استقبال سرد
تعادل|
در حالی که روز یکشنبه سفیر سوییس در ایران از راهاندازی کانال مالی میان سوییس و ایران خبر داد و آن را مقدمهای برای اجرایی شدن اینستکس و نیز شاید واسطهگری میان ایران و امریکا قلمداد کرد، استقبال مقامات امور خارجی ایران از این کانال بسیار سرد بوده است .
روز یکشنبه، مارکوس لایتنرسفیر سوییس در تهران هدف این تمهید تجاری انساندوستانه سوییس را این دانست که صادرکنندگان و شرکتهای مستقر در سوییس که یا دفاتر مرکزی یا شعب آنها در سوییس است در حوزه دارویی، پزشکی و بخشهای غذایی بتوانند یک کانال مالی ایمنی را با کمک یک بانک سوییسی داشته باشند و به صادراتشان به ایران ادامه دهند. وی گفت: با ایجاد این کانال سوییس سهم خیلی مهمی خواهد داشت که جمعیت ایران به لحاظ دارویی و غذایی تامین شود که کاملا در راستای سنت انساندوستانه سوییس است.
سفیر سوییس عنوان کرد: این کانال تنها ابزار انساندوستانه نیست، میتوان به عنوان نشانه سیاسی نیز از آن یاد کرد.
در همین ارتباط محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران اظهار داشت که این کانال در واقع کمتر از اجرای دستور دیوان دادگستری بینالمللی است.
همچنین سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در مورد کانال مالی سوییس که روز گذشته با حضور سفیر این کشور اروپایی در تهران راهاندازی شد، گفت: ما چیزی به عنوان کانال بشردوستانه یا مشابه آن را به رسمیت نمیشناسیم. فارغ از اینکه همه تحریمها را غیرقانونی میدانیم، تحریمهای دارویی و غذایی در هیچ شرایطی مورد پذیرش نیست و نباید مورد تحریم قرار گیرد و اینکه اینها برای راهاندازی کانالی که در این موارد تسهیلکننده این مسائل است، بخواهند تبلیغ و سر وصدا کنند و بهشدت در فضای مجازی به آن پرداخته شده به نظر ما خیلی ارزش پرداختن هم ندارد.
این دیپلمات کشورمان تاکید کرد: همانطور که اشاره کردم ما از همه روزنههایی که باعث کاهش فشار بر ملت ایران بشود استفاده کرده و آن را مفید میدانیم. البته هم امریکاییها میدانند تعهداتی دارند، هم رای دیوان بینالمللی دادگستری را داریم که دارو و غذا جزو اقلام تحریمی نیست و آنها موظفند تسهیلات لازم را برای این نوع کالاها فراهم کنند.
وی تاکید کرد: اعطای مجوزهای قطرهچکانی مشروط و مقید کردن آنها به برخی چیزها، نمیتواند امریکا را از تعهداتی که نسبت به ملت ایران دارد و جنایات جنگی که با تحریم دارو علیه ملت ایران مرتکب شده، مبرا کند.
وی گفت: این داروها با پول این ملت وارد شده و چیز جدیدی نیست و یک سال و نیم پیش باید این کار صورت میگرفت و با توجه به کارشکنی امریکاییها، الان انجام شده و شرکت سوییسی که این کار را انجام داده، مزدش را میگیرد و با پول ملت ایران این کار را انجام میدهد .
موسوی ادامه داد: توقعات ما از طرفهای مقابل بیش از اینهاست، تعهدات آنها دهها و صدها برابر این کانال است و هیچگونه منتی بر سر دولت و ملت ایران در این زمینه وجود ندارد.
در همین حال به گزارش ایسنا، سید عباس موسوی صبح دیروز در نشست خبری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی در مورد تلاش برخی از کشورها برای میانجیگری میان ایران و امریکا از جمله تلاشهای هند در این زمینه گفت: وضعیت ایران و امریکا در وضعیتی میانجیگری قرار ندارد. امریکا دارای رویکرد خصمانه نسبت به ایران است و ابایی از آن ندارد آنها با موجودیت ایران و ملت ایران مشکل دارند و به نظر نمیرسد که این مشکل و موضوع با اینگونه سخنان و میانجیگری حل شود.
