توسعه ابزار، راه تعمیق بازار

مدیرعامل سابق بورس تهران، ورود ابزارهای نوین و کاربردی از جمله فروش تعهدی به بازار سرمایه را در توسعه بازار، عمق‌بخشی و کشف قیمت‌ها بسیار موثر دانست.

به گزارش سنا، حسن قالیباف اصل اظهار داشت: یک نکته مهم در توسعه بازارها و جذابیت بخشی بازارهای مالی برای سرمایه‌گذاران، توسعه ابزارهای جدید است؛ لذا موضوعی که امروز نهادهای مالی از جمله تامین سرمایه‌ها یا نهاد ناظر یا بورس‌ها هم دنبال می‌کنند توسعه ابزارها و روش‌های جدیدی است که در بازارهای مالی و مشخصا بورس‌های اوراق بهادار کاربرد داشته باشد.

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه در چند سال گذشته در حوزه ابزارها کارهای خوبی در بازار سرمایه و سازمان بورس و اوراق بهادار انجام شده است، افزود: بازار سرمایه، خوشبختانه علاوه بر تامین مالی بلندمدت، توانایی تامین مالی نیازهای کوتاه‌مدت بنگاه‌های اقتصادی را نیز دارد و این توسعه خوبی بوده که اخیرا در بازار سرمایه رخ داده است.

قالیباف ادامه داد: بحث دیگری که سال‌هاست در بازار سرمایه ما مطرح شده و به‌رغم برخورداری از مجوز کمیته فقهی و اقدامات مثبت سازمان بورس و شرکت بورس اوراق بهادار تهران هنوز به نتیجه مطلوب خود نرسیده است، همین فروش تعهدی است؛ قطعا اگر این ابزار بر اساس اهداف ترسیم شده برای آن به سرانجام برسد به مدیریت نوسانات بازار و کنترل ریسک‌ها و کشف قیمت کمک خواهد کرد. وی در پاسخ به این سوال که فروش تعهدی در نوسانات شدید بازار با چه مکانیسمی به کنترل بازار کمک می‌کند، گفت: در جاهایی که بازار ما خیلی رو به بالا است، دست سهامدار عمده اگر چه به خاطر بحث‌های مدیریتی چندان باز نیست اما بالاخره می‌خواهد عرضه خود را داشته باشد. فروش تعهدی کمک می‌کند در جاهایی که سهم در بازار کم است نیز عرضه و کشف قیمت انجام شود تا قیمت‌ها فقط به واسطه نبود سهم کافی برای عرضه بالا نروند.

مدیرعامل سابق بورس تهران توضیح داد: اگر این ابزار در بازار سرمایه به‌طور جدی به کار گرفته شود می‌تواند در جهت عمق بخشی و توسعه بازار سرمایه موثر افتد و جعبه ابزار این بازار را تکمیل کند.

قالیباف در پاسخ به سوالی درخصوص نوسانات و اصلاحات احتمالی بازار و رفتار صحیح سرمایه‌گذاران در این مواقع هم گفت: نوسان، ذات بازار است و قیمت‌ها در بازار سرمایه دایما در حال تغییر است. تفاوتی که بازار سرمایه با سایر بازارها دارد این است که در بازار سرمایه قیمت‌ها روی تابلو است و سرمایه‌گذار، روزانه خرید و فروش می‌کند . از طرف دیگر بازار سرمایه به اطلاعات و اخبار مختلفی که در حوزه اقتصاد، فناوری، صنعت و سیاست منتشر می‌شود، حساس است و عکس‌العمل نشان می‌دهد.

وی ادامه داد: اینکه گاهی اوقات می‌بینیم بازار سرمایه رو به بالا است و زمانی دیگر رو به پایین، یک روز مثبت و یک روز منفی است اصلا غیر‌طبیعی نیست و این اتفاق در تمام بازارهای جهان رخ می‌دهد. به همین دلیل کسی که وارد بازار سرمایه می‌شود باید بپذیرد که این بازار دایما در حال نوسان است . مدیرعامل سابق بورس تهران با بیان اینکه در بازار سرمایه ابزار مدیریت نوسان نیز وجود دارد، گفت: سرمایه‌گذار باید دنبال آن باشد که از ابزار در اختیار خود برای مدیریت این نوسان استفاده کند؛ برای مثال تنوع‌سازی کند. یعنی به جای اینکه پول خود را روی یک سهم و دارایی مشخص سرمایه‌گذاری کند، در چندین دارایی سرمایه‌گذاری کند تا ریسک کمتری را هم پذیرا باشد. قالیباف افزود: علاوه بر اینها بازار در ماه‌هایی از سال بسیار پر شور است و در ماه‌هایی از سال یک رکود نسبی ممکن است بر بازار حاکم شود که از آن تحت عنوان زمان استراحت تعبیر می‌کنند. مطالعات نشان داده است که در حوزه بازار سرمایه و مالی اثرات تقویمی در همه بازارها وجود دارد و این اثرات تقویمی یک پدیده اقتصادی است.

