سایه سنگین جنگ تجاری بر اقتصاد چین

گروه جهان|

 بروز نشانه‌های جدید منفی از تحولات جنگ تجاری و برگزیت باعث ریزش مجدد شاخص‌های بورسی در اروپا و امریکا شد. بلومبرگ به نقل از منابع آگاه خود گزارش کرده که بر خلاف ادعاهای اولیه، طرف چینی برای امضای فاز اول توافق بر سر مسائل تجاری به جمع‌بندی نرسیده و خواهان برگزاری یک نشست مشترک دیگر تا پیش از پایان ماه جاری میلادی شده است. طرف امریکایی نیز اعلام کرده احتمال دارد در ماه دسامبر، تعرفه‌های جدیدی بر محصولات چینی وضع شود. به‌گزارش سی‌ان‌بی‌سی، استیو منوچین وزیر دارایی امریکا، گفته: «دلایل زیادی دارم تا چنین حدس بزنم که اگر توافقنامه امضا نشود، این تعرفه‌ها اجرا خواهند شد، اما امیدوارم که ما معامله را انجام دهیم.»  منوچین این سخنان را در حالی اظهار می‌کند که چین خواستار برگزاری یک دور اضافی مذاکرات پیش از امضای احتمالی توافق تجاری است. گفته شده، یکی از مسائل کلیدی مذاکرات، علاقه‌مندی پکن برای ذکر این نکته در توافق است که امریکا نباید در ماه دسامبر بر کالاهای چینی (به ارزش ۱۶۰ میلیارد دلار) تعرفه وضع کند.

انتظار می‌رود که دونالد ترامپ و شی جین‌پینگ رهبران امریکا و چین، قرارداد تجاری را در نشست سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا - پاسیفیک که قرار است ۱۶و ۱۷ نوامبر در شیلی برگزار ‌شود امضا کنند.

رویترز سه‌شنبه نوشته، زمزمه‌های چین و امریکا مبنی بر حل نشدن اختلافات تجاری با وجود مذاکرات باعث شده که در وال استریت شاخص‌ها ریزشی شوند تا جایی که شاخص «داوجونز ایدانستریال اوریج» ۰.۱۱درصد ریزش کرد و به ۲۶ هزار و ۷۸۷.۳۶ واحد رسید، شاخص «اس‌اندپی۵۰۰» هم با ۰.۱۴ درصد کاهش تا سطح ۲۹۶۶.۱۵ واحدی پایین رفت و دیگر شاخص مهم بورسی یعنی «نزدک کامپوزیت» با ریزش ۰.۱درصدی در سطح ۸۰۴۸.۶۵ واحدی بسته شد. در دیگر مناطق جهان و در معاملات بازارهای بورس در اروپا، روند نزولی کاملا محسوس بود تا جایی که شاخص «فوتسی۱۰۰» بورس لندن با ریزش ۰.۴۶درصدی تا ۷۲۱۳.۴۵ واحد پایین رفت. دیگر شاخص‌های مهم بورسی در اروپا نیز مانند «کک۴۰» بورس پاریس و «دکس۳۰» بورس فرانکفورت در آلمان نزولی بودند. از سوی دیگر در معاملات بورس‌های آسیا نیز شاخص «هانگ‌سنگ» بورس هنگ‌کنگ با ریزش ۰.۰۸درصدی به ۲۶ هزار و ۴۹۹.۷۰ واحد رسید. در چین شاخص «شانگهای کامپوزیت» با کاهش ۰.۴۶درصدی در سطح ۳۹۳۷.۱۰ واحد بسته شد.

