مرگ میانجی
گروه جهان|
«بن سعید بن تیمور البوسعیدی» ملقب به سلطان قابوس پادشاه عمان در سن ۷۹ سالگی به علت بیماری سرطان روده درگذشت. او حدود نیم قرن بر عمان حکومت کرد. هیثم طارق جانشین سلطان قابوس تاکید کرده که ادامهدهنده سیاستهای داخلی و خارجی پادشاه پیشین عمان خواهد بود.
سلطان قابوس در ۲۳ ژوئیه ۱۹۷۰ میلادی پس از یک کودتای آرام و بدون خونریزی با برکناری و تبعید پدرش قدرت را در عمان به دست گرفت. در آن زمان در این کشور عقبمانده فقط ۱۰کیلومتر آسفالت وجود داشت. خبرگزاری آلمان نوشته: «هرگاه یک حاکم مادامالعمر میمیرد وقتی مردم گریه میکنند همه تردید نشان میدهند که حتما آنها شستشوی مغزی شدهاند و مجبورند گریه کنند اما در عمان گریه مردم واقعی است و آنها برای رهبری که دوستش دارند و در دل آنها جای گرفته اشک ریختند و او را پدر عمان توصیف کردند.»
قانون اساسی عمان که در سال ۱۹۹۶ میلادی تدوین و تصویب شد، اختیارات سلطان قابوس را تایید کرد و عملا به قدرت او مشروعیت قانونی بخشید. سلطان قابوس در سالهای گذشته کمتر در ملاءعام یا در میان وزرای خود ظاهر شده بود. او چند سال پیش برای درمان و معالجه به گارمیش-پارتنکیرشن رفت و در یک منطقه کوهستانی در بایرن، جنوب آلمان، اقامت کرد. قابوس فرزندی نداشت. اسعد، هیثم و شهاب سه برادر و پسرعموی سلطان قابوس بودند که بالقوه شانس جانشینی او را داشتند و هیثم بن طارق آل سعید پس از درگذشت قابوس بلافاصله به عنوان پادشاه جدید عمان معرفی شد. هیثم طارق ۶۵ سال دارد و قبلا وزیر فرهنگ عمان بوده است. او مدتی نیز ریاست فدراسیون فوتبال عمان را برعهده داشت.
معمار عصر نوین عمان
سلطان قابوس به عنوان معمار عمان نوین در جهان شناخته شده است. او از درایت و تدبیر خوبی برخوردار بود و این مساله را هم در تنظیم سیاست داخلی این کشور و هم در روابط خارجی عمان به خوبی نشان داد. قابوس کشور عمان را که در آغاز زمامداریاش بهشدت عقب افتاده و منزوی از دنیا بود، به سوی پیشرفت اقتصادی هدایت کرد. سلطان قابوس در حوزه سیاست داخلی به اکثر وعدههای خود در زمینه بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد مشاغل دولتی جامه عمل پوشاند. او با استفاده از منابع ارزی ناشی از درآمدهای نفتی و جهانگردی، زیرساختهای کشورش را توسعه داد؛ از اقدامات برجسته او در این زمینه میتوان به ساخت مسکن، مدرسه و بندر اشاره کرد. اکنون مراقبتهای پزشکی و مدارس در عمان رایگان است. سالمندان، یتیمان و بیوهها حقوق بازنشستگی ویژه میگیرند. به اعتقاد ناظران، عمان هم مثل سایر کشورهای منطقه نفتخیز است اما ثروت نفت را برای ثبات و رفاه اهالی صرف کرده و همین هم سبب شد که قابوس نیم قرن بر عمان حکومت کند. یک راننده تاکسی درباره زمامداری پادشاه پیشین این کشور به خبرگزاری آلمان گفته: «وقتی سلطان قابوس روی کارآمد نه باغی بود، نه برقی و نه جادهای.» این راننده احداث جادهها را دستاورد دوران قابوس میداند و میگوید این فقط مشتی از خروار است.
گرچه رسانههای جمعی این سلطاننشین بهشدت در کنترل دولت هستند و مردم مشارکتی در حیات سیاسی ندارند اما سلطان قابوس در عرصه اجتماعی و سیاسی نوعی ثبات توأم با اصلاحات محافظهکارانه را در پیش گرفت و همین رفتار باعث شد تا عمان در جریان تحولات موسوم به بیداری اسلامی با تنشهای بسیار محدود همراه شده و این بحران را پشت سر بگذارد. سلطان قابوس حتی موفق شد مخالفان سیاسی را جذب حکومت خود کند؛ بهگونهای که هماکنون شماری از آنان متصدی پستهای بالای دولتی هستند از جمله یوسف بنعلوی وزیر خارجه عمان که در گذشته سخنگوی جبهه سیاسی مخالف بود. یوسف بن علوی پس از مرگ سلطان قابوس با تاکید بر ادامه سیاستهای گذشته گفته: «سلطاننشین عمان با همه کشورهای جهان مناسبات بسیار خوبی برقرار کرده است و داشتن روابط حسنه با همه سنگ بنای سیاست ماست.»
سیاستهای ویژه سلطان قابوس از دهه ۷۰ میلادی تا به امروز استراتژی منحصر به فردی را برای این کشور رقم زد که در خاورمیانه کمنظیر است. سیاست خارجی منحصر به فرد عمان، نام این کشور کوچک و بیحاشیه خاورمیانه را به درون مناقشههای مهم منطقهای سوق داد. برهمین اساس عمان هیچگاه به مواضع منفعلانه کشیده نشد؛ سطان قابوس از جمله در مذاکرات توافق هستهای ایران نقش مهمی ایفا کرد. این کشور توانست با اتخاذ سیاست بیطرفانه نقش میانجی را بازی کند. همچنین این کشور در زمان حکومت سلطان قابوس از مشارکت در ائتلاف سعودی در تجاوز علیه یمن سرباز زد و همچنین به محلی برای مذاکرات میان عربستان و جنبش انصارالله یمن تبدیل شد. مسقط همچنین در جریان تنش دو ساله پیش آمده در شورای همکاری خلیج فارس میان امارات، بحرین و عربستان از یک سو و قطر از سوی دیگر در این اختلافات از هیچ کشوری جانبداری نکرد.
ادامه روابط دوستانه با کشورها
هیثم بن طارق پادشاه جدید عمان، شنبه در نخستین سخنان بعد از انتصابش به عنوان جانشین سلطان قابوس با بیان اینکه عمان به همکاری خود با سازمان ملل متحد برای برقراری صلح و امنیت بینالمللی ادامه خواهد داد، تاکید کرده است که روابط دوستانه با تمامی کشورها ادامه خواهد یافت. او گفته که سیاست خارجی عمان مبتنی بر ادامه سیاست خارجی دوران سلطان قابوس خواهد بود و مبنای آن عدم دخالت در امور داخلی کشورها و رعایت حسن همجواری است.
پادشاه عمان با بیان اینکه مسقط همچنان با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب همکاری خواهد داشت، گفته به تمامی توافقنامهها و میثاقهایی که با کشورها و سازمانهای بینالمللی امضا شده است احترام میگذارد و برای توسعه و رشد اقتصادی کشور تلاش خواهد کرد.