فرانسه و امریکا در بازخوانی جعبه سیاه به ایران کمک نمی‌کنند
دومین گزارش مقدماتی بررسی سانحه پرواز ۷۵۲ منتشر شد که در آن، اطلاعاتی شامل تاریخچه پرواز که به جزییات چگونگی آماده‌شدن پرواز، وزن هواپیما، آغاز هماهنگی‌ها تا تیک‌آف، زمان ارتباط خلبان با کنترلر رادار مهرآباد، زمان قطع ارتباط خلبان، چگونگی سانحه و همچنین اطلاعات پرسنلی خدمه پرواز، اطلاعات هواپیما، شواهد عینی بررسی لاشه هواپیما، مشخصات دستگاه‌های ثبت پروازی و نمایندگان کشورهای معرفی‌شده برای شرکت در بررسی سانحه اشاره شده است. به گزارش ایسنا، رضا جعفرزاده سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری با اعلام خبر انتشار دومین گزارش مقدماتی بررسی سانحه پرواز ۷۵۲ گفت: بررسی‌های ذیل به‌منزله نتیجه نهایی بررسی سانحه نبوده و بررسی‌ها تا نتیجه نهایی ادامه خواهد داشت و پس از استخراج تمامی ابعاد سانحه توسط کارگروه‌های بررسی سانحه، اطلاع‌رسانی خواهد شد. در بخشی از این گزارش آمده است: هواپیما در ساعت 06:12 از باند پروازی ۲۹ راست فرودگاه امام خمینی(ره) به پرواز در آمده و تحویل واحد رادار تقرب فرودگاه مهرآباد می‌گردد. پس از آن خلبان پرواز با واحد رادار تقرب تماس گرفته و ضمن معرفی خود، طرح پرواز را نیز اعلام می‌نماید. در ادامه کنترلر رادار مهر آباد ضمن شناسایی راداری از خلبان می‌خواهد تا به سطح پروازی FL۲۶۰ اوجگیری نماید. کنترلر از خلبان می‌خواهد پس از عبور از ارتفاع ۶۰۰۰ پایی ضمن گردش به راست، مستقیم به سمت نقطه PAROT که در ۷۰ مایلی شمال‌غرب فرودگاه مهرآباد ادامه مسیر داده و خلبان نیز آن را بازخوانی نموده است. بر اساس این گزارش، از ساعت 06:18 به بعد کنترلر رادار با توجه به از دست رفتن اطلاعات پرواز اوکراینی به دفعات خلبان را صدا کرده که پاسخی دریافت نمی‌نماید. طبق اطلاعات استخراج شده از رادار، هواپیما تا ارتفاع ۸۱۰۰ پایی صعود کرده و پس از آن اطلاعات شناسایی و ارتفاع هواپیما از صفحه رادار حذف و هیچ پیام رادیویی از خلبان در خصوص شرایط غیرمعمول دریافت نشده است. مشاهدات راداری (SSR , PSR) نشان می‌دهد که در حدود ساعت 06:15پرواز از رادار نظارتی ثانویه (SSR) محو شده ولی بر اساس اطلاعات رادار اولیه نظارتی فرودگاه مهرآباد (PSR) هواپیما به سمت راست منحرف و احتمالا به سمت فرودگاه در حال ادامه مسیر بوده و پس از حدود سه دقیقه پرواز، در حدود ساعت 06:18 دقیقه از رادار اولیه محو شده است. بر اساس این گزارش، هواپیما دارای ۱۶۷ مسافر و ۹ نفر خدمه پروازی بوده که تمامی افراد در این سانحه جان خود را از دست داده‌اند. بر اساس گزارش پلیس گذرنامه فرودگاه امام خمینی(ره)، ۱۴۶ نفر از مسافران با گذرنامه ایرانی، ۱۰ نفر با گذرنامه افغانستانی، ۵ نفر با گذرنامه کانادایی، ۴ نفر با گذرنامه سوئدی و ۲ نفر با گذرنامه اوکراینی از مرز هوایی رد شده و همچنین هر ۹ نفر خدمه پرواز، تبعه کشور اوکراین بوده‌اند. توضیح اینکه ممکن است تعدادی از مسافران دارای تابعیت چندگانه باشند و در سایر گزارش‌ها با ملیتی دیگر معرفی شده یا با گذرنامه دیگر خود بلیت پرواز را دریافت کرده باشند. فهرست فوق، مربوط به گذرنامه‌ای است که با آن از مرز هوایی جمهوری اسلامی ایران خارج شده‌اند. دومین گزارش مقدماتی بررسی سانحه هواپیمای اوکراینی حاکی است، هواپیما پس از کاهش ارتفاع از یک منطقه مسکونی رد شده و اولین برخورد آن با موانع در یک پارک تفریحی بوده است. سپس بدنه هواپیما با زمین برخورد کرده و پس از عبور از یک زمین بازی فوتبال، به‌طور کامل از هم گسیخته و به مزارع و باغات کشاورزی اطراف صدمه زده است. پس از برخورد اولیه، در طول خط سیر آن برخوردهای دیگری مشاهده شده و بدنه هواپیما متلاشی گردیده و در طول خط سیر پخش شده است.