موسوی ادامه داد: البته ما به تلاش کشورها در این زمینه احترام میگذاریم حسن نیت آنها را میستاییم ولی آنها را ارجاع میدهیم به مقامات امریکایی. ارجاع میدهیم بررسی کنند که ریشه این مشکلات و تنشها چیست و اگر صحبتی دارند با مقامات امریکایی مطرح کنند. ما مواضع خود را در مورد امریکا به صورت صریح اعلام کردهایم و تاکید بر آن داریم که آنها باید دست از خصومت خود با ایران بردارند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به این سوال که آیا ایران از ان پی تی خارج خواهد شد در برابر این موضوع که اروپاییها پرونده ایران در مورد برجام را به شورای امنیت ارسال کنند؟ اظهار کرد: این تصمیمی است که نظام باید بگیرد و اگر به این جمعبندی برسد آن را اعلام میکند.
موسوی با بیان اینکه ما اعلام کردیم که اگر اروپا بخواهد به ناحق و غیرقانونی پرونده ایران در برجام را در شورای امنیت مطرح کند ما اقداماتی که موثر باشد را در برابر این موضوع در دستور کار قرار میدهیم و از این جمله اقدامات میتواند خروج ایران از ان پی تی باشد ولی هنوز در نظام به این جمعبندی نرسیدهایم ولی به عنوان یک گزینه مطرح است.
وی همچنین در مورد اظهارات نخست وزیر پیشین عراق مبنی بر اینکه سردار قاسم سلیمانی در جریان سفر به این کشور حامل پیامی از سوی ایران بوده است و آیا ایران چنین موضوعی را تایید میکند، گفت: سردار قاسم سلیمانی دارای شخصیتی چند وجهی بودند. ایشان یک فرمانده مقتدر نظامی بودند به مسائل منطقه نیز آگاه بودند. در مورد مسائل منطقه و بازیگران آن و تاثیرگذاری هر یک از آنها صاحبنظر بودند و آقای ظریف و آقای سلیمانی به صورت مرتب با یکدیگر مشورت میکردند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: از محتوای پیام خبری ندارم ولی تایید میکنم که حامل پیامی بودهاند. ایشان یک ماموریت دیپلماتیک داشتند.
موسوی همچنین در پاسخ به این سوال که آیا آقای ظریف و وزارت امور خارجه در جریان این پیام بودهاند، اظهار کرد: هماهنگی در سطوح مختلف نظام وجود دارد. یک ماموریت دیپلماتیک با هماهنگی دیپلماتیک و همکاری بخشهای نظامی و سیاسی انجام میشود و هر پیامی که ایشان حاملش بودند از سوی نظام جمهوری اسلامی بوده است.
موسوی در مورد اظهارات برخی از مقامات امریکایی مبنی بر اینکه ایران به دنبال ضربه زدن به نیروهای امریکایی در افغانستان است و آیا اقدامات ایران در راستای گرفتن انتقام خون سردار قاسم سلیمانی همچنان ادامه خواهد داشت، گفت: اقدامی که ایران در حمله به پایگاه امریکایی عینالاسد در عراق انجام داد با اطلاع دولت عراق بوده است. جمهوری اسلامی ایران اگر بخواهد اقدامی را انجام دهد با صراحت و شجاعت آن را اعلام میکند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: آنها (امریکایی) حق دارند که نگران امنیت خودشان باشند چرا که میدانند چه اشتباه بزرگ و خطای نابخشودنی را مرتکب شدند ولی همانطور که گفتم اگر قرار باشد ما اقدامی را انجام دهیم اقدام ما رسمی و علنی خواهد بود و به صراحت مسوولیت آن را میپذیریم.
