سرکشی سوخت از اهداف اقلیمی

براساس گزارش سازمان ملل در اجلاس جهانی تغییر اقلیم سال‌ جاری، روند مصرف جهانی سوخت‌های فسیلی طی دو دهه گذشته با تعهدات کشورها برای کاهش پیامدهای تغییر اقلیمی همخوانی ندارد؛ به‌طوری‌که رشد مصرف نفت خام طی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۸ سالانه حدود ۱.۵ درصد و گاز طبیعی سالانه ۲.۶ درصد بوده است.

مصرف جهانی زغال‌سنگ نیز، تا سال ۲۰۱۳ روندی افزایشی داشته و در سال ۲۰۱۸ نسبت به ۲۰۱۳، معادل ۰.۷ درصد کاهش یافته است. گزارش جدید “ برنامه محیط زیست سازمان ملل UNEP “ با عنوان شکاف تولید نشان می‌دهد که برنامه تولید سوخت‌های فسیلی در سال ۲۰۳۰، معادل ۵۰ درصد بیشتر از هدف دو درجه موافقتنامه پاریس است.

در این گزارش برنامه‌های هفت تولیدکننده برتر سوخت‌های فسیلی (چین، امریکا، هند، استرالیا، روسیه، اندونزی و کانادا) و سه تولیدکننده با جاه طلبی اقلیمی (آلمان، نروژ و انگلیس) بررسی شده است. برنامه تولید زغال‌سنگ کشورهای یاد شده تا سال ۲۰۳۰، معادل ۱۵۰ درصد بیشتر از مقداری است که با هدف دو درجه سازگار است. همچنین تا سال ۲۰۴۰، حدود ۴۳ درصد نفت خام بیشتر و حدود ۴۷ درصد گاز طبیعی بیشتر از این هدف تولید خواهند کرد.

طبق اعلام مدیریت کل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی، چشم‌انداز پیشرفت اهداف موافقتنامه پاریس ضعیف است. در این شرایط و با وجود سوخت فسیلی ارزان قیمت که از حمایت‌ها و یارانه‌های دولتی برخوردارند، تغییر اساسی در روند فعلی بازار مصرف انرژی جهان میسر نیست. پرداخت یارانه به سوخت‌های فسیلی با خارج کردن بازارهای انرژی از شکل طبیعی، تمرکز سرمایه‌گذاری و تعمیق وابستگی جامعه به اشتغال‌های مرتبط با این سوخت‌ها، روند انتقال انرژی به منابع تجدیدپذیر را بسیار کند کرده است.

کشورهای توسعه یافته دارای منابع سوخت‌های فسیلی و همچنین کشورهای در حال توسعه نظیر چین و برزیل که از این منابع برخوردارند، عملاً در جهت توقف تولید سوخت‌های فسیلی اقدامی نمی‌کنند. در این رابطه، در گزارش برنامه محیط زیست سازمان ملل آمده است که گرچه بسیاری از دولت‌ها قصد دارند میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای خود را کاهش دهند، اما وقتی با برنامه‌هایی در زمینه محدودسازی تولید یا توسعه سوخت‌های فسیلی مواجه می‌شوند، عملاً مخالفت می‌کنند.

به گزارش ایسنا، مدیرعامل شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت درباره روند کاهشی میزان دی‌اکسید‌کربن خودروها از سال ۸۲ تا ۹۶، اعلام کرده که میانگین وزنی مصرف سوخت خودروهای تولیدی در اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۵ برابر ۵.۶ لیتر در صد کیلومتر (معادل ۱۳۰ گرم بر کیلومتر انتشار دی‌اکسید کربن) بوده که این عدد در سال ۲۰۲۰ باید به ۴.۱ لیتر در صد کیلومتر (معادل ۹۵ گرم بر کیلومتر انتشار دی‌اکسید کربن) برسد که هدف‌گذاری امریکا برای ۲۰۲۰ مقدار ۵.۵ لیتر در صد کیلومتر است.

باید توجه کرد که اتحادیه اروپا در صورت عدم رعایت حدود مجاز تعیین شده، جرایم سنگینی برای تولید‌کنندگان لحاظ کرده است؛ جرایم لحاظ شده برای انتشار بیش از حد مجاز در دو مرحله در نظر گرفته شده است؛ به‌طوری‌که بین سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۹ برای یک گرم بر کیلومتر اول اضافه‌تر از حد مجاز، پنج یورو به ازای هر خودرو، برای یک گرم بر کیلومتر دوم اضافه‌تر از حد مجاز، ۱۵ یورو به‌ازای هر خودرو، برای یک گرم بر کیلومتر سوم اضافه‌تر از حد مجاز، ۲۵ یورو به‌ازای هر خودرو و برای میزان انتشارهای بیشتر از سه گرم بر کیلومتر از حد مجاز، مقدار ۹۵ یورو برای هر گرم بر کیلومتر به‌ازای هر خودرو اخذ می‌شود.