آموزش شهروندی، نیاز اصلی کلانشهرها
گروه راه و شهرسازی| آزاده کاری|
با گسترش شهرنشینی در دهههای اخیر، نیاز به آموزش رفتارهای مناسب و مرتبط با زندگی شهر نشینی یکی از نیازهای اساسی کلانشهرها به شمار میرود. بسیاری از روستاییان یا کسانی که در شهرهای کوچک زندگی میکردند به دلیل نبود شغل و با امید دست یافتن زندگی بهتر راهی شهرهای بزرگ شدهاند و در این شهرها با تناقضات مختلفی رو به رو میشوند که قبل از آن در روستای کوچک خود با آن مواجه نبودند . از سوی دیگر سرعت بالای پیشرفت تکنولوژی نیز باعث شده حتی ساکنان قدیمی کلانشهرها نیز بسیاری اوقات در مواجهه با تکنولوژی سردرگم بمانند. این را هم باید مد نظر داشت که در جوامع در حال گذار از جمله جامعه ایران مناسبات بین افراد همواره در حال تغییر است و این یکی دیگر از دلایل نیاز شهروندان به آموزش است. در شهرهای توسعه یافته این آموزشها از سنین پایین و از مهدهای کودک و مدارس شروع میشود و علاوه بر مدارس و سازمانهای آموزشی، رسانههای ارتباط جمعی هم نقش مهمی در ارایه این آموزشها دارند.
اهمیت آموزشهای شهروندی
در کلانشهرهایی مانند تهران وجود مشکلات متعدد و حل آنها نیاز به آموزشهای شهروندی در زمینههای گوناگون را پر رنگتر کرده است. کاهش کیفیت محیط زیست شهری، افزایش آلودگی صوتی، آلودگی بصری، کمبود منابع، رشد آسیبهای اجتماعی، نابسامانی سیستمهای دفع فاضلاب و زباله، توسعه غیررسمی کلانشهرها، کاهش کیفیت زیست و رفاه شهری، مسائل سکونتی و ناهنجارهای رفتاری در شهرها، ضرورت ایجاد و گسترش پایگاههای آموزش شهروندی در سطح شهر را تشدید کرده است.
بنابراین در چنین شرایطی فقدان آموزش فرهنگ زندگی شهری کاملاً مشهود بوده و ناآگاهی از فرهنگ شهرنشینی و قواعد رفتاری زندگی شهری، هزینههای زیادی را به ادارهکنندگان شهر، محیط شهری و ساکنان شهرها تحمیل کرده است. کلانشهرها با افزایش مداوم جمعیت ثابت و جمعیت سیار و افزایش خرده فرهنگها و قومیتهای متعدد روبرو هستند و به موازات آن با نیازهای اجتماعی وابسته به آن مواجهاند که با گسترش و افزایش این وضعیت، نیازها به مراتب بیشتر شده و وظایف سازمانهای مربوطه نیز سنگینتر میشود.در نتیجه نیاز به آموزش شهروندی بیشتر از قبل احساس میشود.
به گفته کارشناسان مفهوم «آموزش شهروندی» به آن بخش از فعالیتهای تعلیم و تربیت اطلاق میشود که در اشکال رسمی و غیررسمی، افراد یک جامعه را برای عضویت در جامعه سیاسی آماده میکند. تربیت شهروندی هم در اشکال صریح (رسمی) و هم در اشکال ضمنی (غیر رسمی) دنبال میشود و محتوای آموزشی آن هم در سطح ملی و هم در سطح محلی و منطقهای یافت میشود.
به بیان سادهتر، مهارت شهروندی عبارت است از مهارتهای عقلانی مورد نیاز به منظور فهمیدن، توضیح دادن، مقایسه کردن، ارزیابی کردن اصول و عملکردهای دولت و شهروندی. مهارتهای شهروندی همچنین شامل مهارتهای مشارکتی است که شهروندان را قادر میسازد تا خطمشیهای دولت را تحت نظارت و تأثیر قرار دهند.
