جانسون خواستار انتخابات زودهنگام شد
گروه جهان|
بوریس جانسون نخستوزیر بریتانیا، یک روز پس از اینکه با شورش نمایندگان مخالف برگزیت بدون توافق در حزب محافظهکار، اکثریت پارلمانی را از دست داد، برگزاری انتخابات پیش از موعد در تاریخ 15 اکتبر را خواستار شد. سیانان، تحلیلگران شکست دولت جانسون در رایگیری سهشنبه پارلمان را به معنای پایان تسلط او بر روند برگزیت ارزیابی کردهاند.
بسیاری از نمایندگان پارلمان نگران خروج بدون توافق هستند و میگویند در این صورت اختلال اقتصادی بزرگی رخ خواهد داد. این در حالی است که جانسون تاکید کرده با یا بدون توافق، 31 اکتبر بریتانیا را از اتحادیه اروپا خارج خواهد کرد.
بهگزارش یورونیوز، جانسون چهارشنبه در پارلمان طرح جرمی کوربین رهبر حزب کارگر، برای جلوگیری از خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا را لایحه تسلیم توصیف کرد و گفت: «این دولت، بریتانیا را تا آخر اکتبر از اتحادیه اروپا خارج خواهد کرد و تنها یک چیز بر سر راه ما قرار دارد که آن لایحه تسلیم است که در حال حاضر توسط رهبر اپوزیسیون (کوربین) پیشنهاد شده است.» او خطاب به جرمی کوربین گفت: «آیا میتواند تایید کند اگر لایحه تسلیم تصویب شد، مردم بریتانیا خود دیدگاهشان را نسبت به آنچه به اسم آنها انجام میشود از طریق انتخاباتی در تاریخ ۱۵ اکتبر مشخص کنند؟» طرح مخالفان دولت و نیز قانونگذاران حزب محافظهکار که به جانسون پشت کردند، با ۳۲۸ رای در برابر ۳۰۱ رای موفق شد کنترل بحث درباره خروج بدون توافق را از دست دولت خارج کند. بوریس جانسون که اکنون برای انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات به رای دو سوم نمایندگان نیاز خواهد داشت باید رهبر حزب کارگر را با خود همراه کند. گفته شده، مخالفان برگزیت بدون توافق در نظر دارند تا با ارایه طرحی دولت را موظف کنند در صورت عدم دستیابی به توافق با اتحادیه اروپا خروج بریتانیا از این اتحادیه را تا ۳۱ ژانویه سال ۲۰۲۰ به تعویق بیندازد. جانسون از این طرح با عنوان «لایحه تسلیم» یاد میکند.
سیانان با اشاره به طرح هفته گذشته خود برای تعلیق پارلمان با هدف جلوگیری از کارشکنی نمایندگان مخالف، نوشته که مخالفان در پارلمان سهشنبه اختلافات خود را کنار گذاشته و پاسخ محکمی به نخستوزیر دادند. در رایگیری سهشنبه علاوه بر نمایندگان احزاب مخالف دولت ۲۱ نماینده حزب محافظهکار نیز علیه موضع بوریس جانسون رای دادند. اقدامی که خشم جانسون را در پی داشت. گفته شده، این نمایندگان که رسانههای انگلیسی از آنان با عنوان «شورشی» نام میبرند و نوه وینستون چرچیل نخستوزیر دوران جنگ جهانی دوم بریتانیا، نیز در میان آنان دیده میشود از حزب اخراج شدهاند. سیانان نوشته: اخراج اعضای ارشد میانهروی حزب محافظهکار که بیشتر از برخی از نخستوزیران سابقه سیاسی دارند از جمله «کنت کلارک» که لقب «پدر مجلس» را دارد و افراد دیگری همچون «نیکولاس سومز» نوه چرچیل نشان میدهد تا چه اندازه مرکز ثقل این حزب تغییر کرده است. «پدر مجلس» عنوانی است سنتی و غیررسمی که در بریتانیا به عضوی خاص از اعضای مجلس قانونگذاری اعطا میشود. در بعضی دورهها ترجیح داده شده که این عنوان به مسنترین فرد داده شود اما در دورههایای دیگر این عنوان به طولانیترین دوران خدمت به عنوان نماینده اعطا شده است. جانسون در شرایطی خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شده که هیچ تضمینی برای پیروزی حزب محافظهکار وجود ندارد. به نظر میرسد که او با افزایش مخالفتهای درونحزبی بهدنبال جایگزین کردن اعضای همسوتر در انتخابات سراسری است. اما ترزا مینخست وزیر پیش از او نیز همین تاکتیک را در سال ۲۰۱۷ بهکار بست که ضربه مهلکی به او بود.