آسیب فیزیکی به جعبه سیاه
بر اساس این گزارش، جعبه‌های سیاه هواپیما شامل دستگاه‌های ثبت اطلاعات پروازی (SSFDR) و دستگاه ضبط صدای کابین خلبان (SSCVR) توسط عوامل تجسس و نجات پیدا شده و در اختیار تیم بررسی قرار گرفته است. هر دو دستگاه در اثر سانحه و آتش سوزی آسیب دیده‌اند. بخش حافظه اصلی هر دو دستگاه موجود بوده ولیکن آسیب فیزیکی بر روی قطعات اصلی قابل مشاهده است. با درخواست مسوول بررسی سانحه و هماهنگی مراجع ذیربط؛ گروه تخصصی ویژه‌ای تشکیل شده تا موارد غیرمتعارف هوانوردی را بررسی نمایند. پس از نمونه‌گیری و آزمایش در محل، احتمال برخورد پرتوهای آسیب زننده شامل پرتوهای لیزری و الکترو مغناطیس (رادیواکتیو) منتفی اعلام گردید و در روز وقوع سانحه نمونه‌برداری برای تشخیص مواد منفجره انجام گردید تا اثرات سلاح‌های منفجره داخل یا خارج هواپیما در آزمایشگاه معتبر انجام شود. بررسی‌های بعدی از لاشه هواپیما این شبهه را تقویت می‌کند که لازم است وجود مواد منفجره بر روی بدنه هواپیما مورد بررسی قرار گیرد. مشخصات لوازم داخل کابین و بار مسافران نشان از عدم سرایت آتش به داخل کابین مسافران و احتمالا قسمت بار هواپیما است.
درخواست از امریکا و فرانسه
بررسی مشخصات فنی دستگاه‌های ثبت و ضبط پروازی جهت بازسازی و دریافت محتویات آنها با استفاده از توان داخلی کشور با حضور نمایندگان محترم قضایی و متخصصین داخلی انجام پذیرفت و همگی توافق داشتند که این نوع دستگاه‌ها از به‌روز‌ترین دستگاه‌های موجود دنیا بوده و امکانات بازخوانی آن در کشور موجود نیست. اگر لوازم و تجهیزات جانبی فراهم شود، با صرف مدت زمانی کوتاه می‌توان بازسازی و تخلیه اطلاعات را انجام داد. براین اساس لیست لوازم مورد نیاز از لابراتوارهای بررسی سوانح کشورهای فرانسه (BEA) و امریکا (NTSB) و امکان انتقال به کشور استعلام گردید و این کشورها نسبت به انتقال تجهیزات به کشور تاکنون پاسخ مثبتی نداده‌اند، ولی لیست مورد نیاز را ارایه داده که در اختیار مقامات جهت تلاش به‌منظور خریداری ارسال شد.
اثرات عملیات تدافعی موشکی بر سانحه
بر اساس دومین گزارش مقدماتی بررسی سانحه هواپیمای اوکراینی، پس از درخواست تیم بررسی سانحه برای انجام بعضی آزمایشات خاص روی قطعات هواپیما در سایت سانحه، این فرآیند در شاهدشهر شهریار انجام شد. با توجه به اعلام عمومی مورخه 21 دی 1398 مبنی بر پذیرش یکی از نهادهای داخلی در خصوص عملیات دفاعی موشکی در زمان پرواز این هواپیما، دسترسی مسوول بررسی سانحه به اطلاعات آن نهاد فراهم گردید و مشخص شد که دو موشک مجاورتی از نوع1TOR-M از سمت شمال به سمت هواپیما شلیک شده است. نحوه تاثیر این موشک‌ها بر وقوع سانحه و همچنین تحلیل این اقدام تحت بررسی است.
