زنده ماندن کبوترخانه ۴۰۰ ساله در مقابل پولی گزاف!

می‌گویند مالک اجازه ورود به «برج کبوترخانه صفا» را نمی‌دهد، مالکی که گویا چند سال قبل حدود 6 متر زیرزمین را حفاری کرده تا ... حالا اما به نظر می‌رسد مشکل فقط مالک نیست، بلکه متولی حفاظت از این اثر تاریخی هم یکی از مقصرانی است که هشدارهای بی‌وقفه فعالان میراثی شهرستان نجف‌آباد را جدی نمی‌گیرد! بلوار شریعتی، کوچه صفا و رو به روی مسجد قدیمی صفا، یعنی تقریبا در میانه‌های شهر نجف آباد در استان اصفهان، درست فضایی به وسعت حدود ۱۰۰ متر از زمینِ خانه‌ای که شاید حدود ۴۰۰ سال قبل که یکی از خان‌های شهر آن را ساخته و روی خانه هم دو برج خشتی بالا برده، هنوز سرپایند. برج‌هایی که روی بخشی از خانه ساخته شده‌اند و چون هیچ مصرف عمومی نداشته‌اند و از ابتدا در اختیار مالکان خصوصی بوده‌اند. شاید تعداد کمی از مردم نجف‌آباد فضای داخلی آن را دیده باشند، به جز کودکان خوشبختی که روزگاری به واسطه دوستی با کودکان مالکان خانه، پای‌شان به این اثر تاریخی باز شده باشد. هر چند برخی پژوهشگران تاریخ دقیقی را برای زمان ساخت برج‌های دوقلوی صفا نسبت نمی‌دهند، اما بر اساس اسناد باقی مانده وقتی «غلامعلی رادی» مشهور به «آق غلامعلی» در دوره قاجار باغی را در اطراف نجف‌آباد خریداری کرده، این برج‌ها در آن قرار داشته است، بنابراین می‌توان پیشینه ساخت این برج‌ها را دست‌کم به دوره صفویه یا زندیه برگرداند. اما امروز نه‌تنها به واسطه‌ بی‌توجهی مالکان برج و متولیان میراثی، این برج تاریخی در معرض تخریب شدید قرار دارد، بلکه ساخت‌وسازهای انجام شده در عرصه این اثر تاریخی که ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به شماره ۳۴۸۲ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، دیدِ این اثر تاریخی را کاملا مخدوش کرده و دیگر هیچ توانی برای سرپا ماندن آن باقی نگذاشته است. حسین نجفی‌پور، مدیرعامل انجمن دوستداران میراث فرهنگی نجف‌آباد اصفهان، می‌گوید: نه تنها از زمان ثبتِ این اثر تاریخی وارزشمند در فهرست میراث ملی، تاکنون هیچ مرمتی روی آن انجام نشده است، بلکه در بارندگی‌های گذشته نیز بخش‌هایی از آن تخریب شده و در صورتی که زمستان امسال بارندگی‌ها مانند گذشته باشد، احتمال ریزش بخش بیشتری از این بنا وجود دارد. او با اشاره دو مالک داشتنِ «برج‌های صفا» در نجف‌آباد و بی‌توجهی‌هایی که نسبت به این اثر تاریخی در این شهر می‌شود، به ایسنا می‌گوید: در طول سال‌های گذشته بخشی از خانه‌های تاریخی و دیگر آثار تاریخی شهرستان مانند «پنگ‌خانه»، بخش زیادی از بافت تاریخی شهر یا طبقه دوم «حسینیه ارشاد» تخریب شده‌اند و اکنون با آسیب‌هایی که به این اثر تاریخی وارد شده، احتمال تخریب برج‌های صفا نیز افزایش پیدا می‌کند، به خصوص که درصد بیشتری از یکی از برج‌ها تخریب شده و در نمای ظاهری آن هم مشخص است. او با اظهار امیدواری برای ایجاد توافق بین مالکان و بخش‌ خصوصی برای خریداری و سروسامان گرفتن برج‌های صفا، تاکید می‌کند: معتقدم به ثمر نشستن این کار، باعث می‌شود تا یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهر زنده شده و به شهر نجف‌آباد برگردد. به واسطه قدمتی که برای ساخت کبوترخانه در اصفهان، قائل‌اند، می‌توان «برج کبوترخانه صفا» را با بیش از 400 سال قدمت، از نخستین کبوترخانه‌های ساخته شده در این استان و به خصوص شهرستان نجف‌آباد دانست.