وی تصریح کرد: برخی از گمانهزنیها در مورد برخی اتفاقات که به ایران نسبت داده میشود را قویا رد میکنیم و همانطور که گفتم اگر قرار شد اقدامی انجام دهیم آن اقدام رسمی و علنی خواهد بود.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان همچنین در مورد پیگیریهای ایران در ارتباط با ترور سردار قاسم سلیمانی از سوی امریکا، گفت: همانطور که پیش از این اشاره کردم اقداماتی برای پیگیری این ترور در سطح سازمان ملل و شورای امنیت انجام شده ما سندهایی را در این زمینه ثبت کردیم و این پیگیریها ادامه خواهد داشت.
این دیپلمات کشورمان ادامه داد: با همکاری قوه قضاییه در داخل کشور نیز پیگیر ابعاد دیگری از این موضوع هستیم و قطعا عاملان ترور ایشان باید بدانند که خون سردار قاسم سلیمانی آنها را رها نمیکند.
موسوی در پاسخ به این سوال که جمهوری اسلامی ایران پس از اعلام طرح معامله قرن از سوی امریکاییها از کشورهای اسلامی خواست که اختلافات خود را کنار بگذارند و با یکدیگر برای دفاع از موضوع فلسطین اقدام کنند ولی بهرغم این موضوع سعودیها از دادن روادید به هیات ایرانی برای شرکت در اجلاس جده امتناع کردند، شما در مجموع چشمانداز روابط ایران و عربستان سعودی را چگونه میبینید، اظهار کرد: ما خارج از کمخردی و نفهمی برخی از مقامات که شما اسم آنها را بردید بر مواضع خود پافشاری میکنیم. ما راهحل خروج منطقه از بحران را همکاری کشورهای منطقه میدانیم و کماکان بر این همکاریها اصرار داریم. ما معتقدیم که مساله قدس و فلسطین مساله اول جهان اسلام است و به خاطر اهمیت این موضوع ضروری است اگر کشورهای اسلامی با هم اختلافاتی دارند این اختلافات را در هر سطحی که هست به صورت موقت یا دایم کنار بگذارند و بر مساله اول دنیا که مساله فلسطین است متمرکز شوند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: ما امیدواریم این اقدامات وحدتشکن که شما نیز به آن اشاره کردید یعنی عدم صدور ویزا برای هیات ایرانی برای شرکت در اجلاس جده ادامه پیدا نکند، چرا که معتقدیم دنیای اسلام و جهان عرب دوستی بهتر از ایران نخواهد داشت. ما امیدواریم معدود کشورهایی که دراین منطقه در مورد این موضوع جور دیگری فکر میکنند در این زمینه تجدیدنظر و براساس واقعیات عمل کنند.
موسوی در پاسخ به این سوال که شما چند وقت پیش گفتید که ایران از دل برجام ابتکاراتی را به اروپاییها پیشنهاد کرده است و آیا نامه 14 صفحهای آقای ظریف به مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا نیز در این چارچوب بوده و در جریان سفر امروز ایشان به تهران در این زمینه رایزنی و گفتوگو خواهد شد، تصریح کرد: ما ابتکارات خود را به آنها ارایه کردهایم و صحبتهایی در این زمینه شده است. اقای ظریف گفتوگوی صریحی در این چارچوب با مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا دو هفته پیش در هند داشتند.
وی با اشاره به سفر دیروز مسوول سیاست خارجه اتحادیه اروپا به ایران، اظهار کرد: کلیات موضوع برای ایشان روشن است و احتمالا امروز در مورد یکسری جزییات در مورد تعهدات اروپاییها در برابر برجام با ایشان گفتوگو شود، چرا که اتحادیه اروپا علاوه بر نقش هماهنگکننده خود یک طرف برجام است. امیدواریم که در جریان رایزنیهای امروز که پیشبینی میکنیم صریح خواهد بود به جمعبندیهای خوبی برسیم.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در ارتباط با آخرین اقدامات وزارت خارجه برای بازگشت شهروندان ایرانی از چین به ایران به خصوص دانشجویان و شهروندان ایرانی که در شهر ووهان چین زندگی میکنند، گفت: در اینجا، جا دارد که از عملکرد مسوولانه دولت چین در برابر این بیماری خطرناک (کرونای جدید) را تحسین و مجددا اعلام کنیم دولت و ملت چین با پشتکار و مدیریت قوی که در آنها وجود دارد از این بحران عبور خواهند کرد.