در صورت برگزاری انتخابات، غیر از حزب کارگر جانسون با تهدیدهای دیگری نیز از سوی فراکسیونهای دیگر مواجه است. بیتردید حزب او بسیاری از کرسیهای خود را در اسکاتلند از دست خواهد داد که باید آن را در مناطق دیگری جبران کند. دموکرات لیبرالها به اندازه کافی در مناطقی که در سال ۲۰۱۶ به ماندن در اتحادیه رای دادند، قوی هستند که ممکن است برخی از کرسیهای حزب محافظهکار را از آنها بگیرند. حزب برگزیت که «نایجل فاراژ» ریاست آن را برعهده دارد نیز اگر تا زمان برگزاری انتخابات هنوز از اتحادیه اروپا خارج نشده باشد، میتواند برخی از آرای حزب محافظهکار را از آن خود کند. فاراژ از جمله اعضای موسس حزب استقلال انگلیس موسوم به «یوکیپ» است که در پی امضای پیمان اتحادیه اروپا در سال ۱۹۹۲ حزب محافظهکار را ترک کرد.
در این میان، اوضاع اقتصادی بریتانیا در سایه ناروشن بودن فرجام برگزیت رو به وخامت نهاده است. بهای پوند بریتانیا به گونهای مداوم کاهش مییابد. اکنون بهای هر پوند انگلیس به یک دلار و ۲۰ سنت امریکا رسیده که در 35 سال گذشته بیسابقه بوده است. در مقابل اما، امیدواریها به پرهیز از برگزیت بدون توافق باعث افزایش شاخصهای بورسی جهان در روز چهارشنبه شد. بلومبرگ نوشته، در معاملات اروپا شاخص «استوکس۵۰» که در بر دارنده نماد ۵۰ شرکت بزرگ اروپایی است با صعود ۰.۵درصدی بسته شد. در آسیا نیز شاخص شانگهای کامپوزیت چین با صعود ۰.۳درصدی به کار خود خاتمه داد. در سئول کرهجنوبی شاخص «کسپی» ۰.۲ درصد و در استرالیا شاخص «اساندپی/ اساند ایکس ۲۰۰» ۰.۳ درصد رشد کرد.
تصمیمگیری دشوار کوربین
جانسون در شرایطی درخواست برگزاری انتخابات را کرده که جرمی کوربین رهبر حزب کارگر، ماههاست که خواستار برگزاری چنین انتخاباتی است بنابراین اکنون مخالفت با این درخواست برای او دشوار خواهد بود؛ اما حزب کارگر درباره انگیزههای جانسون مظنون است. بر همین اساس کوربین سهشنبه توپ را در زمین جانسون انداخت و گفت: «اگر نخستوزیر بخواهد انتخابات برگزار شود نخست باید طرح جلوگیری از برگزیت بدون توافق که مورد حمایت گروه شورشی در پارلمان است، تصویب شود.»
اما اگر پیشنهاد برگزاری انتخابات بدون نتیجه باقی بماند و طرح جلوگیری از خروج بدون توافق مورد حمایت قرار گیرد جانسون در وضعیت دشواری قرار خواهد کرد و چارهای نخواهد داشت مگر اینکه بهدنبال راهحلی برای توافق با بروکسل باشد که این موضوع، همهچیز را به خانه اول باز خواهد گرداند.
جانسون در عین حال با تلاشها و اقدامهای متعدد قانونی و قضایی در کشور از جمله در اسکاتلند و ایرلند شمالی برای جلوگیری از تعلیق فعالیت پارلمان بریتانیا به مدت پنج هفته روبه رو است. او جولای گذشته با وعده اجرای همهپرسی ۲۰۱۶ و خارج کردن بریتانیا از اتحادیه اروپا تا ۳۱ اکتبر به کرسی نخستوزیری دست یافت.