به گزارش «تعادل»، حدود 10 روز پیش در مراسم تشییع سردار سلیمانی بود که به دلیل ازدحام بسیار در مترو، مشکلاتی برای شهروندان پیش آمد و هر چند خوشبختانه حادثه بدی اتفاق نیفتاد، اما آموزش در این زمینه میتواند شهروندان را برای شرایط مشابه آماده کند و بدانند که در این وضعیت چگونه باید رفتار کنند. محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران نیز بعد از این مراسم به مسوولان شرکت بهرهبرداری مترو به دلیل شلوغی مترو و عدم تقویت ارایه خدمت به عزاداران شهید سپهبد قاسم سلیمانی تذکر داد.اما همزمان اعلام کردکه باید در این زمینه آموزشهای لازم به شهروندان داده شود.
آموزش استفاده از مترو
هاشمی در گفتوگو با «تعادل» به این سوال پاسخ داد که مردم به چه نوع آموزشهایی نیازمندند. هاشمی با بیان اینکه اصولا مترو حمل و نقل ریلی انبوه بر است و اگر انبوه نباشد به صرفه نخواهد بود، تصریح کرد: مترو باید همیشه شلوغ باشد، مهم این است که بتوانیم این شلوغی را به نحوی مدیریت کنیم تا بتوانیم از ظرفیت این وسیله حمل ونقل انبوه بر به مراتب بیشتر استفاده کنیم.
رییس شورای شهر تهران در ادامه توضیح داد: چنانچه مردم از مترو به درستی استفاده نکنند، مشکلاتی به وجود خواهد آمد. گاه شاهد این هستیم که به دلیل استفاده نادرست شهروندان از مترو و اینکه اجازه نمیدهند درهای قطار بسته شود، قطار را حدود 2 دقیقه معطل میکنند و این معطلی 2 دقیقهای باعث میشود که حرکت تمام قطارهای پشتی متوقف شود. در نتیجه ظرفیت خط بهشدت پایین میآید.
او با بیان اینکه در استفاده از مترو باید نظم مورد توجه قرار گیرد، گفت: یکی از روشهای نظم در مترو این است که مسافران داخل واگن باید از وسط پیاده شده و مسافران دیگر از دو طرف وارد قطار شوند تا هیچ مانعی برای ورود و خروج وجود نداشته باشد. باید در این زمینه فیلم ساخت و بارها برای مردم پخش شود. از شرکت بهرهبرداری مترو میخواهم که حتما این کار را انجام دهند.
او با بیان اینکه شرکت بهرهبرداری مترو و مرکز آموزش شهروندی شهرداری باید این کارها را انجام دهند، تصریح کرد: یکی دیگر از موضوعاتی که باید شهروندان درباره آن آموزش ببینند این است که بسیاری از مردم عادت دارند به دلیل نگرانی از جا ماندن در ایستگاه مقصد جلوی در ورودی بایستند.نتیجه این امر شلوغی و ازدحام جلوی در ورودی واگن قطار است که امکان سوار شدن مسافران به قطار را نمیدهد، این در حالی است که داخل واگن خلوت است.
مردم باید آموزش ببینند کسانی که میخواهند ایستگاه بعدی پیاده شوند باید جلوی در ورودی بایستند نه کسانی که 5 ایستگاه دیگر میخواهند پیاده شوند.
هاشمی افزود: در سیستمهای حمل ونقل عمومی انبوه بر معمولا تعداد صندلیها کم است و فضا برای ایستادن بیشتر است. بنابراین باید اولویت با کسانی باشد که توانایی ایستادن ندارند، مانند زنان باردار و سالمندان . نیاز است تا شهروندان آموزش ببینند که جای خود را به این افراد بدهند.
آموزش به دستفروشان مترو
هاشمی با اشاره به مساله دست فروشی در مترو نیز گفت: حتی اگر قرار است دستفروشها در مترو حضور داشته باشند باید آنها را نیز آموزش داد. میتوان به آنها گفت در ساعات
شلوغی نباید در قطار حرکت کنند و در گوشهای به فعالیت خود ادامه دهند.استفاده از موبایل در وسایل حمل ونقل عمومی به خصوص مترو نیز زیاد مشاهده میشود که افراد بدون توجه به حریم خصوصی باقی مسافران با صدای بلند در مترو صحبت میکنند و برای بقیه ناراحتی ایجاد میکنند. در مجموع موارد زیادی وجود دارد که در سیستم حمل و نقل عمومی باید درباره آنها آموزشهایی به شهروندان داده شود.
