معرفی 2 منبع اصلی آلایندگی هوای تهران

گروه راه و شهرسازی|

 10 روز است که تهرانی‌ها به جای اکسیژن، ترکیبی از سموم مختلف را تنفس می‌کنند. به گونه‌ای که چهارشنبه هفته گذشته مدارس ابتدایی تعطیل شد و علی‌رغم پنجشنبه نیمه‌تعطیل و جمعه تعطیل، باز هم ذرات آلاینده پایتخت کاهش نیافت و دو روز (شنبه و یکشنبه هفته جاری) پیایی بار دیگر مدارس به همراه دانشگاه‌ها تعطیل شدند. با این حال، هنوز هم هوا آلوده است. با توجه به اهمیت موضوع، جلسه روز گذشته شورای شهر تهران نیز پیرامون این موضوع گذشت و اعضا تذکراتی درباره رویکرد مدیریت شهری و دیگر مسوولان مرتبط درباره آلودگی هوا ارایه کردند. علاوه بر این، در این جلسه اعضای شورا طرح دو فوریتی الزام شهرداری به حمایت از آسیب‌دیدگان حوادث اخیر را تصویب کردند. همچنین گزارش کمیته ویژه بررسی تابلوهای مزین به نام شهدا توسط علی اعطا، سخنگوی شورای شهر خوانده شد.به گزارش تعادل، تداوم آلودگی هوای تهران شهروندان را نگران کرده است و بنابر آمار از تاریخ ۳ تا ۸ آذر ماه ۱۲ هزار و ۸۳۸ نفر با توجه به بالا رفتن غلظت آلایندگی‌های هوا به مراکز درمانی مراجعه کرده‌اند که از این تعداد ۵۱۰۰ نفر بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی و ۷۷۳۰ نفر بیماران مبتلا به مشکلات قلبی بوده‌اند. استان اصفهان، البرز و تهران به ترتیب بیشترین آمار مراجعه‌کنندگان به مراکز درمانی را به خود اختصاص داده‌اند، هر چند در روزهای اخیر آمار دقیق از تعداد مراجعان به بیمارستان‌های تهران منتشر نشده است، اما در اواخر آبان که آلودگی هوا شدت گرفت حدود 3 هزار نفر راهی بیمارستان‌ها و اورژانس شدند.البته باید گفت این آمار فقط مربوط به بیماران در زمان حال است و قطعا در آینده بر تعداد بیماران ریوی و بیماری‌هایی ناشی از آلودگی هوا افزوده می‌شود. به نظر می‌رسد، هیچ سازمان و ارگانی برنامه خاصی برای مقابله با افزایش آلودگی هوا ندارد و مسوولان فقط تماشاگر به نظاره نشسته‌اند به راه‌های مقطعی مانند تعطیلی مدارس که تاثیری گذرا و موقت دارد، بسنده کرده‌اند. شورای شهر تهران یکی از نهادهایی است که قابلیت تصمیم‌گیری و قانونگذاری در حوزه شهری را دارد و باید با استفاده از نظرات کارشناسان راه‌های مناسب، اصولی و دراز مدت برای این منظور تصویب کند اما تاکنون هیچ اقدامی در این باره انجام نداده‌اند. روز گذشته نیز اعضا تذکراتی در این باره ارایه کردند اما ظاهرا قرار نیست رفع معضل آلودگی هوای تهران از صحبت کردن و تذکر دادن فراتر برود.روز گذشته محسن هاشمی، رییس شورای اسلامی شهر با بیان اینکه روزهای گذشته تهران به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان، ثبت شد، عنوان کرد: روزهای گذشته را در حالی سپری کردیم که آلودگی هوای تهران به مرحله ناسالم برای تمامی گروه‌ها رسید و تهران را به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان، ثبت کرد، گرچه بخشی از موضوع آلودگی هوا، وابسته به شرایط جوی، باد و بارندگی است که در اختیار انسان نیست اما بخشی نیز وابسته به میزان تولید آلاینده است که مستقیما در اختیار و کنترل ما است.او با بیان اینکه در شرایط فعلی دو منبع اصلی برای آلایندگی هوای تهران وجود دارد، تصریح کرد: نخست تولید انرژی گرمایشی به وسیله گاز طبیعی و گازوئیل در منازل و ادارات و دوم سوخت خودروهای نقلیه. در موضوع اول باید توجه داشته باشیم که براساس دیدگاهی تولید انرژی گرمایی در شهرها به وسیله سوخت‌های فسیلی اقدامی غیراصولی، غیرایمن و غیربهره‌ور است و تمامی شهرهای توسعه یافته جهان، انرژی گرمایشی را به وسیله برق در شهرها تولید می‌کنند. برای تولید برق از انرژی فسیلی یا هسته‌ای یا سایر روش‌ها استفاده می‌کنند، لوله‌کشی شاهرگی و مویرگی گاز طبیعی در شهر، تهران و سایر شهرهای کشور را بر روی بمبی بالقوه که در شرایط سوانح طبیعی و بحران خطر آفرین است، قرار داده است. از این رو، باید در برنامه‌ای دراز مدت، فرآیند تبدیل انرژی گرمایشی شهری در کشور حتما صورت گیرد. به گفته رییس شورای شهر تهران، وزارت نفت معتقد است که دوبار تبدیل انرژی فسیلی به برق و برق به گرما راندمان آن را کاهش می‌دهد که مدیریت شهری باید درباره این موضوع بررسی دقیق را انجام داده وتصمیم بگیرد.

