سهم تهران از تسهیلات معادل ۱۰.۴ واحد درصد بیش از سهم تهران از مانده سپرده‌ها بوده است. این نکته نشان‌دهنده این واقعیت است که بانک‌ها تمایل بیشتری به پرداخت تسهیلات به استان تهران و فعالیت‌های اقتصادی در استان تهران داشته‌اند که یا فعالیت و محل کار آنها در تهران بوده یا دفتر مرکزی آنها در تهران واقع شده است اما در هر صورت نشان‌دهنده تمرکز امکانات مالی در تهران از سپرده‌ها گرفته تا تسهیلات بانکی است و این موضوع هم مشکل برای تهران ایجاد می‌کند و هم برای اقتصاد در سایر نقاط کشور نارسایی ایجاد می‌کند. مقایسه ارقام رشد تسهیلات و سپرده‌ها نیز نشان می‌دهد که رشد سپرده‌ها با ۲۶.۶ درصد در این یک‌سال نسبت به رشد مانده تسهیلات با ۱۹.۷ درصد، حدود ۷ درصد بیشتر بوده و نشان می‌دهد که تمایل بانک‌ها در این یک‌سال، برای تسهیلات دهی کاهش یافته است و رقم بیشتری را از سپرده‌ها به عنوان نقدینگی مورد نیاز و قابل دسترس در بانک‌ها نگه داشته‌اند.
کاهش ۵ واحدی نسبت تسهیلات
نسبت تسهیلات به سپرده‌ها بعد از کسر سپرده قانونی ۸۰,۲ درصد بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۴.۸ درصد و نسبت به اسفند ۹۷ معادل ۱.۱ درصد کاهش داشته و نشان می‌دهد که در این یک‌سال، نوعی سیاست انضباط مالی و سیاست احتیاطی برای پرداخت تسهیلات در دستور کار بوده تا هم مطالبات معوق کنترل شود و هم نقدینگی احتیاطی بیشتری در بانک‌ها برای مقابله با بحران‌های احتمالی در دسترس باشد.
۶۰۰ هزار میلیارد تومان سپرده دست نخورده
از رقم ۲۱۳۱ هزار میلیارد تومان سپرده، معادل ۱۹۱۲ هزار میلیارد تومان سپرده بعد از کسر سپرده قانونی بوده و معادل ۱۵۳۴ میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده است. براین اساس، معادل ۲۱۹ هزار میلیارد تومان یا ۱۰,۲۷ درصد سپرده قانونی بوده است. همچنین معادل ۳۷۸ هزار میلیارد تومان یا ۱۷.۷۴ درصد سپرده‌ها را سقف اعتباری یا نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها تشکیل داده است و روی هم رفته معادل ۵۹۷ هزار میلیارد تومان یا ۲۸ درصد کل سپرده‌ها را سپرده قانونی به اضافه سقف اعتباری یا نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها تشکیل داده است. به عبارت دیگر، ۶۰۰ هزار میلیارد تومان سپرده در بانک‌ها و شبکه بانکی باقی مانده و دست نخورده است.
روزانه ۱۲۲۵ میلیارد به سپرده‌ها
و ۶۹۱ میلیارد به تسهیلات اضافه شد
آمارهای بانکی از وضعیت سپرده‌ها و تسهیلات در استان‌های کشور در اردیبهشت ۹۸ نشان می‌دهد که در طول یک‌سال منتهی به اردیبهشت ۹۸ به‌طور متوسط روزانه ۱۲۲۵ میلیارد تومان به سپرده‌ها و ۶۹۱ میلیارد تومان به تسهیلات اضافه شده است. این در حالی است که در یک‌سال منتهی به دی ۹۷، روزانه ۱۳۲۳ میلیارد به سپرده‌ها و ۸۴۰ میلیارد به تسهیلات اضافه شده بود و این موضوع نشان‌دهنده آرام شدن شتاب رشد نقدینگی، سپرده‌ها و تسهیلات درماه‌های اخیر است و می‌تواند در کنترل تورم موثر باشد هر چند که در رشد اقتصاد، رونق اقتصادی و گردش مالی اقتصاد نیز موثر خواهد بود.