کاهش تعداد جانباختگان کرمان با آموزش
شهربانو امانی، عضو کمیسیون حمل و نقل شورای شهر در گفتوگو با «تعادل» درباره آموزشهای شهروندی در خصوص مترو گفت: یک بخش قضیه خود مردم هستند که باید برخی موارد را رعایت کنند. ازدحامی که در تشییع سردار سلیمانی به وجود آمد به دلیل وجود سه میلیون مسافر در مترو بود که با صبوری مردم و نیز مدیریت خوب هیچ اتفاقی نیفتاد. اما در شهر کرمان بهرغم اینکه به استاندار شخصا اطلاع داده شده بود که این مسیر کشش این حجم از جمعیت را ندارد و قطعا مشکلاتی به وجود میآید اما اقدامی برای جابهجایی مسیر صورت نگرفت. هر چند مسوولان این شهر مقصر بودند اما اگر مردم آموزشهای لازم را دیده بودند شاید تعداد جانباختگان کمتر میشد.
او افزود: در بحث آموزش شهروندی و فرهنگسازی باید دید چه سازمانهایی از بودجه عمومی برای فرهنگسازی استفاده میکنند و چرا موفق نیستند. در مراسم تشییع سردار سلیمانی شاهد بودیم که خیابانهای تهران یک بار صبح و یک بار هم بعد از مراسم بهطور کامل پاکسازی و شهر تمیز شد. پس یک بخش به مدیران ومسوولان بر میگردد و مردم به عملکرد مسوولان نگاه میکنند و مدیران را سرلوحه خود قرار میدهند.
امانی ادامه داد: واقعیت این است مردم چندان با قوانین و مقررات غریبه نیستند. زیرا همین مردمی که از چراغ قرمز عبور میکنند وقتی به کشورهای دیگر سفر میکنند، بهتر از شهروندان آنجا قوانین را رعایت میکنند، دلیلش این است که اینجا توجه به قوانین و اجرای آن جدی گرفته نمیشود.یکی از نهادهایی که میتواند در تغییر فرهنگ مردم تاثیرگذار باشد، صدا و سیما است. اما متاسفانه این سازمان همواره در جهت عکس خواستههای مردم حرکت میکند. وقتی به جای مهربانی، حرص و کینه در جامعه تبلیغ میشود در شرایط خاص خودش را نشان میدهد.
آموزش در حوزه اتوبوسرانی
یکی از موضوعاتی که شهروندان در استفاده از حمل و نقل همگانی به خصوص اتوبوس با آن مواجه هستند، حضور افراد بیخانمان با شرایط بسیار نامناسب بهداشت فردی است. هر چند این افراد نیز مانند همه شهروندان حق استفاده از تمام امکانات شهری را دارند اما به دلیل اینکه احتمال انتقال بیماری از سوی آنها وجود دارد اکثر شهروندان ترجیح میدهند در اماکن عمومی از جمله اتوبوس از آنها فاصله بگیرند یا اساسا قید استفاده از وسایل عمومی را بزنند. محسن پورسیدآقایی، معاون سابق حمل و نقل شهرداری تهران قبل از استعفا از سمت خود، موضوع اتوبوسهای DRT را مطرح کرد. شیوه کار در DRT به این صورت است که مسافران از طریق اپلیکیشنی که روی گوشی خود دارند از وجود چنین سرویسی در مکانی که هستند مطلع میشوند و اقدام به پرداخت و رزرو صندلی خود میکنند که نرمافزار با توجه به حجم تقاضا و همچنین با توجه به تاریخچه تقاضاها در زمان یا مکانهای خاص مینیبوس یا اتوبوس یا ون به مسیر مورد تقاضا اختصاص میدهد.
هر چند این امر با مخالفت شدید شهروندان و مسوولان مواجه شد و برخی آن را طرحی برای گران کردن بلیت اتوبوس و نیز دامن زدن به فاصله طبقاتی دانستند و پورسیدآقایی به ناچار مجبور شد اصل خبر را تکذیب کند. اما به نظر میرسد راهاندازی اتوبوسهایی که شاید بتوان نام VIP را روی آن گذاشت در طولانی مدت به تشویق بیشتر شهروندان به استفاده از حمل و نقل عمومی منجر شود. این امر باید درقالب آموزشهای شهروندی به شهروندان آموزش داده شود و نگرشهای منفی آن را از بین برد. هر چند به گفته شهربانو امانی در شرایط کنونی اجرای این طرح شدنی نیست.