 حمل و نقل در بدترین وضعیت

او درباره موضوع نقش خودروها در آلایندگی هوا، نیز اظهار کرد: با وجود تکرار مکرر لزوم تقویت سیستم حمل ونقل عمومی تهران، هنوز اقدامی اجرایی صورت نگرفته است و متاسفانه باید گفت طی 30 سال سپری شده از پایان جنگ، وضعیت حمل ونقل عمومی تهران در بدترین شرایط قرار دارد و اگر به سرعت راجع به این موضوع اقدامی عاجل از سوی دولت و شهرداری صورت نگیرد، وضعیت از شرایط فعلی به مراتب بدتر خواهد شد. سیستم حمل ونقل عمومی تهران باید در شرایطی باشد که نه تنها شهروندان فاقد خودرو از آن به آسانی استفاده کنند، بلکه دارندگان خودروی شخصی نیز استفاده از حمل ونقل عمومی را به جهت سرعت و سهولت آن ترجیح دهند.

 لزوم اجرای قانون هوای پاک

در ادامه مجید فراهانی، رییس کمیته بودجه و نظارت مالی شورای اسلامی شهر تهران نیز نسبت به لزوم اجرای ماده ۹ و ۱۰ قانون هوای پاک در خصوص افزایش و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهری واکنش نشان داد و گفت: مطابق با اصل ۵۰ قانون اساسی در جمهوری اسلامی، حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسل‌های بعد باید در آن حیات اجتماعی روبه رشدی داشته باشند، وظیفه عمومی تلقی می‌شود، وظیفه‌ای که ظاهرا دستگاه‌های اجرایی، شهرداری‌ها، سازمان‌های مردم‌نهاد و یک به یک ما هر یک به سهم خود از اجرا و پیگیری آن غفلت کرده‌ایم که امروز گرفتار آلودگی هوا و اثرات ناشی از آن به عنوان تهدیدی برای زندگی جمعی هستیم.

فراهانی با اشاره به اینکه یکی از ابزارهای کاهش آلودگی هوا توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و جایگزین کردن استفاده از حمل و نقل عمومی به جای خودروهای تک سرنشین و شخصی است، تصریح کرد: بر همین اساس مطابق ماده ۹ قانون هوای پاک مصوب مجلس شورای اسلامی «وزارت‌کشور موظف است با همکاری وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و امور اقتصادی و دارایی (گمرک جمهوری اسلامی ایران)، زمینه نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهری با اولویت شهرهای بالای 200هزار نفر جمعیت را ظرف مدت 5 سال از محل منابع درآمدی ماده (۶) این قانون از طریق کمک بلاعوض، یارانه، تسهیلات یا صفر کردن سود بازرگانی واردات خودروهای برقی ـ بنزینی (هیبریدی) و خودروهای الکتریکی و موتوسیکلت برقی، به انجام برساند».

