تبعات بیتدبیری در نرخ خرید تضمینی
در حالی که کشور در تولید شکر به مرز خودکفایی رسیده بود، برخی بیتدبیریها و عدم حمایت از کشاورزان موجب شد امسال کشاورزان چغندر نکارند.
اخیرا معاون وزیر جهاد کشاورزی در مراسم آغاز سال زراعی ۹۹-۹۸ اظهار داشت: با اشاره به اینکه مداخلات دولت توفیقات ما را در زمینه تولید برخی محصولات از جمله شکر، گندم و دانههای روغنی تحت الشعاع قرار داده و نگرانیهایی در این زمینه ایجاد کرده است، افزود: ما تأثیر این مساله را در تولید شکر خواهیم دید.
کشاورز ادامه داد: در تولید شکر تا مرز خودکفایی پیش رفته بودیم اما امسال با وجود بارندگیهای خوب نتوانستیم چغندر بکاریم که این بحث باید آسیبشناسی شود چرا که به نفع کشور نیست.
وی افزود: به خاطر فریز کردن قیمتها تولید چغندر خیلی کم شده و تولید ما در این زمینه در حال آسیب دیدن است.
نیاز کشور به شکر حدود ۲.۲ میلیون است که به گفته مسوولان وزارت جهاد کشاورزی در سال ۹۶ حدود ۲ میلیون تن شکر در کشور تولید شد که در این بخش به مرز خودکفایی رسیدیم.
خبرگزاری مهر دیماه سال گذشته در گزارشی با عنوان «خودکفایی در شکر زیر تیغ شورای اقتصاد / چغندرکاران منتظر اصلاح قیمت» به این موضوع پرداخته بود. در این گزارش علیرضا یزدانی، مجری طرح چغندر قند وزارت جهاد کشاورزی به خبرنگار مهر گفته بود: قیمت خرید تضمینی چغندر قند بهاره ۳ هزار و ۴۰۳ ریال و چغندر قند پاییزه ۳ هزار و ۳۳۸ ریال تصویب و اعلام شده است در حالی که پیشنهاد ما حدود ۳۲ درصد افزایش نسبت به سال ۹۶ بوده که براین اساس باید قیمت به بالای ۴۰۰ تومان میرسید.
وی اضافه کرده بود: در صورتی که پیشنهاد ما مورد پذیرش قرار میگرفت، روند افزایش نرخ خرید تضمینی باتوجه به رشد هزینههای تولید روندی منطقی بود ضمن اینکه باید حتما در نرخ شکر تجدیدنظر انجام شود تا تولیدکنندگان رغبت تولیدداشته باشند.
یزدانی با بیان اینکه از اسفندماه کشت چغندرقند در مناطق مختلف کشور شروع میشود، تاکید کرده بود: هر اتفاقی قرار است رخ دهد باید قبل از این زمان باشد تا کشاورز بتواند برای کشت تصمیم بگیرد.
پیگیریها و اعتراضات منجر شد دولت در تیرماه ۹۸ قیمت این محصول را تغییر دهد و قیمت خرید تضمینی چغندرقند بهاره و پاییزه سال ۱۳۹۸ به ترتیب به مبلغ ۳,۷۴۶ و ۳,۶۴۲ ریال به اضافه مبلغ ۶۱۵ ریال کمک کرایه حمل تغییر کرد. اتفاقی که البته بسیار دیرهنگام بود و به عبارتی نوشداروی بعد از مرگ سهراب.
در همین زمینه سید جعفر حسینی، مشاور عالی نظام صنفی کشاورزی در گفتوگو با خبرنگار مهر در واکنش به سخنان معاون وزیر جهاد کشاورزی و حوادث پیش آمده، اظهارداشت: ما سال گذشته در این زمینه هشدارهای لازم را داده بودیم. چرا که نرخ پیشنهادی وزارت جهاد کشاورزی نیز نرخ مناسبی نبود و مسوولان وزارت جهاد کشاورزی تلاش کافی برای تصویب نرخ مناسب نکردند.
او بحث قیمت را اولین و آخرین دلیل عدم کشت چغندر در کشور عنوان کرد و عدم تناسب قیمت چغندر با هزینههای واقعی را موثرترین عامل کاهش کشت دانست و گفت: اولاً دولت قیمت اولیه خرید تضمینی را دیر و حدود دو ماه بعد از مهلت قانونی خود اعلام کرد. دولت باید قیمت را تا پایان شهریور ماه اعلام کند تا کشاورز بتواند برای کشت خود تصمیم بگیرد. اما با حدود دو ماه تأخیر قیمتی بسیار پایین را برای چغندر قند اعلام کرد ضمن اینکه بعد از اعتراضات و پیگیریهای فراوان قیمت را در تیرماه (زمانی که فرصت کشت از دست رفته بود) افزایش ناچیزی داد که مطلوب نظر کشاورزان نبود و علاوه بر آن بسیار اقدام دیرهنگامی بود و نتوانست اشتباهات دولتمردان را جبران نماید.
مشاور عالی نظام صنفی کشاورزی درباره اینکه میزان کشت چغندر قند در کشور چقدر کاهش یافته است؟، افزود: متأسفانه مسوولان آمار دقیقی اعلام نمیکنند اما به نظر میرسد در سراسر کشور بطور متوسط حدود ۶۰ درصد کشت این محصول کاهش یافته است.
حسینی گفت: بنابراین تولید شکر نیز کاهش خواهد داشت و این مساله در نهایت مصرفکننده نهایی را دچار ضرر و زیان میکند.
وی با انتقاد شدید از موضع مسوولان وزارت جهاد کشاورزی در برابر دولت و شورای اقتصاد تصریح کرد: مسوولان وزارت جهاد کشاورزی همواره سکوت میکنند تا دولت و شورای اقتصاد کار خود را انجام دهند و وقتی که قیمتها اعلام میشود مشخص میشود که فایدهای برای تولیدکننده ندارد. وزارت جهاد کشاورزی باید با استفاده از ظرفیت تشکلها تلاش خود را قبل از اعلام و تصویب قیمتها انجام دهد. ما چند بار دیدهایم که وزیر جهاد کشاورزی و معاونان وی نسبت به تأخیر دولت و نرخهای خرید تضمینی واکنش مناسبی نشان دادهاند. چرا الان نرخهای پیشنهادی خود را اعلام نمیکنند تا تشکلها، کارشناسان و رسانهها در صورت لزوم واکنش نشان بدهند و دولت را وادار به تعیین نرخ مناسب کنند؟!