امانی در این باره گفت: وقتی در جابهجایی عادی شهروندان مشکل وجود دارد و نیاز داریم 3 هزار اتوبوس جدید به ناوگان حمل ونقل عمومی اضافه شود، استفاده از اتوبوس VIP چندان محلی از اعراب ندارد. هر چند اگر بخش خصوصی میتواند این کار را انجام دهد، مانعی وجود ندارد و ما به آنها کمک میکنیم اما باید واقع بینانه به قضیه نگاه کرد.
آموزش در شهرهای توسعهیافته
در اکثر شهرهای توسعهیافته آموزش شهروندی رسمی از مقطع آمادگی آغاز و تا دوره دانشگاهی ادامه مییابد. در هر یک از مقاطع آمادگی، دبستان، راهنمایی و دبیرستان با توجه به شرایط سنی و ذهنی کودکان و نوجوانان و جوانان، آموزش حقوق شهروندی با روش کاملا غیرمستقیم (از طریق نحوه رفتار و برخورد آموزگار با کودکان)، صورت میگیرد.
بهعبارتی مدارس برای دانشآموزان فضایی فراهم میکنند که دانشآموزان، شهر را تجربه کنند و با حقوق شهروندی به شکل عملی آشنا شوند. یعنی با ساختارها، روشها و محیطهای آموزشی برای تدوین و یادگیری شهروندی آماده شوند. طرح مستقیم مفاهیم حقوق شهروندی با دانشآموزان با بهرهگیری از روشهای تدریس فعال از جمله؛ روش حل مساله، کاوشگری، پروژه، روش یادگیری مشارکتی و همچنین اطلاعرسانی در خصوص حقوق شهروندی با برگزاری کنفرانس، سمینار، دورههای کوتاهمدت و تهیه و تدوین کتابچه تصویری، کتب آموزشی، ابزار سمعی و بصری و فعالیتهای فوقبرنامه و اردوهای دانشآموزی به عنوان راهکارهای تربیت شهروندی انجام میگیرد.در شهر تهران، شهرداری متولی آموزش شهروندان است و لازم است فعالیتهایش در این زمینه را توسعه دهد. زیرا اثرات منفی ناآگاهی مردم از فرهنگ شهرنشینی و شهروندی و ضررهای آن مستقیما به شهرداری برمیگردد و از طرفی دیگر ضروری است که شهروندان نیز در مورد نحوه تعامل با حوزه شهری مطالبی را فرا بگیرند تا بتوانند شهری بهنجار داشته باشند، چرا که تمامی تعاملات شهری در فضای شهر صورت میگیرد و پیامدهای مثبت و منفی به نوعی دامنگیر شهروندان نیز میشود. بنابراین متولی آموزشهای شهری و شهروندی، شهرداری است و در این میان با تعامل درون سازمانی و برون سازمانی میتواند در حوزه خدماترسانی خود به شهروندان، آموزش دهد و در زمینههای برنامهریزی با نظام اطلاعرسانی صحیح، شهروندان را به مشارکت سوق دهد.
آموزشهای متناسب با ساختار و هدفمند
به گفته مجتبی دانشور، سرپرست اداره کل آموزشهای شهروندی شهرداری، گسترش و تقویت اداره کل آموزش و مشارکتهای شهروندی شهرداری، گسترش پایگاههای آموزش شهری در محلات و نواحی شهر و تشکیل این پایگاه در سطح شهر مهمترین گام در راه گسترش فرهنگ مشارکت به شمار میرود. این اماکن فرصت مغتنمی برای نهادینه کردن مشارکتهای مردمی و حضور فعال شهروندان در فعالیتهای توسعه و مدیریت شهری محسوب میشود.
دانشور در گفتوگو با «تعادل» توضیحاتی درباره آموزش شهروندی ارایه کرد و گفت: با استفاده بهینه از تمامی ظرفیتهای موجود در عرصههای مختلف و بهرهمندی از امکانات علمی و عملی سایر نهادها و سازمانها در فرآیند مشارکت همگانی، مدیریت شهری میتواند با بهرهگیری از تخصصها و دانشها در راستای تأمین نیازهای مردم و انجام ماموریتهای سازمانی خود به ارایه آموزشهای هدفمند بپردازد. اطلاعرسانی و آموزشهای شهروندی میتواند در راستای ایجاد نگرشها، افکار و رفتارهای پسندیده در چارچوب هویت اسلامی تأثیرگذار باشد؛ بنابراین مجموعه آموزشهای ارایه شده به شهروندان را باید همراه با فرآیند، ساختار و برنامههای منسجم و هماهنگ تنظیم کرد.