عضو شورای شهر تهران گفت: علاوه بر این مطابق ماده ۱۰ این قانون «وزارت‌ کشور موظف است از محل درآمدهای عمومی شهرداری‌ها و بودجه عمومی خود در قانون بودجه (هریک به‌میزان 50 درصد)، ناوگان حمل و نقل عمومی درون‌شهری را به میزان سالانه پنج درصد با اولویت کلان‌شهرها و شهرهای بالای 500 هزار نفر جمعیت افزایش دهد». متاسفانه علی رغم این وظایف قانونی حتی یک دستگاه اتوبوس توسط وزارت کشور تامین نشده است.بر همین اساس به عنوان نماینده مردم شریف تهران با توجه به اهمیت موضوع در اجرای بند۲ماده ۸۰ قانون شوراهای اسلامی کشور، درباره «اجرای ماده ۹ و ۱۰ قانون هوای پاک در خصوص افزایش و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهری» به وزیر کشور تذکر می‌دهم. امیدوارم با اقدام به موقع و موثر وزیرکشور شاهد توجه به اجرای قانون هوای پاک و نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهری برای ادای حق مردم باشیم.

 اعلام تعطیلات آلودگی هوا قطره‌چکانی نباشد

حجت نظری، عضو کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای شهر نیز با اشاره به تعطیلات مدارس و دانشگاه‌ها گفت: باید توجه داشت تنها مرجع صالح برای رسیدگی به وضعیت آلودگی هوا، مدیریت شهری تهران نیست. البته خود مدیریت شهری این انتظار را در مردم ایجاد کرد و زمانی که سال گذشته به دلیل نزولات آسمانی هوا بهتر شد، مدام گفته شد که دلیل بهترشدن هوای تهران، اجرای طرح ترافیک جدید بود، در صورتی که این طرح در همین صحن شورا و در بین کارشناسان مخالفان زیادی داشت و دارد و همچنان هم به‌نظر می‌رسد که نتوانسته کارآمدی خودش را در کاهش آلودگی هوا نشان بدهد که آلودگی هوا در روزهای اخیر این موضوع را نشان داد. من تقاضا دارم از شهردار تهران و معاون حمل و نقل و ترافیک که برای سال آینده در اجرای طرح کاهش آلودگی هوا تجدیدنظر کنند.به گفته این عضو شورای شهر تهران دولت مقاومت شدیدی در تعطیل کردن ادارات و بخش عمومی می‌کند که به‌نظر می‌رسد اگر این اتفاق از پیش اطلاع داده شود، می‌تواند منجر به خروج بخشی از مردم از شهر شود. دولت قطره چکانی تعطیلات را اعلام نکند، این اتفاق مثبتی را برای کاهش آلودگی هوا رقم نخواهد زد.

او ادامه داد: دولت دهم منتظر بود با هربهانه‌ای کشور را تعطیل کند اما این دولت در بدترین شرایط آب و هوایی هم حاضر به تعطیلی نیست و این نشان می‌دهد سلامت مردم در اولویت نیست. انتظار دارم که دولت حتما رسیدگی کند و در روزهایی که پیش بینی افزایش شاخص آلودگی هوا می‌شود، چند روز را از پیش تعطیل اعلام کنند.

 موافقت شورای شهر با نصب فیلتر دوده

یکی از راه‌حل‌هایی که به منظور کاهش آلودگی هوا در نظر گرفته شده است، ‌نصب فیلتر دوده بر روی اتوبوس‌های شهری و کامیون‌ها است. برخی اعضای شورای شهر از جمله محمد علیخانی، رییس کمیسیون حمل و نقل شورای شهر با این موضوع مخالفت می‌کردند اما روز گذشته علیخانی عنوان کرد که شورا موافق نصب فیلتر جاذب بر روی اتوبوس‌های پایتخت است. او در این باره توضیح داد: چیزی که ما مخالف آن بودیم، حضور دلال‌ها در فرایند خرید فیلتر بود که خوشبختانه محقق شد.

