خالی بودن ۴۰ درصد ظرفیت فرودگاهی کشور
گروه راه و شهرسازی|براساس تازه‌ترین اظهارات مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران حدود ۴۰ درصد از ظرفیت فرودگاهی کشور خالی است که باید از این پتانسیل استفاده شود. اما این آمار در شرایطی منتشر می‌شود که درحال حاضر ۸۷ فرودگاه در کل کشور فعال بوده و فقط ۵۳ فقره از این فرودگاه‌ها در مالکیت شرکت فرودگاه‌ها هستند.
البته سیاوش امیرمکری معتقد است که ظرفیت خالی فرودگاه‌ها را می‌توان با استفاده از تقویت و توسعه هوانوردی عمومی، به عنوان یکی از حلقه‌های مفقوده جبران کرد، اما کارشناسان حوزه هوانوردی پیشنهادهای دیگری ارایه می‌دهند، به گفته آنها به دلیل نبود مدیریت مناسب بر فرودگاه‌های کشور، بسیاری از فرودگاه‌ها زیان‌ده شده‌اند و تقویت و توسعه هوانوردی با مدیریت درست و اصولی تحقق می‌یابد.
در حال حاضر، فقط چند فرودگاه از جمله فرودگاه‌های بین‌المللی مهرآباد، مشهد، شیراز و امام خمینی (ره) اقتصادی و سودده محسوب می‌شود و درآمد این فرودگاه‌ها هم هزینه آنها را پوشش می‌دهد و هزینه‌های سایر فرودگاه‌های زیان ده هم از محل درآمد فرودگاه‌های اقتصادی و منابع شرکت فرودگاه‌های کشور اداره می‌شود، درحالی که در امارات، ترکیه، قطر و ... فرودگاه‌ها به عنوانی بنگاهی اقتصادی، سهم بزرگی در درآمدهای کشورشان بازی می‌کنند. از دیگر دلایلی که برای خالی بودن ظرفیت فرودگاه‌های کشور می‌توان نام برد، عدم بهره‌گیری از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های موجود در فرودگاه‌های بین‌المللی کشور، نبود برنامه‌ریزی مدون برای افزایش سهم فرودگاه‌های ایران در بازار منطقه برای جذب مسافر است، موضوعی که موجب شده رتبه ایران با وجود پتانسیل بسیار در خاورمیانه سوم و در منطقه چهارم باشد.این در شرایطی است که در سایر کشورها برای بازاریابی و بازارسازی فرودگاه‌ها، هزینه‌های بسیاری صرف شده و تلاش می‌شود تا نقاط قوت و وجه تمایز فرودگاه با سایرفرودگاه‌ها مشخص و رسانه‌ای شود درحالی که هم‌اکنون وجه تمایز مشخصی در بین فرودگاه‌های بین‌المللی ایران وجود ندارد که برای مسافران شناخته شده باشد.ناگفته نماند که امیر مکری در گفت‌وگو با ایسنا، به دلایل دیگری هم برای خالی بودن ظرفیت فرودگاه‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید: این ظرفیت خالی ناظر به کلیت شبکه پروازی است و به صورت میانگین در نظر گرفته شده است، این در حالی است که در بعضی از فرودگاه‌های اصلی کشور با کمبود ظرفیت مواجه هستیم.او می‌افزاید: یکی از مهم‌ترین مشتریان این زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های بلا استفاده فرودگاهی کشور، بهره‌برداران توسعه هوانوردی عمومی خواهند بود که شامل: بیزینس جت‌ها، ایرتاکسی‌ها، هواپیماهای شخصی، پروازهای آموزشی، پروازهای خاص نظیر ایرآمبولانس‌ها و غیره است.مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در پاسخ به اینکه آیا برنامه‌ای در این زمینه دارید یا خیر؟ ادامه داد: در این راستا توافقی سه جانبه بین شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و سازمان هواپیمایی کشوری با راهبری معاونت حمل و نقل وزارت راه و شهرسازی منعقد شده که در حال پیگیری مصوبات آن هستیم تا بتوانیم از همه پتانسیل‌های هوانوردی عمومی برای پر کردن این ظرفیت خالی استفاده کنیم.
درشرایطی که عوامل مختلفی موجب خالی بودن ظرفیت فرودگاه‌های کشور و همچنین زیان ده بودن آنها می‌شود، براساس سند چشم‌انداز ۱۴۰۴، تعداد فرودگاه‌های کشور باید به ۹۹ فقره برسد درحالی که لزوم زیرساخت‌های اقتصادی، فنی، ناوبری، ایمنی، حفاظت، ناوگان و همچنین تقاضای سفر به این فرودگاه‌ها در برنامه‌های کلان دیده نشده است.براساس این برنامه قرار است که فرودگاه‌های بوشهر، اهواز، شیراز، اصفهان، مشهد و تبریز با سرمایه‌گذاری خارجی توسعه می‌یابد.
در این میان، تعداد زیادی از فرودگاه‌های کشور متروکه و غیرفعالند و استفاده‌های غیرتجاری و غیرمسافری مانند آموزشی، سم پاشی، توریستی، نظامی، تعمیرات و فرود اضطراری از آنها می‌شود به عنوان نمونه در سال 95 حدود 93 درصد پروازهای کشور در 15 فرودگاه جابه‌جا شده‌اند و فقط حدود 7 درصد پروازها از 40 فرودگاه انجام شده که این موضوع به معنای زیاندهی فرودگاه‌ها و تحمیل بار مالی اضافه بر صنعت هوایی کشور است.
همچنین ۸۰ درصد فعالیت‌های پروازی مربوط به ۹ فرودگاه است و مابقی فرودگاه‌ها تنها ۲۰ درصد فعالیت صنعت هوانوردی تجاری کشور را به خود اختصاص می‌دهند.همچنین فرودگاه‌های شاهرود، سمنان، داراب، کلاله و... از جمله فرودگاه‌هایی هستند که به دلیل کمبود ناوگان، پروازی در آن انجام نمی‌شود، اما این فرودگاه‌ها دارای نیرو هستند و هزینه نگهداری آنها، بار مالی زیادی بر حمل و نقل هوایی تحمیل می‌کنند. 9 فرودگاه با مجوز بین‌المللی، 25 فرودگاه دارای مرز هوایی و 20 فرودگاه داخلی فعالیت می‌کند که فرودگاه‌های بین‌المللی مهرآباد، امام‌خمینی (ره)،هاشمی‌نژاد مشهد، بندرعباس، تبریز، زاهدان، شیراز و یزد، فرودگاه‌های بین‌المللی کشور هستند.