این دیپلمات کشورمان ادامه داد: جا دارد که برخورد غیراخلاقی مقامات امریکایی با این بحران را تقبیح کنیم آنها به دنبال فرصتطلبی سخیف و زشتی از این موضوع بودند که این امر جای تقبیح دارد.
موسوی ادامه داد: از حدود 20 روز پیش سفارت ما در پکن و سرکنسولگریهای ایران در نقاط مختلف چین از جمله در گوآنگجو، هنگکنگ و شانگهای به حالت آمادهباش درآمدند و ارتباط اولیه با ایرانیان مقیم ووهان برقرار شد. سعی شد که اقلام مورد نیاز آنها برای این افراد فرستاده شود. همانطور که میدانیم ووهان تحت شدیدترین قرنطینه بهداشتی قرار دارد و همه اقدامات باید در این زمینه با اطلاع دولت چین باشد. در این شرایط محدودیت آنها (چینیها) را درک میکنیم نگرانیهای افکار عمومی خود را درک میکنیم خوشبختانه وضعیت سلامتی شهروندان ایرانی در این منطقه خوب است و تا حالا به این بیماری مبتلا نشدهاند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان تصریح کرد: کمیته ویژهای در ارتباط با این بیماری تشکل شده است. وزارت امور خارجه و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از اعضای آن هستند. وزارت راه و شهرسازی قبول کرده که با همکاری وزارت بهداشت تمهیدات لازم را برای اعزام هواپیما به شهر ووهان انجام دهد و چون شهر آلوده است باید برای این موضوع مکانیسمها و استانداردهای بهداشتی دقیقی انجام شود.
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین در پاسخ به این سوال که با توجه به تصمیم اروپاییها برای استفاده از مکانیسم حل اختلاف خبری منتشر شد که قرار است جلسه مشترکی بین ایران و دیگر طرفهای عضو برجام برگزار شود، گفت: چندی پیش کارشناسان دو طرف با یکدیگر صحبت کردند همچنین یکی از محورهای گفتوگوی امروز مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با مقامات ایران موضوع برجام، آینده آن و ادعایی است که اروپاییها در این زمینه دارند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: توافق شده که در آینده نزدیک کمیسیون مشترک برجام برگزار شود ولی تاریخ و مکان آن هنوز قطعی نشده است. سخنگوی وزارت خارجه کشورمان تاکید کرد: ما اگر بخواهیم کاری را انجام بدهیم این شجاعت را داریم که اعلام کنیم که این کار را انجام دادهایم و به صراحت آن را میگوییم.
موسوی همچنین در پاسخ به سوالی در مورد سیاست منطقهای ایران، گفت: سیاست جمهوری اسلامی ایران در منطقه سیاست ثباتساز و سازندهای است و هرجا که احساس میکنیم حرف ما شنونده و نفوذ دارد سعی میکنیم از این نفوذ برای ایجاد ثبات در منطقه استفاده کنیم.
وی در پاسخ به این سوال در حالی که سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه درصدد هستند از مکانیسم حل و فصل اختلافات در برجام استفاده کنند در حالی که به تعهدات خود در مورد ایران عمل نکردهاند مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا امروز به تهران سفر کرده و با توجه به شرایط ذکر شده این سفر چه توجیهی دارد، گفت: اتحادیه اروپا و اروپاییها هنوز مکانیزم ماشه را فعال نکردهاند.
وی با بیان اینکه ما دلخوریهای شدیدی از اروپاییها داریم، گفت: بعد از خروج امریکا از برجام، اروپاییها بهرغم وعدههایی که داده بودند به تعهدات خود در مورد این توافق بینالمللی عمل نکردند و با بیعملی خود نشان دادند که کاری از پیش نمیبرند یا اراده یا توان لازم برای این موضوع را ندارند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان همچنین در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا وزیر امور خارجه در اجلاس امنیتی مونیخ شرکت خواهد کرد،گفت: آقای دکتر ظریف در این کنفرانس شرکت میکنند البته اگر مثل اجلاس داووس در سوییس در این زمینه کارشکنی صورت نگیرد.
