افزایش دُز رقابت در مناقصه‌های تبلیغات شهری
گروه راه و شهر‌سازی|
روز گذشته اعضای شورای شهر تهران لایحه اصلاحیه مصوبه ساماندهی تبلیغات محیطی در شهر تهران را در راستای رونق تولید ملی و حمایت از صاحبان کالا به تصویب رساندند. بر این اساس، شرکت‌های تبلیغاتی با گرید (درجه) 4 نیز از این پس می‌توانند در مناقصه‌های شهرداری شرکت کنند. همچنین سازمان زیباسازی موظف است به منظور کسب سهمی از بازار تبلیغات اینترنتی و فضای مجازی با رعایت قوانین، شیوه نامه‌ای را تا 6 ماه آینده تدوین و به شورای شهر ارایه کند.
محمدجواد حق‌شناس، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر تهران در جریان بررسی این لایحه گفت: این اصلاحیه به منظور حضور صاحبان کالا و تبلیغات در راستای رونق تولید ملی و حضور مستقیم برای استفاده از تبلیغات محیطی شهر ارایه شده است. سازمان زیباسازی موظف است، شرایط و زمینه را برای رقابت آزاد و قانونمند بین صاحبان نام و نشان تجاری و شرکت‌های تبلیغاتی مجاز و واجد صلاحیت فراهم کند. به گفته حق شناس این لایحه موجب فراهم شدن شرایطی برای صاحبان کالا و خدمات است تا بتوانند با استفاده از یکی از ابزارهای تبلیغاتی شهرداری کارهای خود را عرضه کنند.
در ادامه محمود میرلوحی پیشنهاد حضور شرکت‌های با گرید 4 را در مناقصات و مزایده‌های شهرداری مطرح کرد، اما برزین ضرغامی، رییس سازمان زیباسازی شهرداری در مخالفت با این پیشنهاد گفت: من قبلا در اداره ارشاد بودم و می‌دانیم که 2 هزار شرکت و کانون تبلیغاتی در تهران وجود دارند که 80 درصد این شرکت‌ها کاغذی هستند، این شرکت‌ها در مناقصات شرکت می‌کنند و حتی برنده می‌شوند اما نمی‌توانند به تعهدات خود عمل کنند و به همین دلیل تعداد زیادی پرونده قضایی مفتوح در این زمینه داریم. او با بیان اینکه در حال حاضر شرکت‌های تبلیغاتی دارای گرید 1 تا 3 می‌توانند در مناقصات شرکت کنند، گفت: اگر رتبه‌های 4 نیز اضافه شوند ممکن است مشکلات را بدتر کند، چرا که نمی‌توانند به تعهداتشان عمل کنند.
خلاف نظام رقابت
بهاره آروین اما در موافقت با پیشنهاد میرلوحی صحبت کرد و با بیان اینکه ایجاد محدودیت بر خلاف نظام رقابت است، گفت: رتبه‌بندی برای این کار درست نیست و نباید دایره را کوچک کنیم و شهرداری می‌تواند ضمانتنامه‌های جدی بگیرد و اگر هم پیمانکاری به تعهداتش عمل نکرد، آنها را جلب کند. حق شناس نیز با انتقاد از عدم ورود شرکت‌های تبلیغاتی دارای رتبه 4 گفت: شهرداری می‌تواند ضمانت‌ها و جرایم را افزایش دهد تا پیمانکاران بتوانند به کار خود ادامه دهند. نهایتا پیشنهاد میرلوحی مبنی بر اضافه شدن شرکت‌های تبلیغاتی دارای گرید 4 که بر اساس نظام ارزشگذاری اداره ارشاد تهران فعال هستند، با 11 رای به تصویب رسید.
