آخرین وضعیت مسجد قاجاری آسیب‌دیده در تهران
چهار ماه گذشت از وقتی که دو خانه چند ده ساله در خیابان وحدت اسلامی، خیابان فرهنگ، به گِل نشستند و ترک‌های بزرگی به واسطه آن روی تن مسجد ۹۶ ساله‌ای نشست که تا همین نوروز امسال کمر خم نکرده بود؛ ترک‌های بزرگی روی جداره اصلی بنا که به یک تهدید برای آن تبدیل شد. بعد از گذشت این مدت زمان، امروز دیگر هیچ اثری از خانه‌های به گِل نشسته نیست، زمین‌شان صافِ صاف است، و مسجد قاجاری خیابان فرهنگ تهران، مجبور است با میله‌های آهنی که به عنوان نگهدارنده مسجد به جداره غربی چسب خورده‌اند، روزگار سپری کند. روزهای اول نشستِ دو خانه کمتر از ۱۰ ساله، مسجد قدیمی «ولی‌الله اعظم» زبانزد عام و خاص شده بود که این سازه قدیمی با ۹۶ سال عمر، آخ نگفته اما آن دو خانه، حدود ۱۰ سانتی‌متر نشست کرده‌اند. اما کسی نمی‌دانست که همین نشست خانه، به مرور به بدنه مسجد قدیمی هم فشار وارد می‌کند. هر چند همه فشارهای وارد شده به بدنه نسبت به روزهای اول فرونشست دو خانه کناری تمام شده‌اند، اما کسبه و کارگران ساختمانی میله‌های فلزی را برای جلوگیری از وارد شدن هر نوع آسیب جدی به مسجد نصب کرده‌اند؛ مسجدِ ۱۰۰ ساله‌ای که در طول این مدت کمتر مورد استفاده بوده است، اما براساس دیده‌های خبرنگار ایسنا ترک بالای پنجره ضلع شمالی‌اش هم انگار خود را رها کرده و به مرور بازتر می‌شود. زمینِ مسجد «ولی‌الله اعظم» در حدود ۹۵ سال قبل از طرف دولت به «شیخ حسن شریعت سنگلجی» داده شد، او نیز تصمیم گرفت در این مکان مسجد و دارالتبلیغ بسازد، تا مدت‌ها نام مسجد نیز به «شریعت سنگلجی» معروف بود. او بعد از ساخت مسجد، این مکان را محل درس و بحث خود نیز قرار می‌دهد تا سال ۱۳۲۲ که از دنیا برود. این بنا از بعد از انقلاب پاتوق تبریزی‌های مقیم تهران بود و هنوز هم این‌طور است. به گزارش ایسنا، معماری منحصر به فرد این بنا به ویژه تک‌مناره آن، در عین کوچکی‌اش، این بنا را در دید مردم محله خاص جلوه می‌دهد، اما از سوی دیگر آسیب‌های وارد شده به مسجد و کاربری دیگری که در بخش شرقی مسجد و از ورودی اصلی بنا مورد استفاده است، بی‌توجهی متولیان بنا و مردم محله را به ذهن می‌آورد. هر چند شنیده می‌شود میراث فرهنگی استان تهران در حال تهیه پرونده ثبتی این بنای تاریخی است، اما باید امیدوار بود، این اقدام به مثابه«نوشدارو بعد از مرگ سهراب» نباشد که هیچ کار و اقدامی برای حفاظت از این بنای تاریخی دیگر امکان‌پذیر نشود.
