خانه‌تکانی در بازرگانی به شیوه قائم‌مقام
قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی با تأکید بر اینکه خام‌فروشی به هیچ‌وجه افتخار نیست و ما باید به‌جای خام‌فروشی به سمت صادرات محصول نهایی با ارزش بالا حرکت کنیم از تعیین عوارض بر صادرات سنگ آهن خبر داد. حسین مدرس خیابانی چند خبر مهم دیگر در حوزه بازرگانی خارجی و داخلی داشت. «تغییر کارکرد رایزنان بازرگانی ایران، فعال شدن میزهای کالایی و میزهای کشوری در سازمان توسعه تجارت، تغییر سرمایه صندوق ضمانت صادرات از سرمایه ریالی به سرمایه ارزی، برندسازی کالاهای ایرانی و قول فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای توقف عرضه کالاهای خارجی دارای مشابه تولید داخل» از مهترین محورهای مورد اشاره قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی بود. حسین مدرس‌خیابانی در نخستین نشست شورای هم‌اندیشی افزایش حمایت‌های صادراتی در شرایط تحریم با بیان اینکه امروز صادرکنندگان و تولیدکنندگان کشور، قهرمانان ملی هستند و صادرات و تولید در شرایط امروز از نان شب واجب‌تر است، اظهار کرد: بالارفتن نرخ ارز از یک سو و همچنین شرایط به وجود آمده در صادرات نفت باعث شده تا موقعیت بسیار خوبی برای تولید وصادرات در کشور ایجاد شود؛ چراکه افزایش نرخ ارز، واردات را از صرفه انداخته و همچنین ممنوعیت‌های وارداتی فضا را برای حضور کالاهای تولید داخل در کشور مهیاتر کرده است. مدرس خیابانی عنوان کرد: همچنین این شرایط باعث شده تا علاوه بر رونق تولید، فرصت برای ارتقای کیفیت محصولات داخلی نیز افزایش یابد؛ چراکه تا پیش از این، درآمدهای هنگفت فروش نفت و مقرون به صرفه بودن واردات اجازه نمی‌داد تا تولیدکنندگان، کیفیت محصولاتشان را ارتقا دهند و به سرعت کالاهای خارجی جایگزین محصولات تولید داخل می‌شد ولی امروز این فرصت برای تولیدکنندگان به وجود آمده است. او با تأکید بر اینکه در شرایط امروز اگر تولیدکننده‌ای به فکر صادرات نباشد، قطعا متضرر خواهد شد، افزود: خوشبختانه وضعیت ارزی کشور باعث شده تا بخش عمده‌ای از کالاهای تولید داخل، دارای مزیت صادراتی باشند و از همین رو لازم است تا به‌جای آنکه برنامه‌ریزی‌ها برای صادراتِ تولید مازاد باشد، از همان ابتدا، تولید با هدف صادرات انجام شود. مدرس خیابانی با بیان اینکه حجم صادرات 44 میلیاردی سالانه، برای کشور ایران قطعاً کم است، گفت: 15 کشور همسایه ما سالانه بیش از 1200میلیارد دلار واردات دارند، ولی ما سهم بسیار کمی از صادرات کالا به این کشورها و تأمین نیاز همسایگان خود را داریم و این رقم قطعاً باید افزایش یابد.
تغییر سرمایه «ریالی» به «ارزی»
قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی همچنین با اشاره به نقش جدی صندوق ضمانت صادرات برای توسعه صادرات به خصوص در شرایط تحریم، گفت: در شرایطی که نیاز است ما ریال را از صادرات خود حذف کنیم، متأسفانه سرمایه صندوق ضمانت صادرات ایران به ریال است، در حالی که این سرمایه باید به‌صورت ارزی باشد؛ چراکه این احتمال وجود دارد که در صورت ریالی بودن سرمایه این صندوق، با تغییر نرخ ارز، از سرمایه این صندوق کاسته شود. از همین رو لازم است تا اساسنامه صندوق ضمانت صادرات تغییر کند و این موضوع اصلاح شود. او با بیان اینکه در شرایط تحریمی، هیچ مدیری نباید برای حمایت از صادرکنندگان و تولیدکنندگان واهمه داشته باشد، از ریسک‌پذیری صندوق ضمانت صادرات در افزایش پوشش‌های این صندوق برای صادرکنندگان تقدیر کرد. کارکرد رایزنان بازرگانی ایران عوض می‌شود مدرس خیابانی با تأکید بر لزوم تغییر کارکرد رایزنان بازرگانی کشورمان و جهت سازمان توسعه تجارت گفت: متأسفانه تا امروز، بعضاً تولیدکنندگان و تجار به‌دنبال رایزنان می‌افتادند، اما باید این وضعیت تغییر کند و رایزنان بازرگانی به‌دنبال تجار باشند و رایزنان بازرگانی از یک سو راه ورود محصولات ایرانی به کشورهای هدف را هموار و از سوی دیگر رفتار رقبای شرکت‌های ایرانی را در آن کشورها رصد کنند و گزارشات خود را به فعالان اقتصادی اعلام کنند. قائم‌مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت در امور بازرگانی با تاکید بر اینکه تمرکز بر تجارت با 15 کشور همسایه یک اولویت است، افزود: با وجود این اولویت ما باید به تجارت با کشورهای دیگر به خصوص شرق آفریقا نیز توجه داشته باشیم. مدرس خیابانی با اعلام خبر فعال شدن میزهای کالایی و میزهای کشوری در سازمان توسعه تجارت گفت: اگر تا امروز صادرکنندگان به دنبال ما می‌گشتند، باید جهت این مسیر تغییر کند و ما به دنبال آنها باشیم و میزهای کالایی و کشوری در سازمان توسعه تجارت با رصد دقیق ظرفیت‌های تولید داخل در کشور، تحلیل‌های درستی درباره نیازهای کشورهای هدف ارایه دهند. او با بیان اینکه تنها راه عبور از تحریم‌ها، افزایش تولید و صادرات است، به نقش شرکت‌های کوچک و متوسط در این بخش اشاره کرد و گفت: ما امروز نیاز داریم تا هم سبد شرکت‌های تجاری و صادراتی ما متنوع شود و هم سبد کالاهای صادراتی کشور توسعه یابد.
وضع عوارض بر صادرات سنگ آهن
مدرس خیابانی با تاکید بر لزوم فاصله گرفتن از موضوع خام‌فروشی و حرکت به سمت صادرات محصولاتی با ارزش افزوده گفت: این یک واقعیت است که صادرات مواد اولیه، به هیچ‌وجه افتخار نیست چراکه قرار بر این بود ما مواد اولیه را وارد کنیم و با ایجاد ارزش افزوده، محصولات نهایی را صادر کنیم؛ از همین رو نباید اجازه دهیم که جهت این مسیر عوض شود. او با اعلام خبر تعیین عوارض بر صادرات سنگ آهن بر اساس همین رویکرد، در پاسخ به انتقاداتی که این تصمیم را باعث از دست رفتن ظرفیت‌های صادراتی کشور می‌دانند تاکید کرد: ما با اعمال عوارض بر صادرات سنگ آهن به دنبال آن هستیم که به جای صادرات مواد خام، به سمت صادرات شمش و حتی مقاطع فولادی برویم که ارزش افزوده بالایی دارند و این تصمیم به هیچ‌وجه باعث از دست رفتن ظرفیت‌های صادراتی ما نمی‌شود بلکه ظرفیت‌های صادراتی را در صادرات کالاهای با ارزش‌تر فراهم می‌کند.