داستان تابلوهای تبلیغاتی
در واقع داستان تابلوهای تبلیغاتی از چند سال قبل به الهه راستگو، عضو شورای چهارم شهر تهران گره خورده بود؛ از تابستان سال 92. راستگو یکی از اعضایی بود که در انتخابات شورای چهارم از سوی حزب اسلامی کار به لیست اصلاح‌طلبان راه یافت و وارد شورا شد. در آن زمان اصلاح‌طلبان قصد داشتند با انتخاب محسن هاشمی‌رفسنجانی، جایگاه خود را در مدیریت شهری تقویت کنند اما الهه راستگو به جای رای دادن به هم حزبی‌اش به قالیباف رای داد و نتیجه انتخابات را تغییر داد. شنیده‌ها از دیگر اعضای شورای شهر نشان می‌داد که پای برادران او در قراردادهای میلیاردی تابلوهای تبلیغاتی در میان است. هر چند مدیریت سابق شهرداری تهران ادعا داشت که درآمد تابلوهای تبلیغاتی سالانه 150 میلیارد تومان است، اما این موضوع هیچ‌گاه برای اعضای شورا باورپذیر نبود، آن هم در شهری با 8 میلیون جمعیت و تردد روزانه بیش از 2 میلیون نفر. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهند که قیمت تبلیغات در این شهر پرهیاهو سه‌برابر و چه بسا در برخی موارد چهار برابر تبلیغ در شهرهای دیگر است. گفته می‌شود کرایه تابلوهای تبلیغاتی از 25 میلیون تا 700 میلیون تومان بسته به اندازه و محلی که نصب هستند و بدون در نظر گرفتن هزینه برق برای روشنایی، هزینه مدل بنر تبلیغاتی و نصب آن، شناور است. صابرفرزام، معاون تبلیغات و درآمد سازمان زیباسازی شهر تهران اما در واکنش به مبالغ نجومی واگذاری بیلبوردهای شهر تهران گفت که این اعداد «فضایی» و «غیرکارشناسی» است. صابر فرزام در خصوص فرآیند قیمت‌گذاری برای یک سازه تبلیغاتی توضیح داد: طبق مصوبه شورای اسلامی شهر تهران حق اکران این سازه‌ها به صورت یک ساله در مزایده عمومی واگذار و شرکت‌ها در مزایده قیمت می‌دهند و برنده این مزایده متعهد می‌شود یک سال اجاره آن سازه را در هر شرایطی به سازمان زیباسازی بپردازد. به گفته این مقام مسوول، شرکت برنده مزایده مشمول هزینه‌هایی از قبیل مالیات، بیمه، مالیات بر ارزش افزوده، برق، طراحی، چاپ، نصب و حق نگهداری سازه در طول سال می‌شود. تمام این هزینه‌ها مبلغ گزافی را شامل می‌شود که شرکت مذکور علاوه بر مبلغ مزایده باید بپردازد؛ بنابراین طبیعی است که قیمت تمام شده اجاره این سازه‌های تبلیغاتی هزینه‌ای قابل توجه برای شرکت متقاضی دربر داشته باشد ولی تمامی این پول به جیب سازمان زیباسازی نمی‌رود.
به گفته فرزام یک هزار و ۴۰۰ سازه تبلیغاتی - تجاری در نقاط مختلف شهر وجود دارد و شامل «بیلبورد، عرشه‌برد، استرابرد، پنل شیشه‌ای و استند» می‌شود. این سازه‌های تبلیغاتی در باکس‌های مختلف تقسیم‌بندی و قیمت‌گذاری و از طریق مزایده عمومی به شرکت‌ها و کانون‌های تبلیغاتی ارایه می‌شوند.
با وجود اینکه شورای شهر پنجم شفافیت را شعار خود قرار داده و در این رابطه اقدام‌های مناسبی نیز انجام داده است اما تاکنون اطلاعاتی در خصوص میزان درآمدهای شهرداری از این محل را منتشر نکرده است. علاوه بر این، با ورود به سامانه شفافیت شهر تهران و جست‌وجوی تبلیغات محیطی لیست قراردادهای سال 96 ارایه می‌شود و خبری از قراردادهای سال گذشته و سال جاری درآن نیست. بنابراین به نظر می‌رسد شهرداری و شورای شهر در این زمینه باید اطلاع‌رسانی دقیق‌تری انجام دهند. ضمن اینکه ممکن است اجازه به شرکت‌های تبلیغاتی با گرید 4 برای حضور در مناقصه‌ها و مزایده‌های شهرداری در نظر اول اقدامی مثبت تلقی شود اما تا زمانی که برای آنها ضمانت اجرایی در نظر گرفته نشود و شرکت‌ها نتوانند از پس انجام تعهداتشان برآیند، نتیجه فقط اخلال در کار شهرداری و کند شدن روند پروژه‌ها خواهد بود و باید در این زمینه تمهیداتی در نظر گرفته شود.
