استقبال بازارها، انتقاد ترامپ
گروه جهان|
بانک مرکزی امریکا در نشست اواخر هفته گذشته با کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره موافقت کرد تا دومین کاهش در سال جاری نیز به ثبت برسد. با این حال اعضای هیاتمدیره بانک مرکزی در این خصوص با هم هم نظر نبودهاند بهگونهای که ۳ نفر از ۱۰ عضو هیاتمدیره فدرال رزرو به این کاهش رای منفی دادهاند. دونالد ترامپ رییسجمهوری ایالات متحده، هم که در ماههای اخیر با اشاره به کاهش نرخ بهره در کشورهای دیگر از جمله ژاپن و اتحادیه اروپا بارها خواستار کاهش چشمگیر نرخ بهره شده بود استقبال چندانی از این کاهش 25درصدی نکرده و آن را نوعی شکست خوانده است.
بهگزارش خبرگزاری فرانسه، جروم پاول رییس بانک مرکزی امریکا، درباره تصمیم این نهاد گفته سیاستگذاران، انتظار وقوع رکود در اقتصاد امریکا را ندارند اما نگرانی از پیامدهای جنگ تجاری با چین میتواند منجر به افزایش نا اطمینانی نسبت به شرایط اقتصادی شود. پاول با اشاره به تضعیف صادرات و فعالیتهای تجاری در امریکا گفته فدرال رزرو در زمان مناسب از ابزارهای خود برای کنترل و مدیریت اوضاع استفاده خواهد کرد.
با این تصمیم بانک مرکزی امریکا، نرخ بهره در این کشور به ۱.۷۵درصد رسید که هنوز فاصله زیادی با نرخ بهره در اروپا و ژاپن دارد. بانک مرکزی اروپا هفته گذشته نرخ بهره را به منفی ۰.۵درصد کاهش داد که پایینترین نرخ بهره ثبتشده در تاریخ منطقه یورو محسوب میشود.
از سوی دیگر بانک مرکزی در پیشبینی جدید خود از رشد اقتصادی امریکا اعلام کرد رشد بزرگترین اقتصاد جهان در سال جاری احتمالا ۲درصد خواهد بود. دایان سونک کارشناس بازار، گفته پاول در سخنانش سعی کرده وعدهای برای تداوم روند نزولی نرخ بهره ندهد. او گفته: «پاول سعی کرد پاسخ مشخصی به سوالات در خصوص مسیر آینده ندهد اما احتمالا پیامدهای خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا بر بازارهای مالی جهان، فدرال رزرو را مجبور خواهد کرد یک بار دیگر نیز نرخ بهره را کاهش دهد.» به عقیده سونک، در صورتی که جنگ تجاری با چین تشدید شود، فدرال رزرو احتمالا مجبور خواهد شد تا برای حمایت و تقویت رشد اقتصادی، سیاست پولی تهاجمیتری را انتخاب کند چرا که این نهاد ابزارهای نیرومندی برای مقابله با ریسکهای موجود دارد.
واکنش متضاد بازارها و ترامپ
خبرگزاری بلومبرگ با اشاره به واکنش بازارها نسبت به کاهش نرخ بهره در امریکا نوشته: در معاملات پنجشنبه بازارهای بورس در اروپا، شاخص «فوتسی۱۰۰» بورس لندن ۰.۰۹ درصد کاهش یافت. شاخص «کک۴۰» بورس پاریس اما صعودی۰.۰۹درصدی را تجربه کرد. همچنین شاخص «دکس۳۰» بورس فرانکفورت در آلمان افزایشی۰.۱۴درصدی داشته است. در والاستریت هم شاخصها عمدتا صعودی بودند تا جایی که شاخص «داوجونز» ۰.۱۳درصد افزایش داشته است. شاخص «اس اندپی۵۰۰» نیز ۰.۰۳ درصد رشد داشته است. همچنین در معاملات آسیا، اغلب شاخصها افزایش از جمله «نیکی۲۲۵» توکیو (با صعود ۰.۵۷درصدی) و شاخص «شانگهای کامپوزیت»چین (با افزایش۰.۰۱ درصدی) بسته شدند.
تصمیم بانک مرکزی امریکا اگرچه با استقبال بازارهای مالی مواجه شد اما نتوانسته از آتش تند انتقادهای ترامپ نسبت به بانک مرکزی امریکا بکاهد. بهگزارش سیانبیسی، ترامپ که در اظهارات اخیر خود خواستار نرخ بهره منفی شده بود، در واکنش به کاهش ۰.۲۵ درصدی نرخ بهره در توئیتر نوشت: «جروم پاول نه جسارت لازم را دارد نه شم لازم را و نه افقی پیش روی خود!»
دونالد ترامپ پیشتر گفته بود: «فدرال رزرو باید نرخ بهره را به صفر یا کمتر کاهش دهد و ما باید بعد از رسیدن نرخ بهره به چنین سطحی اقدام به تامین مالی مجدد برای بازپرداخت بدهیهایمان کنیم. هزینه استقراض باید کمتر شود. ما یک ارز پرقدرت داریم و ترازنامه ما هم در چنین وضعیتی است.» پاول اما در کنفرانس خبری خود با اشاره به انتقادهای ترامپ، ضمن اعلام پایبندی بانک مرکزی به دستیابی به هدف اشتغال کامل و کنترل تورم گفته که برای حفظ رشد اقتصادی، اقدامات مناسب انجام خواهد شد. به اعتقاد ناظران اقتصادی، در شرایطی که تشدید جنگ تجاری با چین باعث شده تا برخی از کسبوکارها در امریکا نسبت به چشمانداز اقتصادی ناامید شوند، جروم پاول سعی کرده تا توپ را به زمین ترامپ بیاندازد. او گفته: «اقتصاد امریکا رو به جلو حرکت کرده است چرا که بانک مرکزی برای محافظت از آن در برابر تکانهها عمل کرده است. اما اینکه این روند ادامه پیدا کند یا خیر بستگی به رییسجمهور خواهد داشت. معتقدم تغییر رویکرد ما نسبت به سیاستهای انبساطی یکی از دلایلی بوده که چشمانداز اقتصاد امریکا را در بلندمدت مطلوب نگه داشت. برای تصمیمگیریهایمان بسیار بر روی اطلاعات تاکید میکنیم و هرگونه حرکت بعدی در خصوص نرخ بهره نیز مبتنی بر دادهها خواهد بود.»
پاول با هشدار نسبت به تداوم جنگ تجاری با چین نیز گفته: «اقتصاد امریکا به نوبه خود یک اقتصاد نیرومند است اما وضعیت عادی نیست و اینجا با ریسکهای قابل اعتنایی مواجه هستیم.»
کاهش نرخ بهره در چین
یک روز پس از انتشار خبر کاهش نرخ بهره در ایالات متحده، نشریه چینی ساوت چاینا مورنینگپست گزارش داد که چین نیز نرخ بهره کوتاهمدت خود را با هدف کمک به شرکتهای چینی برای مقابله با جنگ تجاری امریکا کاهش داده است. در این گزارش آمده: بانک مرکزی چین جمعه نرخ بهره وامهای کوتاهمدت را کاهش داد تا به شرکتهای چینی برای مقابله با اثرات جنگ تجاری با امریکا و کُندی رشد اقتصاد داخلی این کشور کمک کند. چین پیش از این نیز در ماه سپتامبر نرخ بهره وامهای 18 بانک تجاری انتخاب شده را کاهش داد. نرخ بهره این بانکها برای بیش از یک سال 4.25 درصد بود و بانک مرکزی چین این رقم را به 4.20 درصد کاهش داد.