بازار سهام، پیشتاز در بازدهی سرمایه‌گذاری
بهنام بهزادفر| کارشناس بازار سرمایه |
مفهوم سرمایه‌گذاری یا (Investment) عبارت است از هر گونه فدا کردن ارزشی در حال حاضر (که معمولا میزان آن مشخص است) به امید به دست آوردن هر گونه ارزشی در زمان آینده (که معمولاً اندازه یا کیفیت آن نامعلوم است) . مفهوم سرمایه‌گذاری در کشورهای مختلف برای سرمایه‌گذاران متفاوت است. شاید بزرگ‌ترین متغیری که این مفهوم را می‌تواند پررنگ یا کمرنگ کند عامل نرخ تورم باشد. در فضاهای اقتصادی مثل فضای اقتصادی حاکم بر کشور ما که نوسانات اقتصادی زیاد است، دغدغه سرمایه‌گذاری هم طبیعتا جدی‌تر است. تغییر ناگهانی نرخ طلا یا ارز یا مسکن یا هر پارامتر اقتصادی دیگر، ممکن است به سرعت ارزش دارایی‌های آن را کاهش دهد. همچنانکه می‌توان اشخاصی را یافت که سرمایه‌های خود را توانستند چندین برابر کنند. زمانی که نرخ تورم و میزان نوسانات شاخص‌های اقتصادی بالاست، عموم مردم احساس خوبی به نگهداری پول نقد ندارند و به‌دنبال گزینه‌هایی جهت سرمایه‌گذاری هستند تا بتوانند پول‌ها و دارایی‌های خود را به شکلی مولد‌تر و ماندگارتر، تبدیل کنند. از طرفی هدف همه از سرمایه‌گذاری‌های اقتصادی یکسان نیست. برخی ممکن است با استفاده از سرمایه‌گذاری در پی حفظ ارزش پول خود باشند. برخی ممکن است دیدگاه کوتاه‌مدت، میان مدت یا بلندمدت از سرمایه‌گذاری داشته باشند و نهایتا برخی ممکن است با هدف کاهش ریسک، به دنبال فرصت‌های متنوع سرمایه‌گذاری باشند. اما سوالی که عموم مردم دارند این است که بهترین گزینه برای سرمایه‌گذاری چیست؟
جدول شماره یک، بازدهی بازارهای موازی در کشورمان را در بازه بلندمدت 10 ساله نشان می‌دهد، در این مقایسه، رشد بازار سرمایه خیره‌کننده است. این رشد تقریبا دو برابر دومین بازار است. بازدهی سکه عمدتا به دلیل رشد اونس طلای جهانی و دلار صورت گرفته که طبیعتا از رشد دلار بیشتر و مضاعف بود. برخلاف تصور عموم مردم رشد خانه و زمین مسکونی در نهایت خیلی زیاد نبوده و اندکی بالاتر از سود بانکی در 10سال گذشته بود. عمده سرمایه‌گذاران به دلیل ارقام در گردش بالای خرید و فروش مسکن این رشد را فراتر از حد تصور می‌‌دانند. برای اتومبیل نیز با توجه به مصرفی و هزینه بر بودن این کالا عملا مفهوم سرمایه‌گذاری و جنس سرمایه دانستن برای این کالا مبهم بوده و شاید مبنای مقایسه‌ای مناسبی در برابر دیگر بازارها نباشد. در مطالعه تطبیقی صورت گرفته در نمودار شماره 1، بازدهی بازارهای امریکا در بازه زمانی بلندمدت 90 ساله مقایسه شده که در آن کشور نیز عملکرد بازار سرمایه فراتر از حد تصور بود. دلیل این موضوع را می‌توان در پویا و مولد بودن شرکت‌های پذیرفته شده یا لیست شده در بورس‌ها دانست. عمده شرکت‌های بازار سرمایه از افزایش نرخ تورم سود می‌برند چرا که هم موجب افزایش نرخ فروش محصولات می‌شود و هم موجب می‌شود که ارزش جایگزینی شرکت‌ها بیش از گذشته شود که این موضوع خود می‌تواند مقدمات افزایش سرمایه شرکت را فراهم نماید. از طرفی هر عملکرد اقتصادی مثبتی در نهایت می‌تواند موجب رشد در شرکت‌هایی شود که گاهی در بورس‌ها نیز پذیرفته شدند.
جدول شماره 2 همین بازدهی را در بازه زمانی میان‌مدت 7 ماهه نشان می‌دهد. در این بررسی نیز مجددا بازار سرمایه بین همه بازارهای موازی عملکردی به‌مراتب بهتری دارد. نهایتا نمودار آخر بازدهی بازارهای موازی را در بازه زمانی میان مدت 9 ماه گذشته در کشور امریکا نشان می‌دهد که رتبه بازارهای سرمایه گرچه اول نیست، اما مناسب است. مجموع این نمودارها نشان می‌دهد که به‌طور قطع در بازه‌های بلندمدت، بازار سرمایه سودآورترین بازار است و در کوتاه‌مدت و میان‌مدت نیز شاید با فراز و نشیب‌هایی روبه‌رو شود اما باز هم از میانگین بالاتر است.