واریز درآمدهای شهری به خزانه
در این جلسه همچنین مجید فراهانی، رییس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای شهر تهران بر لزوم واریز کلیه درآمدهای شهرداری به حساب خزانه مورد تأیید شورای شهر تهران تأکید کرد و گفت: رعایت قانون و اجرای مصوبات شورا مهم‌ترین انتظار اعضا از شهردار تهران و مدیران شهرداری است تا با رعایت اجرای دقیق و به موقع این مصوبات زمینه اداره هر چه بهتر شهر و شهرداری تهران فراهم شود.
او افزود: به منظور تأکید بر اجرای دقیق و به موقع تکالیف قانونی به عنوان نماینده مردم تهران در اجرای بند ۳ ماده ۸۰ قانون شوراهای اسلامی کشور با عنایت به بند الف تبصره یک بودجه سال جاری، شهرداری تهران، سازمان‌ها، شرکت‌ها و موسسات وابسته و دستورالعمل خزانه‌داری در شهرداری‌ها ابلاغیه وزارت کشور درباره واریز کلیه درآمدها به حساب خزانه مورد تأیید شورای اسلامی شهر تهران این تذکر را مطرح می‌کنم.
به گفته فراهانی، تمام واحدها، مناطق، سازمان‌ها و شرکت‌های تابعه و موسسات وابسته شهرداری تهران موظف هستند کلیه منابع درآمدی خود را بطور مستقیم در چارچوب قوانین و مقررات وصول و صرفا به حساب‌های درآمدی خزانه شهرداری تهران که به پیشنهاد شهرداری و تأیید شورای اسلامی شهر تهران افتتاح شده، واریز کنند.
این عضو شورای اسلامی شهر تهران تأکید کرد: متأسفانه با وجود تأکیدات قانونی شورا، برخی واحدهای شهرداری از واریز کامل درآمد خود به حساب خزانه مورد تأیید شورای شهر تهران خودداری می‌کنند و بعضا مبالغ درآمدی را در حسابی به جز حساب‌های مورد تأیید شورا واریز و نگهداری می‌کنند. امیدوارم با اقدام به موقع، موثر و اهتمام شهردار تهران شاهد حفظ و صیانت از منابع درآمدی شهرداری و ارتقای سطح انضباط مالی باشیم. مرتضی الویری، رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورای اسلامی شهر تهران دومین تذکر این جلسه را مطرح کرد و در خصوص عدم اجرای برخی مصوبات شورا توسط شهرداری تذکر داد. به گفته الویری مواردی در شهرداری تهران وجود دارد که به دلیل محدودیت اعتبارات اقدامی در خصوص آنها انجام نمی‌شود اما متأسفانه مصوباتی از شورا نیز وجود دارد که نه به دلیل محدودیت اعتبارات بلکه به دلیل عدم توجه شهرداری اقدامی در خصوص آنها انجام نمی‌شود.
الویری با بیان اینکه یکی از این مصوبات بند ۸ ماده ۱۲ قانون برنامه سوم شهر تهران است که احکام آن سال گذشته تصویب شد اما در خصوص آن تاکنون اقدامی انجام نشده است، تصریح کرد: در ماده ۱۲ و بند هشتم بر لزوم تدوین ضوابط تشکیلاتی شامل دامنه شمول، تعاریف و اصطلاحات ساختاری، ضوابط ایجاد واحدهای سازمانی در مناطق، نواحی، سازمان‌ها و شرکت‌های وابسته به شهرداری و ارایه به شورا برای تصویب در سه ماهه نخست برنامه تاکید شده اما بعد از گذشت 6 ماه متأسفانه در این خصوص اقدامی صورت نگرفته است.