مدیرعامل سابق بورس تهران ادامه داد: برای مثال در فصل مجامع، بازار ایران معمولا یک شرایط پر‌نوسان را طی می‌کند و معمولا شرکت‌ها زمانی که اطلاعات پیش‌بینی خود را به بازار اعلام می‌کنند اصل را بر محافظه‌کاری می‌گذارند؛ به همین دلیل، با آغاز فصل مجامع، اطلاعات شرکت‌ها بعد از تایید حسابرس، به بازار اعلام می‌شود. معمولا هم این اطلاعات و گزارش‌ها نسبت به پیش‌بینی‌ها مثبت‌تر است، لذا بازار را متاثر و مثبت می‌کند.

وی اظهار داشت: معمولا در مجامع اطلاعات زیادی بین مدیران و سهامداران رد و بدل می‌شود و اطلاعات زیادی نیز وارد بازار می‌شود؛ این مساله باعث می‌شود بازار بتواند به صورت شفاف در مورد شرکت‌ها تحلیل کند. یا مثلا در اطلاعات میان دوره‌ای و دوره‌ای که وارد بازار می‌شود، اگر برآیند کلی مثبت باشد، بازار هم مثبت خواهد بود و اگر این اطلاعات پاسخگوی انتظارات نباشد، قاعدتا حرکت بازار رو پایین است.

قالیباف در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص سهم مدیریت بازار بر رشد یا کاهش شاخص گفت: اولا در کشور ما به شاخص زیاد از حد بها داده می‌شود؛ در حالی که نباید تا این اندازه به شاخص بها داده شود.برای مثال دولتمردان دایما به شاخص و عملکرد شاخص اشاره می‌کنند، اما رشد شاخص همیشه نشان‌دهنده وضعیت خوب اقتصادی نیست. در عین حال، تورمی که در بازار سرمایه وجود دارد در کل منفی نیست.یا مثلا وقتی کالاها گران می‌شود و مردم همزمان پولی را در بازار سرمایه می‌گذارند، اثر ویران‌کننده‌ای که در سایر بازارها وجود دارد در اینجا وجود ندارد.

مدیرعامل سابق بورس تهران افزود: بالا رفتن نرخ ارز و افزایش قیمت سهام، نگاه‌ها را به سوی بازار سرمایه می‌گرداند و پول‌ها به جای اینکه به جاهایی برود که تورم ایجاد می‌کند، جذب این بازار و صنایع تولیدی می‌شود و این در کل مثبت است؛ اما به این معنی هم نیست که با رشد شاخص، حکم کنیم که حال اقتصاد هم خوب است.

قالیباف با بیان اینکه بازار سرمایه به واقعیت‌های اقتصاد عکس العمل نشان می‌دهد، افزود: نوسانات شاخص در اصل نشان‌دهنده وضعیت اقتصادی است و جابه‌جایی آن در اختیار هیچ شخصی از جمله رییس یا مدیریت سازمان بورس نیست؛ لذا اینکه می‌گوییم بورس آیینه تمام‌نمای اقتصاد است به این معنی است که یک نفر یا یک عامل به تنهایی نمی‌تواند شاخص را جابه‌جا کند.

وی در پایان خاطرنشان کرد: سرمایه‌گذارانی که وارد بازار سرمایه می‌شوند همواره باید به این واقعیت توجه کنند که بورس به وضعیت شرکت‌ها، صنایع، کلان اقتصاد و سیاست عکس‌العمل نشان می‌دهد و بیش از هرچیز باید اینها را تحلیل کند و بر اساس آن تصمیم بگیرد که کدام سهم را بخرد و کدام سهم را بفروشد.