او درباره فعالیتهای اداره کل آموزشهای شهروندی شهرداری تهران نیز توضیحاتی ارایه کرد و گفت: یکی از وظایف معاونت اجتماعی شهرداری تهران آگاهسازی و آموزش شهروندی در خصوص حقوق و تکالیفی است که یک شهروند برای زندگی و مشارکت در شهر نیاز دارد که فعالیتهای مختلفی در این حوزه انجام میشود. فعالیتهای اداره کل آموزش شهروندی برای سه دسته از شهروندان انجام میشود، کودکان زیر دبستان، دانشآموزان و بزرگسالان. در حوزه زیر دبستان در 350 سرای محله، 270خانه آموزش شهروندی تشکیل شده است .در خانههای کودک سرای محلات برخی آموزشهای شهروندی به کودکان داده میشود.
دانشور افزود: در حوزه دانشآموزی نیز به تناسب مقاطع مختلف برنامههای مختلفی داریم. یکی از قدیمیترین برنامههای شهرداری تهران در این حوزه طرح شهردار مدرسه است. این طرح در مدارس مقطع متوسطه که داوطلب هستند، اجرا میشود و تاکنون 440 مدرسه داوطلب شدهاند. بر اساس این طرح دانشآموزان از بین خودشان یک شهردار انتخاب کرده و شهردار نیز 8 معاون برای خودش انتخاب میکند که معاونتها متناظر با فعالیتهای حوزه شهرداری است.حوزه خدمات شهری، محیط زیست، ایمنی، حمل و نقل وترافیک از جمله معاونان شهردار مدرسه است.
او ادامه داد: در حوزه مقطع ابتدایی نیز امسال طرحی را احصا کردهایم که به شکل پایلوت در 110 مدرسه به عنوان مدارس همیار شهر اجرا میشود. در این طرح آموزشهای مختلفی به وسیله رسانهها و به طرق مختلف به بچهها آموزش داده میشود که یک بخش آن چاپ و توزیع کتاب و بروشور در مدارس است. برخی آموزشها نیز در قالب اجرای نمایش و تئاتر ارایه میشود.بخش دیگر، فعالیتهای مشارکتی است که معاونت اجتماعی شهرداری منطقه با برگزاری کارگاهها و و ورک شاپ سعی دارد بچهها را به عنوان یک شهروند فعال تقویت کند.هدف این است نگاه دانشآموزان را به این سمت سوق دهیم که شهرنشینی با شهروند فعال بودن متفاوت است. شهرنشین فرد فقط ساکن شهر است اما شهروند کسی است که نسبت به شهر خودش احساس مسوولیت دارد.
محیط زیست، محور اصلی آموزشها
او با بیان اینکه فعالیتهای اداره کل آموزش شهروندی در چند محور انجام میشود، تصریح کرد: محیط زیست، از مهمترین محورهای فعالیت شهرداری به شمار میرود که شامل پسماند و فضای سبز میشود. در این بخش از بچهها خواسته میشود یکسری فعالیتها ازقبیل جداکردن پسماندهای خشک وتر را خودشان انجام بدهند.محور دیگر حوزه حمل و نقل است و هوای پاک است که در این بخش بچهها بیشتر مروج هستند. آنها از خانوادههایشان میخواهند کمتر از خودروی شخصی استفاده کرده یا قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کنند و مواردی شبیه اینها. در حوزه سلامت ایمنی نیز بیشتر بحثهای آتشنشانی و مدیریت بحران مطرح است و دانشآموزان یاد میگیرند که در شرایط بحرانی مانند زلزله و سیل چه رفتارهایی باید داشته باشند.
دانشور با بیان اینکه این 3 محور را به ادارات آموزش شهروندی مناطق 22 گانه ابلاغ کردهایم، گفت: امیدواریم امسال با فرایند منظم و برگزاری کارگاهها و نیز ظرفیت خود بچهها بتوانیم میزان آموزشهای شهروندی را توسعه دهیم. در زمان نوروز هم برنامههای خاصی داریم و سعی داریم تا این دغدغه را برای داشن آموزان ایجاد کنیم تا یک شهروند مسوولیت پذیر شوند. برگزاری مسابقات نقاشی،
انشا نویسی، عکاسی و فیلمسازی با موضوعات مختلف نیز انجام میشود.