علیخانی در حاشیه جلسه شورا با حضور در جمع خبرنگاران توضیح داد: تذکر من در این مورد این بود که کارخانه سازنده اتوبوس خودش باید متناسب با موتور اتوبوس‌ها، نسبت به نصب فیلتر جاذب دوده اقدام کند. تذکرات اعضای شورا موجب شد تا دست دلال‌ها از این فرایند کوتاه شود. به گفته علیخانی، بودجه خرید و نصب این فیلترها از محل اعتباری که شورا در سال ۹۷ پیش‌بینی کرده بود، تامین شد. این عضو شورا در خصوص آلودگی هوا و تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها نیز گفت: مصوبات زیادی در مجلس و دولت برای بحث آلودگی هوا وجود دارد که در بخش کوچکی از آن مدیریت شهری مسوولیت دارد که آن را انجام می‌دهد. در بسیاری از قوانین مربوط به هوای پاک اسمی از مدیریت شهری وجود ندارد و دستگاه‌های دیگر متولی هستند و باید پرسید چرا این دستگاه‌ها به این قوانین عمل نمی‌کنند و چرا این قوانین اجرا نمی‌شود.او در خصوص احتمال افزایش کرایه تاکسی تهران نیز گفت: قیمت سوخت افزایش پیدا کرده و به نسبت افزایش بنزین باید کرایه افزایش یابد. هر تاکسی روزی ۱۲ لیتر سهمیه دارد و باید براساس پیمایش آنها سهمیه اضافه به آنها داده شود. ۳ ماه تا پایان سال مانده و فکر نمی‌کنم در این مدت باقی مانده کرایه تاکسی بالا رود.

 حمایت از آسیب‌دیدگان حوادث اخیر

جلسه روز گذشته شورای شهر تنها یک مصوبه داشت و اعضا طرحی را با قید دو فوریت امضاء کردند که براساس آن شهرداری تهران ملزم به ارایه لایحه‌ای برای رسیدگی به خانواده‌های آسیب‌دیده در حوادث اخیر شد.

شهربانو امانی، عضو کمیسیون سلامت و خدمات شهری شورا متن این طرح را قرائت کرد و گفت: با عنایت به بند دوم ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 75، نظر به حوادث تأسف بار اخیر که منجر به وارد شدن خسارت جانی و مالی به برخی از شهروندان تهرانی، جان باختگان، شهدای امنیت و مجروحین شد و با عنایت به لزوم همراهی و رسیدگی مسوولان به خانواده‌های آسیب‌دیده، شهرداری تهران موظف است با هماهنگی سایر دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط و درحد ممکن ضمن التیام بخشی صدمات روحی، روانی و اجتماعی نسبت به جبران بخشی از خسارات وارده اقدام و گزارش اجرا و اقدامات انجام شده را به شورای شهر تهران ارایه کند. بر همین اساس، اعضای شورای شهر طرحی را پیشنهاد دادند که براساس آن شهرداری ملزم به ارایه لایحه‌ای برای رسیدگی به خانواده‌های آسیب‌دیده در حوادث اخیر شود. همان‌طور که عنوان شد دو فوریت و کلیات این طرح با رای اکثریت آرا به تصویب رسید. در ادامه حسن رسولی پیشنهاد داد هیات سه نفره‌ای برای نظارت بر حسن اجرای این مصوبه تشکیل و گزارش آن به شورا ارایه شود که این پیشنهاد نیز با 15 رأی به تصویب رسید.در ادامه الویری، پیشنهاد داد که کلمه جان باختگان، شهدای امنیت و مجروحین حذف شده و این طرح در خصوص آسیب دیدگان باشد و گفت: هر کسی که در این حوادث آسیب‌دیده چه مامور راهنمای و رانندگی و چه یک نوجوان 15 ساله باید مورد حمایت قرار گیرند. پیشنهاد الویری نیز به تصویب رسید. در ادامه اعضای شورای شهر شهربانو امانی، محمد جواد حق شناس و محمود میر لوحی را به عنوان اعضای کمیته سه نفره انتخاب کردند.

