تکاپوی ریاض برای بازنگری در مناسبات با تهران
تحلیلگران رسانههای عربی با اشاره به تمایل مقامهای عربستان برای به کار بستن راهحل سیاسی در روابط با ایران و دلایل این موضوع معتقدند که گفتوگوی میان تهران و ریاض بارقههای امید برای حل اختلافات تهران و ریاض و تنشهای منطقه را افزایش میدهد.
به نوشته تارنمای «النشره» لبنان، همه شاخصها نشان میدهد که عربستان و ایران به سوی گفتوگو پیش میروند. همه گزینههای سیاسی و نظامی در تنش غیر مستقیم میان این دو کشور به ویژه در یمن فرسوده شده است و دیگر زمان فرار و غرور نیست. اکنون زمان گفتوگو میان ریاض و تهران فرارسیده است. منافع سعودیها و ایرانیها در به کار بستن راهحلهای عادلانه است. بن سلمان پس از سخن گفتن درباره نتایج ناگوار جنگها از ضرورت گفتوگوهای سیاسی در منطقه سخن به میان آورده است. این پیامی آشکار از یک مقام بلند پایه عربستان است. اظهارات مقامهای ایران مبنی بر اینکه سعودیها در پیامی آمادگی خود را برای گفتوگو با ایران اعلام کردهاند نشان میدهد که ایرانیها از محتوای پیام سعودیها اطلاع دارند. طرح ابتکار عمل صلح ایران در تریبون سازمان ملل هم این واقعیت را نشان داده است که سعودیها و امریکاییها اکنون بیش از هر زمان دیگر آماده مذاکره هستند. زیرا عربستان در جنگ خود در یمن به بن بست رسیده است و پس از حمله یمنیها به تاسیسات وابسته به شرکت آرامکو نتیجه جنگ برای سعودیها بسیار گران تمام شده است.
به نوشته شبکه الجزیره قطر، «صباح زنگنه» تحلیلگر مسائل سیاسی گفت منطقه طی روزهای اخیر شاهد تحرکات دیپلماتیک از سوی عراق و پاکستان با هدف کاهش تنش میان تهران و ریاض بود و سعودیها خواستار واسطه شدهاند. ریاض و ابوظبی زمام امور را در جنگ یمن از دست دادهاند. ریاض گمان میکرد پس از حمله به تاسیسات وابسته به شرکت آرامکو میتواند با بزرگنمایی موضوع ایران هراسی از این موضوع سوءاستفاده کند. اما عملیات «نصرٌ مِنالله» انصارالله یمن همه محاسبات سعودیها را بر هم زد. عربستان در شرایطی که همپیمانان آن در سودان، مصر، رژیم صهیونیستی و امریکا در وضعیت ناگواری به سرمی بردند به شکست کامل خود پی برده است. پس از حمله به تاسیسات آرامکو و عملیات اخیر انصارالله در عمق سعودی دیگری توجیهی برای ادامه جنگ وجود ندارد و ریاض و ابوظبی اکنون از طریق ورود به مذاکره با ایران برای پایان دادن به جنگ تلاش میکنند. ایران از روز نخست حمله به یمن هم بر این موضوع تاکید کرده بود که هیچ راهی غیر از گفتوگو برای حل بحران یمن وجود ندارد.
به گزارش الجزیره، «عمر عیاصره» تحلیلگر مسائل سیاسی گفت دلیل چشم پوشی بن سلمان از تهدیدهای گذشته خود که در آن از انتقال دامنه نبرد به داخل ایران سخن به میان آورده بود این است که او به واقعیت موازنه قدرت در عرصه بینالمللی پی برده است و در نتیجه این موضوع وی اکنون از تمایل خود برای گفت و به کار بستن راهحل سیاسی با ایران سخن به میان میآورد. همچنین این تغییر موضع بن سلمان به آماده نبودن ترامپ برای ورود به درگیری با ایران ارتباط دارد. زیرا ترامپ به دلیل تحرک دموکراتها برای کنار گذاشتن وی از قدرت در شرایط نابسامانی به سر میبرد.
«عبدالله الشایجی» استاد علوم سیاسی دانشگاه کویت هم گفت اظهارات اخیر بن سلمان درباره صلح با ایران نشان میدهد که او به دنبال حل تنش است. همچنین همه کشورهای منطقهای و فرامنطقهای برای حل پروندههای منطقه و کاهش تنشها تلاش میکنند و این موضوع درباره ایران، عربستان، امارات و عراق هم صدق میکند.
خبرگزاری رسمی اردن «عمون» در گزارشی به قلم «عدنان سعد الزعبی» نوشت سعودیها محتوای پیام امریکاییها را که در آن گفتهاند امریکا به نیابت از هیچ کسی وارد جنگ نخواهد شد و امریکا در زمینه انرژی به خودکفایی رسیده است و هر کشوری باید از خود دفاع کند را دریافت کردهاند. همچنین پس از تضعیف جایگاه ترامپ در داخل امریکا سعودیها به این موضوع پی بردهاند امریکا دیگر در آینده همپیمان قدرتمندی برای آنان نخواهد بود و نباید روی ترامپ حساب باز کرد. سعودیها به این موضوع پی بردهاند که ادامه جنگ یمن بر اوضاع داخلی و خارجی عربستان تاثیر خواهد داشت. از این رو، این کشور به گفتوگو تمایل پیدا کرده است تا از طریق گفتوگو درباره مشکلات در چارچوب امنیت منطقه و ترمیم روابط بر پایه منافع مشترک، نقشه راه جدیدی برای منطقه ترسیم شود.
روزنامه «القدس العربی» نوشت سعودیها به سرعت همپیمانان خود در منطقه را از دست دادند. به جای اینکه آنها با ترکیه و ایران به عنوان دو بازیگر مهم منطقه وارد ائتلاف شوند و به محاصره قطر پایان آنها با امارات وارد ائتلاف شدهاند. اکنون از این ائتلاف شکننده هم چیزی باقی نمانده است. از این رو، برای ثبات منطقه، ریاض باید از تهدیدها و ائتلافهای سنتی خود دست بردارد و سیاست همگرایی امت اسلامی و ائتلافسازیهای جدید را در پیش گیرد.
این روزنامه در گزارشی به قلم «محمد کریشان» نوشت اظهارات علی لاریجانی نشان میدهد که تهران آماده است که با درخواست سعودیها به بهترین شیوه پاسخ دهد. همه کشورهای منطقه اکنون زمان برای تعقل و آشتی دارند و همه باید در این مسیر گام بردارند.