یخ بازار مسکن شکست

گروه راه و شهرسازی| مجید اعزازی|

ارزش ریالی معاملات مسکن در آذرماه سال جاری نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب با 165.9 درصد و 82.4 درصد رشد به 10 هزار و 440 میلیارد تومان افزایش یافته است.

در حالی که طی 9 ماهه نخست سال جاری، حجم معاملات ملک در تهران افت 50 درصدی را تجربه کرده است، ارزش ریالی معاملات مسکن تنها 15.6 درصد تنزل یافته است. علت شکاف میان میزان افت این دو شاخص را می‌توان در شرایط «رکورد تورمی» مسکن جست‌وجو کرد، آنجا که همزمان با رکود معاملات، قیمت مسکن در جهت مخالف تا 70.5 درصد جهش را ثبت کرد. در این میان، نکته قابل توجه کاهش شکاف میان دو شاخص حجم معاملات و ارزش ریالی معاملات در آذرماه سال جاری است. چه آنکه متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان در آذرماه نسبت به آبان ماه 6.8 درصد افزایش یافت و همزمان تعداد معاملات نیز نسبت به آبان 137.6 درصد رشد را تجربه کرد. در واقع، با رشد همزمان قیمت و تعداد معاملات، از انقباض بازار مسکن کاسته شد و این بازار قدری انبساط یافت. به این ترتیب، در حالی که طی هفت ماهه نخست سال جاری، حجم معاملات ملک در تهران افت 58 درصدی را ثبت کرده و ارزش ریالی معاملات مسکن نیز 24.8درصد تنزل یافته بود، شکاف میان میزان افت این دو شاخص به طرز چشمگیری کاهش یافت.

  افت 17.6 درصدی پروانه‌های صادره

بر اساس داده‌های انتشار یافته از سوی دفتر اقتصاد مسکن، طی 9 ماهه نخست سال جاری در قیاس با دوره مشابه سال قبل، تعداد پروانه‌های صادره برای احداث واحدهای مسکونی که به معنی تمایل سازندگان به سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید و به نوعی رشد اقتصاد مسکن به شمار می‌رود، دچار افت 17.6 درصدی شده است و از 51 هزار و 270 مورد ثبت شده در دوره مشابه سال قبل به 42 هزار و 271 مورد افت کرده است.

  اثرگذاری آمار آذر در کاهش رشد منفی

بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی دفتر سرمایه‌گذاری و اقتصاد مسکن، آمار رشد معاملات و قیمت در آذرماه سال جاری، اثر قابل توجهی بر بهبود وضعیت کارنامه 9 ماهه بازار مسکن تهران گذاشته است، با این حال، این کارنامه همچنان نمره منفی دارد و به غیر از رشد 70.5 درصدی این دوره در قیاس با دوره مشابه سال قبل، سه شاخص حجم و ارزش معاملات و تعداد پروانه‌های صادره ساخت مسکن (به ترتیب با 50.2-، 15.6- و 17.6-) در وضعیت منفی قرار دارند.

طی 9 ماهه نخست سال گذشته 100967 هزار فقره معامله واحد مسکونی در شهر تهران ثبت شده است که این رقم با 50.2 درصد افت در دوره مشابه سال جاری به 50 هزار و 247 فقره کاهش یافته است. همچنین متوسط قیمت یک متر مربع واحد مسکونی آپارتمانی در 9 ماهه نخست سال گذشته 7 میلیون و 561 هزار تومان بوده است که با رشد 70.5 درصدی در دوره مشابه سال جاری به 12 میلیون و 890 هزار تومان افزایش یافته است. مجموع ارزش ریالی معاملات ملک نیز در دوره مورد بررسی سال گذشته 63 هزار و 270 میلیارد تومان بوده که در 9 ماهه نخست سال جاری با افت 15.6- درصدی به 53 هزار و 41 میلیارد تومان کاهش یافته است. تعداد پروانه‌های صادره برای واحدهای مسکونی نیز در 9 ماهه نخست سال 97 بالغ بر 51 هزار و 270 فقره بوده که با افت 17.6- درصدی، در دوره مشابه سال جاری به 42 هزار و 271 فقره رسیده است.بر این اساس، با توجه به ثبت رشد‌های منفی قابل توجه در شاخص‌های «تعداد معاملات»، «ارزش معاملات» و همچنین «تعداد پروانه‌های صادره» برای واحدهای مسکونی می‌توان نتیجه گرفت که اقتصاد مسکن در 9 ماهه نخست سال جاری حدود 50 درصد نسبت به اندازه خود در سال 97 کوچک‌تر شده است، به گونه‌ای که رشد قیمت مسکن در دوره مورد نظر نیز نه تنها نتوانسته مانع افت ارزش ریالی معاملات شود، بلکه خود به عاملی برای تشدید و تعمیق رکود در بازار مسکن تبدیل شده است.