   آمارهای ناامیدکننده

جنگ تجاری اقتصاد اول و دوم دنیا در شرایطی ادامه دارد که تازه‌ترین آمارهای رسمی اداره کل گمرک چین نشان می‌دهد ارزش مبادلات و تجارت خارجی این کشور به‌شدت کاهش یافته است. بر اساس داده‌های تارنمای گمرک چین، حجم صادرات چین در ماه سپتامبر امسال در مقایسه با یک ماه قبل از آن ۳.۲ درصد کاهش یافته است این بالاترین میزان کاهش صادرات چین پس از کاهش 20.7 درصدی صادرات در ماه فوریه امسال است و نشان می‌دهد سایه جنگ تجاری با امریکا به‌شدت بر اقتصاد چین سنگینی می‌کند. همچنین میزان واردات که پیش‌بینی می‌شد ۶ درصد در سپتامبر کاهش می‌یابد 8.5 درصد کاهش یافته است که نشان می‌دهد تقاضا برای کالاها در چین رو به کاهش است و در کل میزان واردات در چین در سال جاری میلادی به‌جز در ماه آوریل در همه ماه‌های دیگر روند نزولی داشته است.

در ماه سپتامبر بر اساس گزارش اداره کل گمرک میزان کسری تجاری چین ۳۹ میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلار بوده که با اختلاف زیادی بیشتر از ۳۴ میلیارد و ۸۳۰ میلیون دلار کسری تجاری ماه اوت بوده است. صادرات چین به امریکا در سپتامبر با 17.8درصد کاهش به ۳۶ میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است. واردات چین از امریکا هم در ماه سپتامبر با یک کاهش 20.5درصدی به ۱۰میلیارد و ۵۰۰ میلیون دلار رسیده است. کارشناسان معتقدند جنگ تجاری چین و امریکا تاثیر زیادی روی صادرات و واردات دو کشور گذاشته است. دور جدید مذاکره تجاری چین و امریکا، هفته گذشته در واشنگتن با حضور «لیو هی» معاون نخست‌وزیر چین و رابرت لایتزر نماینده تجاری امریکا، و استیو منوچین وزیر خزانه‌داری امریکا برگزار شد. گفته شده، امریکا پذیرفته افزایش تعرفه ۲۵ به ۳۰درصدی بر ۲۵۰ میلیارد دلار از کالاهای چینی را که قرار بود هفته آینده اجرایی کند متوقف کند چین نیز پذیرفته خریداران عمده این کشور به خرید محصولات کشاورزی امریکا ادامه دهند. تحلیل‌گران چینی معتقدند داده‌های یک سال اخیر نشان می‌دهد افزایش تعرفه گمرکی مساله‌ای را حل نمی‌کند و تنها ضررهای بیشتر و عمیق‌تری به دو کشور و حتی سراسر جهان می‌رساند. از آغاز مذاکرات تجاری چین و امریکا از فوریه سال ۲۰۱۸ به این‌ سو، دو کشور در ۱۳ نشست دوجانبه درباره اکثر مسائل مورد اختلاف به توافق رسیدند اما مذاکرات بارها به خاطر عهدشکنی امریکا دچار فراز و نشیب شد. ماه مارس سال ۲۰۱۸ یعنی یک ماه پس از آغاز مذاکرات تجاری دو کشور، دولت امریکا گزارش بازرسی ۳۰۱ علیه کالاهای چینی را منتشر و اعلام کرد ۲۵ درصد بر تعرفه گمرکی ۵۰ میلیارد دلاری کالای چینی می‌افزاید. در ماه مه ۲۰۱۸ نیز یعنی فقط ۱۰ روز پس از صدور بیانیه مشترک دو کشور مبنی بر عدم جنگ تجاری، دولت امریکا خلاف این توافق، ادامه اجرای افزایش تعرفه گمرکی بر کالاهای چینی را اعلام کرد. در ماه مه سال ۲۰۱۹ امریکا چین را به عقب‌نشینی از موضع پیشین متهم و اعلام کرد که تعرفه گمرکی بر ۲۰۰ میلیارد دلار کالای چینی را که قبلاً به ۱۰ درصد ارتقاء داده بود، به ۲۵درصد افزایش می‌دهد و مراحل افزایش تعرفه گمرکی ۳۰۰ میلیارد دلاری کالای چینی باقی مانده را آغاز می‌کند. چین نیز در واکنش به این اقدامات تعرفه‌ای امریکا تاکنون روی ۱۲۰ میلیارد دلار از کالاهای امریکا تعرفه اعمال کرده است.