آب و جنگ

۱۳۹۸/۱۰/۱۲ - ۰۰:۰۰:۰۰
کد خبر: ۱۶۰۵۸۸

کمبود آب آشامیدنی یکی از مهم‌ترین مسائل در جهان معاصر است. این مساله در شرایط گرمایش جهانی نه فقط مساله زیست محیطی بلکه مساله سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است.

اسپوتنیک: بیشترین میزان مصرف آب - حدود 70 درصد - مربوط به فرآیندهای کشاورزی است. در صورت برخورد آگاهانه به مصرف، کنترل زباله‌ها و عدم خرید مواد غذایی اضافی، این رقم را می‌توان کاهش داد . با توجه به رشد مداوم جمعیت جهان، تقاضا برای محصولات کشاورزی سال به سال بیشتر می‌شود . بیشترین مصرف آب برای تولید گوشت و سبزیجات است. یک مشکل دیگر، ریختن کود از مزارع به نزدیک‌ترین آبگیر‌ها و رودخانه‌ها است. مواد شیمیایی با وارد شدن به آب‌های طبیعی به محیط زیست آسیب می‌رسانند: جلبک‌های قهوه‌ای مضر رشد می‌کنند که محیط زیست را آلوده کرده، تعداد ماهی‌ها را کاهش داده و حجم آب راکمتر می‌سازند. در دریاچه آرال که چهارمین دریاچه بزرگ جهان بود، چنین اتفاقی رخ داد.

طبق آمار سازمان ملل، دو میلیارد نفر در جهان آب آشامیدنی با کیفیت ندارند و چند میلیارد نفر بدون داشتن شبکه فاضلاب زندگی می‌کنند. تامین شرایط بهداشتی بدون آب تمیز و پاک غیرممکن است و به همین دلیل سالانه هزاران نفر جان خود را از دست می‌دهند زیرا بسیاری از بیماری‌ها از طریق آب منتقل می‌شوند. اگر سیستم خوب تصفیه آب وجود نداشته باشد، مواد شیمیایی و مواد خطرناک (از جمله میکروب‌ها) مستقیما وارد بدن انسان می‌شوند . حلال‌های صنعتی، سرب، جیوه ناشی از استخراج غیرقانونی معاون، سموم مخصوص دفع آفات نباتی و نیترات‌ها وارد بدن می‌شوند و باعث چنان آسیب‌هایی به انسان‌ها می‌شوند که پزشکان اغلب نمی‌توانند از عهده درمان آنها بر آیند.

  درگیری‌ها بر سر آب

گاهی چگونگی مدیریت آب شیرین باعث بروز ناآرامی‌های داخلی می‌شود، اما تاکنون مناطق گوناگون قادر به رسیدن سازش‌های مناسب برای حل اختلافات بوده‌اند. بیش از نیم قرن، توافقنامه‌ای میان پاکستان و هند وجود دارد که مالکیت آب‌های رودخانه ایندوس را به اشتراک می‌گذارد اما در شرایط جدید در چنین موافقت نامه‌هایی باید تجدید نظر شود، زیرا غیرقابل پیش‌بینی بودن آب و هوا تغییر کمیت و کیفیت آب را به همراه دارد و در نتیجه منابع موجود ناکافی می‌شود. ستیزه‌جویان داعش در سال 2014 کنترل سد موصل در عراق را به دست گرفتند، اما توسط کردها و ارتش عراق با پشتیبانی نیروی هوایی ایالات متحده امریکا بیرون رانده شدند. در سال بعد، آنها خطوط آب لوله کشی را بمباران کرده و دسترسی به سدها در سوریه را مسدود نمودند که باعث بسته شدن جریان آب در رودخانه فرات به مدت شش ماه گردید و به همین دلیل ساکنان مناطق جنوبی استان انبار تقریبا بدون آب باقی مانده بودند.

  تغییر آب و هوا و اقلیم

کیفیت منابع طبیعی به‌طور مستقیم به آب و هوا بستگی دارد. به دلیل گرم شدن هوا در کره زمین (گرمایش جهانی)، بلایای طبیعی بیشتری از جمله خشکسالی و سیل رخ می‌دهد . جو گرم باعث تبخیر بیشتر رطوبت می‌شود، در نتیجه مناطق خشک حتی خشک‌تر و مناطق دارای آب و هوای مرطوب، حتی مرطوب‌تر می‌شوند. گرما بر زندگی در آبگیر‌ها و برکه‌ها تأثیر می‌گذارد: سازگاری با تغییرات برای بعضی از گونه‌های ماهی دشوار است و علاوه بر این، میزان اکسیژن موجود در آب کاهش می‌یابد، جلبک‌های مضر سریع‌تر رشد می‌کنند. این جلبک هابرای موجودات سمن دریاچه‌ها و رودخانه‌ها سمی بوده و مقدار زیاد آنها می‌تواند حتی برای انسان خطرناک باشد. برای تغییر اوضاع، سرمایه‌گذاری‌های جدی در سیستم‌های جدید تصفیه مورد نیاز است، زیرا سازوکارهای قدیمی برای ذخیره و تصفیه آب برای تغییرات آب و هوایی فعلی مناسب نیستند .

  آب‌های زیر زمینی

منبع اصلی کشاورزی و آب آشامیدنی نه رودخانه‌ها و دریاچه بلکه جریان‌های زیرزمینی آب است. آب‌های زیر زمینی به‌طور متوسط

 25 برابر بیشتر از آب‌های آبگیرها در روی زمین هستند. آب‌های زیر زمینی عمدتا برای آبیاری مزارع استفاده می‌شود و همچنین دو میلیارد نفر از آنها به عنوان آب آشامیدنی استفاده می‌کنند. اما نمی‌توان مقدار دقیق این آب‌ها را محاسبه کرد و این منجر به بحران آب در کشورهای دارای کشاورزی شکوفا می‌شود. در روسیه آب‌های زیرزمینی از طریق حفر هزاران چاه بهره‌برداری شده و کیفیت آب دایما مورد نظارت قرار می‌گیرد. طبق مقررات موجود آب‌های زیرزمینی باید از لحاظ ترکیب شیمیایی و باکتریایی با استانداردهای ایمنی مطابقت داشته و دارای خواص مناسب ارگانولپتیک باشد .

  روز آب

روز جهانی آب توجه مردم را به مشکلات و مسائل موجود در رابطه با آب و تلاش‌ها برای حل آنها جلب می‌کند. امسال موضوع روز جهانی آب عبارت «کسی را پشت سر نگذارید» بود. با این شعار، برگزارکنندگان اعلام کردند که همه هفت و نیم میلیارد نفری که در این سیاره زندگی می‌کنند، باید علی رغم تغییر اقلیم وافزایش جمعیت، آب شیرین کافی داشته باشند.