   رشد 300 درصدی ارزش معاملات در اردیبهشت

بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی دفتر سرمایه‌گذاری و اقتصاد مسکن طی مهرماه امسال ارزش معاملات بازار مسکن مناطق 22گانه شهر تهران 3 هزار و 630 میلیارد تومان بوده که در مقایسه با ماه پیش از آن (شهریورماه) حدود 23.5 درصد افزایش یافته اما در قیاس با مهرماه سال گذشته رشد منفی 50.2 درصد را تجربه کرده است.

بر اساس گزارش دفتر سرمایه‌گذاری و اقتصاد مسکن، در شهریور ماه امسال ارزش ریالی 2 هزار و 455 فقره معامله مسکن انجام شده در تهران بالغ بر 2 هزار و 940 میلیارد تومان بود که به ترتیب نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل منفی 19.9 و منفی 60.9 درصد (بیشترین کاهش ارزش ماهانه معاملات در سال 98) رشد را برجای گذاشته است. در این حال، بازار مسکن در اولین ماه سال 98 بر خلاف سال‌های پیش از آن شروع خوبی در حجم و ارزش ریالی معاملات مسکن داشته و رکورد مناسبی از خود به جای گذاشته است. در فروردین سال جاری ارزش ریالی معاملات به 3 هزار و 160 میلیارد تومان رسید، اما در مقابل ارزش ریالی معاملات در دومین ماه بهار 98 با توجه به افزایش قیمت رشد قابل توجهی داشت. در ماه مورد اشاره بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازی ارزش ریالی معاملات به 13 هزار و 300 میلیارد تومان افزایش یافت، یعنی رشد 321 درصدی.این در حالی بود که در خردادماه روند کاهشی معاملات در بازار مسکن ادامه داشت و در 31 روز آخرین ماه بهار، ارزش ریالی معاملات نیز تقریبا سقوط 50 درصدی را تجربه کرد. در خرداد امسال ارزش ریالی معاملات مسکن تهران 6 هزار و 880 میلیارد تومان بود.بر اساس این گزارش، در اولین ماه تابستان نیز روند کاهشی معاملات و ارزش ریالی آن ادامه داشت، به‌طوری که برای تیرماه 98 بالغ بر 4 هزار و 898 فقره معامله به ارزش 5 هزار و 470 میلیارد تومان ثبت شد. در مرداد و شهریور نیز روند کاهشی ادامه داشت و ارزش معاملات این ماه‌ها به ترتیب 3 هزار و 670 میلیارد و 2 هزار و 940 میلیارد بود.در مهرماه امسال اما روند کاهشی تغییر کرده و شاخص‌ها مقداری صعودی شده است. در این ماه تعداد معاملات مسکن شهر تهران با رشد ماهانه حدود 21 درصد به 3 هزار و 457 فقره و ارزش آن به 3 هزار و 630 میلیارد تومان (رشد 23.4 درصدی نسبت به شهریور 98) افزایش یافته است.ارزش ریالی معاملات در آبان ماه 97 که 5.65 هزار میلیارد تومان بود در آبان سال جاری با 30.4- درصد به 3.93 هزار میلیارد تومان افت کرده است. ارزش ریالی معاملات مسکن اما در آذر ماه سال جاری نسبت به آذر سال گذشته با 82.4 رشد به 10 هزار و 440 میلیارد تومان افزایش یافته است. این شاخص نسبت به ماه گذشته نیز 165.9 درصد جهش داشته است.