آموزش شهروندی به بزرگسالان
سرپرست اداره کل آموزشهای شهروندی شهرداری درباره آموزشهای شهروندی به بزرگسالان نیز گفت: در352 سرای محله، خانه آموزش شهروندی داریم که در این مراکز کارگاههای آموزشی برگزار میشود. برای مثال در ماه محرم به منظور کاهش استفاده از ظروف یک بار مصرف کمپین «نذر ظرف شستن» را اجرا کردیم و از تکایا و عزاداران خواستیم تا از ظروف یک بار مصرف استفاده نکنند که خوشبختانه مورد استقبال شهروندان قرار گرفت.
او افزود: اکنون نیز فرهنگسازی در حوزه موتورسواری را در دست اجرا داریم و کمپینی را با عنوان موتورسوار خوب راهاندازی کردهایم که فاز اول آن اجرا شد و فاز دو و سوم آن را نیز به زودی اجرایی خواهد شد. در این زمینه تبلیغات صورت گرفت و با کمک NGOهای فعال در حوزه حمل و نقل کارگاههایی برگزار کردیم و آموزشهایی به شهروندان داده شد. هدف این است به کودکان و دانشآموزان یاد بدهیم، چطور میتوان بدون اینکه خطری برای خود و دیگران به وجود آورد و
بدون اینکه برای دیگران مزاحمت ایجاد کرد، از این وسیله نقلیه استفاده کرد.در واقع عمده آموزشها در این کمپین مربوط به رفتارهای اجتماعی موتورسواران است و اینکه موتورسوار خوب دارای چه ویژگیهایی است.
در سال جاری رویکرد جدیدی در زمینه تغیر رفتارهای شهروندی داریم که اکنون برنامهریزیهای در دست انجام است و امسال به شکل پایلوت در چند منطقه اجرا خواهد شد.هدف مان این است تا تغییر در رفتار شهروندی را به شکل منسجمتری دنبال کنیم.او در پاسخ به اینکه در بحث آموزشهای شهروندی در حوزه مترو چه فعالیتهایی انجام شده است، تصریح کرد: در این حوزه جای کار وجود دارد و بخشی از آموزشها مانند چگونگی استفاده از مترو، عدم آسیب زدن به اموال عمومی و مبلمان مترو و احترام به حقوق دیگر مسافران در سرفصلهای آموزشی ما قرار دارد. در این زمینه شرکت بهرهبرداری مترو نیز معاونت اجتماعی دارد که دراین حوزه فعال هستند.
برش
محسن هاشمی، رییس شورای شهر تهران: چنانچه مردم از مترو به درستی استفاده نکنند، مشکلاتی به وجود خواهد آمد. گاه شاهد این هستیم که به دلیل استفاده نادرست شهروندان از مترو و اینکه اجازه نمیدهند درهای قطار بسته شود، قطار را حدود 2 دقیقه معطل میکنند و این معطلی 2 دقیقهای باعث میشود که حرکت تمام قطارهای پشتی متوقف شود. در نتیجه ظرفیت خط بهشدت پایین میآید. یکی از روشهای نظم در مترو این است که مسافران داخل واگن باید از وسط پیاده شده و مسافران دیگر از دو طرف وارد قطار شوند تا هیچ مانعی برای ورود و خروج وجود نداشته باشد
مجتبی دانشور، سرپرست اداره کل آموزشهای شهروندی شهرداری:با استفاده بهینه از تمامی ظرفیتهای موجود در عرصههای مختلف و بهرهمندی از امکانات علمی و عملی سایر نهادها و سازمانها در فرآیند مشارکت همگانی، مدیریت شهری میتواند با بهرهگیری از تخصصها و دانشها در راستای تأمین نیازهای مردم و انجام ماموریتهای سازمانی خود به ارایه آموزشهای هدفمند بپردازد. اطلاعرسانی و آموزشهای شهروندی میتواند در راستای ایجاد نگرشها، افکار و رفتارهای پسندیده در چارچوب هویت اسلامی تأثیرگذار باشد؛ بنابراین مجموعه آموزشهای ارایه شده به شهروندان را باید همراه با فرآیند، ساختار و برنامههای منسجم و هماهنگ تنظیم کرد