تکمیل گزارش سانحه بویینگ ۷۳۷ تا یک‌سال آینده
گروه راه و شهرسازی|
10 روز از سانحه بویینگ 737 شرکت هواپیمایی اوکراین اینترنشنال درنزدیکی فرودگاه امام خمینی(ره) و جان باختن 167 مسافر و 9 خدمه پروازی آن می‌گذرد و طی این مدت چندین جلسه در رابطه با چگونگی سقوط این هواپیما در کمیته سوانح هوایی و همچنین جلساتی میان مسوولان ایرانی با حضور کانادایی‌ها و اوکراینی‌ها برگزار شده است، اما به نظر می‌رسد که ارایه گزارش نهایی این سانحه زمانبر است چون رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی در تازه‌ترین اظهاراتش با بیان اینکه تکمیل و اعلام گزارش سانحه بویینگ ۷۳۷ احتمالا یک سال زمان می‌برد، گفت: امکان سانسور گزارش وقوع سانحه هواپیمای اوکراین وجود ندارد. به گزارش مهر، حسن رضایی‌فر با اشاره به تشکیل جلسه سه جانبه ایران- اوکراین- کانادا برای بررسی سانحه بویینگ ۷۳۷ اظهار کرد: برای ادامه روند بررسی سانحه تصمیماتی اخذ شده است که این تصمیمات را به دولت و دستگاه‌های مربوطه ارایه کرده‌ایم.
او تاکید کرد: از آنجایی که هواپیمای اوکراینی بویینگ ۷۳۷ هواپیمای جدیدی است، در ایران نه لابراتوار و نه تجهیزات مورد نیاز در اختیارمان نیست، با اوکراینی‌ها توافق شده است که نرم‌افزار مورد نظر را در ایران مورد استفاده قرار دهیم و بتوانیم از تجهیزات در داخل برای بازسازی‌ها استفاده کنیم و درباره این موضوعات در حال مذاکره با متخصصان داخلی هستیم و تصمیمات به مقامات بالاتر ارایه شده است.
رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی در پاسخ به اینکه نماینده معرفی شده از سوی امریکا وارد بررسی سانحه در ایران می‌شود، گفت: «نفر پاسخگو» امریکایی قرار نیست به ایران بیاید. رضایی‌فر با بیان اینکه جعبه سیاه (FDR-CVR) هنوز باز نشده است، گفت: علت وقوع این سانحه باید ریشه‌یابی شود تا اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه در دستور کار دستگاه‌های مختلف قرار گیرد. رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی تاکید کرد: باید بدانیم در جریان وقوع این سانحه چه بخشی کمبود داشته و کجا مورد دستکاری قرار گرفته است، این اقدامات کارشناسانه زمان می‌برد و در این باره عجله نمی‌کنیم. رضایی‌فر افزود: در گزارش‌های بعدی سازمان این جزییات منتشر می‌شود و سایر گزارش‌ها هم مانند گزارش اولیه به صورت عمومی منتشر خواهد شد.
رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی در این باره که اظهارات ضد و نقیض درباره علت وقوع این سانحه چه آثاری بر اعتبار کمیسیون بررسی سوانح سازمان هواپیما در مجامع بین‌المللی می‌گذارد، گفت: کانادا، امریکا و اوکراین در سایت‌های مرتبط اعلام کرده‌اند که تاکنون بررسی سوانح در ایران مطابق با تمام استانداردها بوده است. او با بیان اینکه تیم بررسی سانحه باید این اتفاق را به‌طور همه‌جانبه بررسی کند و تا زمانی که تمام عوامل و اطلاعات کامل نشود، هیچ تصمیمی نمی‌گیریم، افزود: پرونده آموزش خلبان را نداریم و در حال دریافت مدارک هستیم، هنوز مدارک هواپیما نرسیده است بخشی از این مدارک را اوکراین و بخشی دیگر را بویینگ باید به کمیسیون بررسی سانحه ارایه کند. رضایی‌فر گفت: در هیچ یک از گزارش‌های سوانح قبلی سانسور نداشتیم و در بررسی سانحه بویینگ ۷۳۷ هم نمایندگان اوکراین، کانادا و بازپرسان ویژه حضور دارند و از تمام موضوعات مستندبرداری می‌کنند.
ادامه روند بررسی سانحه بویینگ اوکراینی
در شرایطی که به گفته رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی اعلام گزارش نهایی سانحه حدود یک‌سال زمان می‌برد، سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری از تاریخ و زمان اعلام نتیجه نهایی بررسی سانحه خودداری کرد و آن را منوط به بررسی ابعاد مختلف تیم‌های کارشناسی ایرانی و خارجی که مجاز به حضور در بررسی سانحه هستند دانست. رضا جعفرزاده در گفت‌وگو با فارس گفت: ادامه روند بررسی سانحه بویینگ ۷۳۷ اوکراینی با حضور نمایندگان کشورهای مرتبط در این سانحه در سازمان هواپیمایی کشوری در حال انجام است. او اظهارکرد: طرف‌های ایرانی و خارجی هر گونه نتیجه‌گیری سانحه را مستلزم بررسی همه پارامترها می‌دانند تاکید دارند که اظهارنظرهای غیرتخصصی قبل از تکمیل همه بررسی‌ها نباید انجام شود. سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری افزود: آنچه تاکنون عنوان شده است نتیجه بررسی سانحه نیست و بر اساس مقررات و قوانین وظیفه سازمان هواپیمایی ایران است که با حضور نمایندگان کشورهای ذی‌نفع همه ابعاد سانحه را بررسی کند. او اضافه کرد: عملیات بررسی سانحه حتی روزهای تعطیل هم متوقف نمی‌شود. جعفرزاده در پاسخ به اینکه بالاخره سرنوشت جعبه سیاه هواپیما و بازخوانی آن در ایران یا کشورهای خارجی چگونه خواهد بود، گفت: سازمان طبق مقررات ایکائو عمل می‌کند و فعلا در ایران تیم بررسی سانحه با حضور کشورها در حال بررسی این موضع هستند. این مقام مسوول اظهار کرد: سازمان هواپیمایی کشوری انکس 19گانه را دارد که انکس 13 مربوط به این موضوع است و تصمیم‌گیری‌ها همه طبق این قوانین خواهد بود. جفرزاده تأکید کرد: وضعیت بررسی این سانحه از ابتدای وقوع آن تاکنون اصلاً متوقف نشده است.
