شکاف شاخصهای اقتصادی در برنامه ششم توسعه
مرکز آمار ایران در تازهترین گزارش خود با عنوان گزارش فصلی اقتصاد ایران تلاش کرده است آیینهای از اقتصاد ایران منتشر کند که البته در این گزارش جای آمارهای مهمی مانند رشد اقتصادی بهار 98 و همچنین عملکرد مالی دولت در آن مدت خالی است. همچنین در بخشی از این گزارش به تطابق وضعیت شاخصهای اقتصادی با اهداف برنامه ششم توسعه پرداخته شده که نشان میدهد اقتصاد ایران تا اهداف برنامه فاصله زیادی دارد.
به گزارش «تعادل»، مرکز آمار ایران در تازهترین گزارش خود تلاش کرده تصویری از اقتصاد ایران در فصل بهار 98 ارایه کند. در این گزارش شاخصهای منتخب اقتصادی برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور با عملکرد سال 1397 در برنامه ششم توسعه مقایسه شده است.
بخشی از این گزارش به پیشبینی برنامه ششم توسعه درباره محصول ناخالص داخلی پرداخته شده و آمده است: طبق این گزارش متوسط رشد سالانه 8 درصد پیشبینی شده است اما این شاخص در سال 1397 رقم منفی 4.9 درصد را نشان میدهد.
همچنین متوسط نرخ تورم پیشبینی شده برای سالهای برنامه 8.8 درصد بوده است ولی این شاخص در سال 1397 رقم 9/26 درصد را نشان میدهد. همچنین برای نرخ بیکاری متوسط 10.2 درصد در طول برنامه پیشبینیشده است؛ این شاخص در سال 1397 رقم 12 درصد را نشان میدهد. پیشبینی ضریب جینی برای سال آخر برنامه یعتی سال 1400 نیز 0.34 است. این شاخص در سال 1397 رقم40 /0 را نشان میدهد.
بخشی از پیشبینیهای برنامه ششم توسعه درباره مالیات بوده است. طیق برنامه قرار بوده نسبت مالیات به محصول ناخالص داخلی در سال 1396 رقم 7.4 درصد باشد اما این شاخص در سال 1396 رقم 6.8 درصد را نشان میدهد.
آنگونه که مرکز آمار ایران اعلام کرده است در فصل بهار 1398نرخ بیکاری جمعیت 10ساله و بیشتر 10.8 درصد بوده که نسبت به فصل زمستان 1.3 درصدکاهش داشته است. محصول ناخالص داخلی به قیمت ثابت 1390در فصل زمستان 1397به رقم 1716703میلیارد ریال رسیده است که رشد آن نسبت به مدت مشابه سال قبل 4/8- درصدبوده است. شاخص قیمت کالاها و خدمات مصرفی کل کشور در فصل بهار1398 (بر مبنای سال 1395) رقم 1/173بوده است که درصد تغییرات 12 ماه منتهی به خرداد1398نسبت به دوره مشابه قبل
(نرخ تورم) 6/37درصد بوده است. این وضعیت از شاخصهای اقتصادی نشاندهنده این است که فاصله زیادی بین اهداف برنامه ششم توسعه و واقعیتهای کنونی اقتصاد ایران وجود دارد.
گفتنی است مرکز آمار ایران تاکنون رشد اقتصادی بهار و تابستان سال 1398 را منتشر نکرده است. طبق گزارش صندوق بینالمللی پول رشد اقتصادی سال 2019 میلادی ایران معادل منفی 9.5 درصد برآورد شده است. همچنین طبق گزارشهای رسمی مرکز آمار ایران، تورم سالانه تا انتهای شهریور ماه سال 1398 به بالای 40 درصد رسیده است. در عین حال نرخ بیکاری که مرکز آمار ایران برای تابستان سال جاری اعلام و بیکاری 10.8 درصدی برآورده کرده است مورد وثوق کارشناسان اقتصادی نیست وبه گفته بسیاری از آنها این آمارها نیاز به اصلاح دارد.
اگر این وضعیت را در نظر بگیریم قاعدتا باید در سال جاری شکاف عمیقتری بین اهداف برنامه ششم توسعه و شاخصهای اقتصادی به وجود آمده باشد.
گفتنی است این گزارش، بخش عملکرد مالی دولت در بهار سال 1398 هم را خالی گذاشته و صرفا به ارایه اطلاعاتی در زمستان سال 1397 و عملکرد مالیاتی دولت در بهار سال 1398 پرداخته است. در این بخش آمده است:
در فصل پاییز 1397عملکرد منابع بودجه عمومی دولت برابر 873 هزار و 800 میلیارد ریال بوده است که از این میزان 374 هزار و 700 میلیاردریال (43درصد) را درآمدهای جاری، 264 هزار و 700 میلیارد ریال (30درصد) را واگذاری دارایی سرمایهای و 234 هزار و 400 میلیارد ریال (27درصد) را واگذاری دارایی مالی تشکیل میدهد. در این فصل سهم درآمدهای مالیاتی و درآمدهای نفتی در بودجه عمومی دولت به ترتیب برابر 6/30و 2/30درصد بوده است.
عملکرد مصــارف بودجه عمومی دولت هم برابر 840 هزار و 100 میلیارد ریال بوده اســت که از این میزان 629 هزار و 900 میلیارد ریال (75درصــد) به اعتبارات هزینهای (جاری) و 54 هزار و 600 میلیارد ریال (5/6درصـــد) به تملک دارایی ســـر مایهای (عمرانی) و 155 هزار و 600 میلیارد ر یال (5/18درصد) به تملک داراییهای مالی اختصاص یافته است.
مرکز آمار ایران همچنین پارهای اطلاعات درباره وضعیت مالیاتستانی در بهار سال جاری منتشر کرده و آورده است: 24 هزار و 271 میلیارد تومان بوده است. از این میان، جمع مالیاتهای مستقیم 12 هزار و 997 میلیارد تومان بوده و در این مالیات اشخاص حقوقی 5569 میلیاردتومان و مالیات بر درآمد 6141 تومان برآورد شده است.
مالیات بر کالا و درآمد هم 11 هزار و 274 میلیارد تومان برآورد شده است. بررسیها حاکی از آن است که در سه ماهه نخست سال جاری اخذ کل مالیاتها نسبت به مدت مشابه سال قبل 28 درصد افزایش یافته است.