تغییر لحن ترامپ در قبال چین و ایران
دونالد ترامپ، رییسجمهوری امریکا، روز دوشنبه در پایان نشست گروه 7 در شهر بیاریتس بار دیگر لحن خود را درباره جنگ تجاری با چین تغییر داد و ابراز اطمینان کرد که دو طرف میتوانند به توافق دست یابند. ترامپ همچنین درست 3 روز پس از آنکه رییسجمهوری چین، را «دشمن» خطاب کرده بود، او را «رهبری بزرگ» خواند. به گفته ترامپ، مذاکرات تجاری بین پکن و واشنگتن قرار است مجددا از سر گرفته شود. اما اینها تنها اظهارات غافلگیرکننده ترامپ نبودند. او در واکنش به ابتکارعمل امانوئل ماکرون، رییسجمهوری فرانسه، گفت که آماده است با رییسجمهوری ایران، دیدار کند.
مایکل دی. شِر و پیتر بیکر، در مطلبی در نیویورک تایمز نوشتند: به گزارش دیپلماسی ایرانی، تغییر لحن ترامپ در رابطه با چین به ویژه با توجه به رویکرد شدیداللحن او در اعمال تعرفههای جدید وارداتی در چند روز گذشته، بسیار قابل توجه بود. بهطور کلی، تغییر جهت ناگهانی ترامپ به سمت دیپلماسی در قبال چین و ایران سبب شد سفری که با نگرانی آغاز شده بود، با آرامشی نسبی به پایان برسد. ترامپ گفت: «این یک قدم بزرگ از نظر اتحاد و از نظر توافق بود. ما در رابطه با بسیاری از موضوعات مهم به توافق رسیدیم.»
در این مقاله که دیپلماسی ایرانی آن را بازنشر کرده، آمده است: تغییر شدید لحن رییسجمهوری ایالات متحده و صمیمیت غیر متداول میان ترامپ و رهبران فرانسه، بریتانیا، کانادا، ایتالیا، ژاپن و آلمان چشماندازهای نامشخص هر دو ابتکارعمل دیپلماتیک را تشدید کرد. ترامپ جمعه گذشته پس از آنکه تعرفههای جدیدی را بر واردات از چین اعمال کرد، به شرکتهای امریکایی دستور داد که از چین خارج شوند. اما روز یکشنبه گفت که درباره تشدید تنشها دو دل شده است. ساعاتی بعد، مشاورانش گفتند که تنها ناراحتی ترامپ این بوده که چرا درباره چین سختگیری بیشتری نکرده است. روز دوشنبه ترامپ ابراز اطمینان کرد که پکن و واشنگتن میتوانند به توافق برسند! از این رو، مشخص نیست که این رویکرد جدید ترامپ دقیقا چقدر دوام خواهد آورد.
در همین حال، تحولات مرتبط با ایران نیز تعجب بسیاری را برانگیخت. ماکرون که سعی در حفظ توافق هستهای سال 2015 ایران دارد، در آخرین لحظات از وزیر امور خارجه ایران، دعوت کرد تا در حاشیه نشست گروه 7 گفتوگویی با مقامات حاضر در بیاریتس داشته باشد. رییسجمهور فرانسه روز دوشنبه گفت که با روحانی صحبت و اطمینان حاصل کرده که اگر او و ترامپ دیدار کنند، میتوانند بر سر برنامه هستهای ایران به توافق برسند.
ترامپ در پایان جلسه گروه 7 در کنفرانس خبری مشترک با ماکرون تمایل خود را به دیدار با روحانی ابراز کرد و گفت احتمال دیدار او با روحانی در چند هفته آینده واقع گرایانه به نظر میرسد. ترامپ گفت که در صورت آغاز مذاکرات از وامهای کوتاهمدت به ایران برای حل مشکلات مالی فعلی آن حمایت خواهد کرد. او در عین حال هشدار داد: «ما میتوانیم خیلی زود به نتیجه برسیم و من حقیقتا باور دارم که ایران میتواند کشوری فوقالعاده باشد. دوست دارم ببینم که چنین اتفاقی رخ میدهد.»
ترامپ گفت که ماکرون پیش از سفر ظریف به فرانسه از او پرسیده که با این مساله مشکلی دارد یا خیر و او مشکلی نداشته، اما تصمیم گرفته که با وزیر امور خارجه ایران که هدف تحریمهای ایالات متحده است، دیدار نکند: «فکر میکنم برای دیدار خیلی زود است. نمیخواستم دیداری داشته باشم. اما زمان مناسب برای دیدار با ایران خواهد رسید و این اتفاق بسیار خوبی برای ایران خواهد بود. آنها پتانسیل بسیار خوبی دارند.»
روابط گرم ترامپ و ماکرون با بدخلقیهای ترامپ در نشست سال گذشته گروه 7 در کانادا در تضاد کامل بود؛ ترامپ آن زمان از جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا و میزبان نشست، بهشدت انتقاد کرد و پیش از پایان جلسه و بدون امضای بیانیه مشترک از این کشور خارج شد. اما با وجود لحن مودبانه سران کشورها، اختلاف نظرهای بین آنها به ویژه بر سر مسائلی همچون توافق اقلیمی پاریس کاملا مشهود بود. موارد دیگری هم بود که به ترامپ توجه چندانی نشد؛ ناراندرا مودی، نخست وزیر هند که به عنوان میهمان در نشست حضور داشت، پیشنهاد ترامپ را برای میانجیگری در اختلاف با پاکستان بر سر کشمیر رد کرد. ترامپ همچنین در حمایت از بازگشت روسیه به جلسات سالانه گروه تنها ماند. روسیه از سال 2014 و پس از الحاق کریمه به خاک خود، از گروه اخراج شد. با این حال، ترامپ گفت به عنوان میزبان نشست سال آینده بهطور قطع ولادیمیر پوتین، رییسجمهوری روسیه را دعوت خواهد کرد.
همچنین در گزارشی دیگر به نقل از ایندرانی باگچی که در تایمز آوایندیامنتشر شد، آمده است: وزیر خارجه ایران، یکشنبه، میهمان غیرمنتظره بیاریتس در جنوب فرانسه بود. رهبران گروه ۷ درصدد بودند راهحلی برای سازش میان واشنگتن و تهران بیابند.
ترامپ در مورد حضور ایران در این نشست گفته بود هیچ نظری ندارد و این نشان میدهد که او قصد نداشت در توییت خود به نکوهش این حرکت بپردازد.
هند اقدامات دو طرف را در این نشست با دقت زیرنظر دارد. توافق با ایران مورد استقبال دهلینو قرار دارد .