مزیت پردازش جعبه سیاه بویینگ737 در ایران
درحالی که رییس کمیسیون بررسی سوانح هوایی سازمان هواپیمایی از توافق با اوکراینی‌ها درباره دراختیار گذاشتن نرم‌افزار مورد نظر برای دانلود اطلاعات جعبه سیاه گفت، یک مدیر سابق سازمان هواپیمایی با بیان اینکه امکان دانلود و حتی تحلیل اطلاعات جعبه سیاه در ایران با حضور همه طرف‌های خارجی به آسانی وجود دارد، گفت: تجیزات دانلود جعبه سیاه بسیار کوچک و قابل انتقال به ایران است. او در گفت‌وگو با فارس در پاسخ به اینکه آیا انتقال جعبه سیاه هواپیمای سانحه‌دیده به کشوری دیگر برای بازخوانی طبق قوانین ایکائو است؟ بیان کرد: از روز اول هم به دوستان هشدار دادیم که جعبه‌های سیاه باید در ایران پیاده‌سازی و بازخوانی شود. مدیر سابق سازمان هواپیمایی کشوری با تأکید بر اینکه تغییر پارامترها توسط طرف خارجی دور از ذهن نیست، اضافه کرد: نکته اساسی در احتمال حمله سایبری و حتی وجود دستگاه‌های سایبری در هواپیمای سانحه دیده است، تحلیل دقیق پارامترها، امکانِ پی بردن به این موارد را ممکن می‌کند اما اگر کشور ثالث احتمالا قصد سوئی کند و این پارامترها را تغییر دهد، مشکل اساسی پیش می‌آید.
او با اشاره به درخواست کشور اوکراین برای بازخوانی جعبه سیاه بویینگ 737 در همان کشور، اظهار کرد: اصولا کشور اوکراین در ارتباط با بررسی سانحه هوایی، کشور پیشرفت‌های نیست. این فعال حوزه هوایی تأکید کرد: امکان دانلود و حتی تحلیل اطلاعات جعبه سیاه در ایران با حضور همه طرف‌های خارجی به آسانی وجود دارد، تجهیزات دانلود جعبه سیاه بسیار کوچک و قابل انتقال به ایران است ضمن آنکه نرم‌افزارهای مورد نیاز در این باره هم قابلیت نصب در هر رایانه‌ای دارد. مدیر سابق سازمان هواپیمایی کشوری ادامه داد: پیشنهاد می‌شود در راستای جلوگیری از تغییر در پارامترها، سازمان هواپیمایی ایران پیشنهاد دهد حد‌اقل دانلود و تحلیل اطلاعات جعبه سیاه در ایران انجام شود. او اضافه کرد: با این حال پردازش اطلاعات جعبه سیاه در کشور ثالث هم ممکن است اما ایران بهتر از هر جای دیگری است. این مدیر سابق سازمان هواپیمایی تأکید کرد: بند 3.1.3 از سند شماره 10084 ایکائو مقرر کرده است در شرایط وجود ریسک ایمنی ناشی از مسائل نظامی، نوتم (اطلاعیه هوانوردی) صادر و تدابیر ایمنی لازم در نوتم اتخاذ شود. او ادامه داد: در بند 3.1.6 از سند مذکور گفته شده است صرفا زمانی که نتیجه ارزیابی ریسک نشان دهد که ریسک در سطح قابل قبول است، اجازه پرواز باید داده شود.
مدیر سابق سازمان هواپیمایی کشوری ادامه داد: دربند 3.1.7 گفته شده که سازمان هواپیمایی کشوری زمانی که یک تهدید یا احتمال یک تهدید را می‌دهد برای ایجاد محدودیت پروازی از بخش نظامی و بخش‌های دیگر در ارزیابی ریسک، درخواست کمک کند اما در بروز سانحه بویینگ 737 از ظواهر اینگونه برداشت می‌شود که نه ارزیابی ریسکی انجام شده و نه از بخش نظامی درخواستی شده است در حالی که سند ایکائو می‌گوید از بخش نظامی در ارزیابی ریسک کمک گرفته شود. او تأکید کرد: در حمله اخیر به پادگان عین‌الاسد کشورهای دیگر به محض اینکه احتمال شرایط نا ایمن را دادند پروازهای خود را به ایران قطع کردند و اتحادیه اروپا پرواز هواپیماهای خود را در ارتفاع کمتر از 25 هزار پای در ایران با یک اطلاعیه قطع کرد چون ایمنی وظیفه اصلی آنها است و به آن عمل می‌کنند.