۲۸ درصد سپرده‌ها در شبکه بانکی
حفظ شد
آمارهای بانکی از وضعیت سپرده‌ها و تسهیلات در استان‌های کشور در اردیبهشت ۹۸ نشان می‌دهد که نسبت تسهیلات به کل سپرده‌ها در کشور کاهش یافته و به ۷۲ درصد رسیده که نسبت به رقم ۷۵ درصدی ماه‌های قبل از آن کاهش داشته است و در حالی که پیش از این حدود ۲۴ درصد سپرده‌ها با عنوان سپرده قانونی و ذخیره احتیاطی یا سقف اعتباری حفظ می‌شد و مابقی یعنی ۷۵ درصد
به صورت تسهیلات بانکی پرداخت می‌شد، اما در اردیبهشت ماه این شاخص به ۲۸ درصد رسیده و ۷۲ درصد تسهیلات پرداخت شده است. نسبت تسهیلات یعنی تسهیلات به سپرده بعد از کسر سپرده قانونی نیز که قبلا در اردیبهشت ۹۷ حدود ۸۵ درصد بوده، در اردیبهشت ماه به ۸۰,۲ درصد کاهش یافته و نشان می‌دهد که تمایل بانک‌ها به پرداخت تسهیلات کاهش یافته و رقم بیشتری از سپرده‌ها را به صورت سقف اعتباری و سپرده قانونی در نظر گرفته و بانک‌ها تحت تاثیر سیاست انضباط مالی، کاهش مطالبات معوق و بهبود ساختار مالی، منابع بیشتری را در بانک‌ها حفظ کرده و رقم کمتری را از سپرده‌ها تسهیلات داده‌اند تا از این طریق هم نقدینگی بیشتری را در بانک برای بازپرداخت سپرده‌ها حفظ کنند و هم بتوانند تاحدودی میزان مطالبات معوق خود را کاهش دهند. این نسبت در تهران به عدد ۹۴.۵ درصد و در بویراحمد به عنوان استان محروم به ۱۰۵ درصد رسیده نشان‌دهنده این واقعیت است که تمایل بانک‌ها به پرداخت تسهیلات در یک‌سال اخیر در تهران بالا بوده و به میزان رشد سپرده‌ها در تهران، میزان تسهیلات دهی نیز افزایش قابل‌توجهی داشته و نسبت تسهیلات در تهران عملا از ۱۴.۳ واحد درصد بالاتر از میانگین کشوری بوده و عملا بخش عمده‌ای از افزایش مانده تسهیلات بانک‌های کشور جذب امور کسب وکار تهران شده است.
نسبت تسهیلات در تهران بالاتر از میانگین کشوری
نسبت تسهیلات به سپرده بعد از کسر سپرده قانونی در تهران معادل ۹۴,۵ درصد بوده که از میانگین کل بانک‌های کشور به میزان ۸۰.۲ درصد بسیار بالاتر بوده است.
در تهران از ۱۱۶۳ هزار میلیارد تومان سپرده معادل ۱۰۹ هزار میلیارد تومان سپرده قانونی بوده یعنی سپرده قانونی در تهران معادل ۹,۳۴ درصد در نظر گرفته شده که از ۱۰.۳ درصدمیانگین سپرده قانونی کشوری کمتر است. در نتیجه ۱۰۵۴ هزار میلیارد تومان سپرده بعد از کسر سپرده قانونی در تهران برآورد شده است. همچنین رقم تسهیلات معادل ۹۹۷ هزار میلیارد تومان بوده است. به عبارت دیگر نسبت تسهیلات به کل سپرده‌ها در تهران معادل ۸۵.۷ درصد بوده در حالی که در کل کشور معادل ۷۲ درصد بوده و نسبت تسهیلات در تهران بالاتر از میانگین کشوری است. از سوی دیگر، حدود ۵۷۵۷۸ میلیارد تومان به عنوان نقدینگی احتیاطی یا سقف اعتباری در بانک‌های تهران موجود بوده است. این رقم معادل ۴.۹۵ درصد کل سپرده‌های بانکی بوده است. این در حالی است که میانگین رقم ذخیره احتیاطی یا نقدینگی موجود در بانک‌ها یا سیاست سقف اعتباری در کل کشور معادل ۱۷.۷ درصد کل سپرده‌ها بوده و در تهران رقم به مراتب کمتری نسبت به میانگین کشوری در بانک‌ها باقی مانده است و بخش عمده آن تسهیلات پرداخت شده است. در کل شبکه بانکی کشور نیز از میزان ۲۱۳۱ هزار میلیارد تومان سپرده به میزان ۲۷.۷ درصد برای سپرده قانونی و نقدینگی مورد نیاز بانک‌ها یا سیاست سقف اعتباری، در نظر گرفته شده و بقیه آن یعنی ۷۲.۳ درصد معادل ۱۵۳۴ هزار میلیارد تومان به عنوان تسهیلات پرداخت شده است.