 قرائت گزارش تابلوهای مزین به نام شهدا  در شورا

همزمان با انتشار اخباری مبنی بر فقدان واژه مقدس شهید در برخی از معابر که با نام شریف شهدا نامگذاری شده‌اند، موجی از حساسیت‌ها پدید آمد. عموم شهروندان و به ویژه خانواده‌های شهدا شخصیت‌های سیاسی و مذهبی و مدیران اجرایی نسبت به عملکرد مدیریت شهری دچار ابهام شدند‌ و خواستار بررسی و پیگیری جدی موضوع و صحت و سقم اخبار منتشر شده و برخورد با مسببان احتمالی آن شدند. از این رو کمیته‌ای مامور بررسی این مساله شد. در جلسه دیروز، علی اعطا سخنگوی شورا و رییس کمیته ویژه بررسی موضوع تابلوهای مزین به نام شهدا، نتایج بررسی‌های این کمیته را قرائت کرد.

علی اعطا در این باره گفت: بر اساس گزارش‌های واصله، 15 هزار و 542 معبر نامگذاری شده با نام شهدا در سطح شهر تهران وجود دارد. منطقه ۴ با ۱۶۷۳ معبر، منطقه ۱۵ با ۱۵۶۳ معبر و منطقه ۱۴ با ۱۳۷۸ معبر بیشترین و منطقه ۲۲ به عنوان یک منطقه جدیدالتأسیس با ۷۳ معبر، کمترین معابر مزین به نام شهدا را در سطح مناطق ۲۲گانه شهر تهران دارند.او ادامه داد: بررسی‌ها حاکی از آن است که منطقه ۱۵ با اختلاف زیاد نسبت به سایر مناطق، بیشترین تعداد معابر با حداقل یک تابلوی فاقد واژه شهید را دارد. در این منطقه، ۲۳۷ معبر با حداقل یک تابلوی فاقد واژه شهید گزارش شده است. پس از آن، منطقه ۱۶، ۱۴ و ۱ به ترتیب با گزارش ۱۴۰، ۱۳۳ و ۱۲۴ معبر با حداقل یک تابلوی فاقد واژه شهید، در رتبه‌های دوم تا چهارم قرار دارند. لازم به ذکر است در دو منطقه ۲ و ۲۲، معبر با حداقل یک تابلوی فاقد واژه شهید گزارش نشده است.سخنگوی شورای شهر تهران در جمع‌بندی و تحلیل بررسی علل و عوامل

زمینه‌ساز حذف واژه شهید گفت: فرسودگی تابلوهای معابر عمدتا ناشی از گذشت زمان و کیفیت تابلوهای طراحی و نصب شده است. در بعضی موارد کیفیت نامناسب چاپ تابلوها یا استفاده از برچسب برای واژه شهید، به جای چاپ کوره‌ای باعث شده با شستشوی تابلو به وسیله فشار آب توسط عوامل خدمات نواحی، تغییر فصل، تغییرات دما، تابش آفتاب و بارش باران واژه شهید حذف یا مخدوش شود. در این میان، الصاق برچسب برای واژه شهید در تابلوهای معابر شهر تهران، اصلی‌ترین دلیل فرسودگی بوده است. لازم به ذکر است به رغم اینکه مطابق با دستورالعمل نصب پلاک و تابلوهای پایدار معرفی معابر ابلاغی ۱۳۹۳، چاپ تابلوهای معابر باید چاپ سیلک با رنگ کوره‌ای یا الکترواستاتیک باشد، برخی پیمانکاران در این زمینه تخلف کرده و اقدام به چاپ واژه شهید با استفاده از برچسپ کرده‌اند.