این دیپلمات کشورمان همچنین در پاسخ به این سوال که بعد از مصاحبه اخیر وزیر امور خارجه با رسانه آلمانی اشپیگل شاهد هجمهها و اعتراضات به سخنان وی در مورد احتمال مذاکره ایران و امریکا بعد از ترور سردار قاسم سلیمانی بودیم و آیا اختلافی بین وزارت امور خارجه و نظام و ارتباط با این موضوع وجود دارد چرا که این اظهارنظرها و هجمهها چنین موضوعی را القا میکند، گفت: ما خود نگران این بودیم که این اتفاقات و هجمههای عجیب و غریب که بخشی از آن از سوی کماطلاعی است این احساس را دامن میزند که یک دوگانهای وجود دارد در حالی که اینگونه نیست. جمهوری اسلامی ایران یک کل واحد است در آن دیدگاههای متنوعی وجود دارد که این موضوع میتواند شامل سیاست خارجی کشور نیز باشد.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: وزارت امور خارجه به عنوان دستگاه مجری در عرصه سیاست خارجی، تصمیماتی که در سلسله مراتب نظام در این عرصه گرفته میشود را اجرا میکند و وزیر امور خارجه به عنوان نماد سیاست خارجی کشور حرفی را میزند که حرف نظام و جمهوری اسلامی ایران است.
موسوی با تاکید بر اینکه این دوگانگی که برخی درصدد القای آن هستند وجود ندارد، ادامه داد: ما این دوگانگی را مضر سیاست خارجی کشور میدانیم.
وی با تاکید بر اینکه کارنامه و عملکرد آقای ظریف در طول این 40 سال برای همه روشن است، گفت: ایشان هر نظری که داشته باشند مجری نظرات مقامات عالی کشور هستند و حرف نظام و جمهوری اسلامی ایران را در عرصه بینالمللی مطرح میکنند.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: حرف ما این است که جمهوری اسلامی ایران هیچگونه مذاکره دوجانبهای با امریکا نخواهد داشت و آنچه که نظام بر آن تاکید دارد و وزیر امور خارجه اعلام کرده این است که امریکا باید به برجام و به شرایط قبل از سال 2017 بازگردد و تحریمهای یک جانبهای که علیه ایران اعمال کرده را لغو کند در آن صورت اگر خسارتهای وارد شده را جبران کند میتواند در قالب مذاکرات ایران با طرفهای برجام در گوشهای بنشیند و وارد مذاکرات در قالب 1+5 شود. آنچه که مطرح شد حرف تازهای نیست و بارها از زبان مقامات جمهوری اسلامی ایران بیان شده است.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در پاسخ به این سوال که برخی معتقدند نوع موضعگیریهای منفعلانه برخی از کشورهای عربی و اسلامی در ارتباط با طرح معامله قرن به خاطر ایران است، گفت: من نمیدانم چرا برخی کشورهای عربی و اسلامی در برابر این طرح سکوت کردند یا برخی از آنها با آن مخالفت جدی نکردند. ما در موضعگیریهای خود نیز اعلام کردیم که این طرح یک توطئه بزرگ علیه فلسطین و جهان اسلام است و اگر چنین طرحی اجرایی شود که به نظر ما اجرایی نمیشود، حیثیت اعراب و مسلمانان برباد میرود.
وی ادامه داد: در سالهای اخیر شاهد این بودهایم که براساس یک پروژه صهیونیستی دشمنان جهان اسلام تلاش زیادی کردهاند که دوست را به جای دشمن و دشمن را به جای دوست نشان دهند. آنها میخواهند اینگونه نشان دهند که اعراب به جای رژیم صهیونیستی با ایران مشکل دارند و ایران را جای رژیم صهیونیستی بنشانند.
موسوی اضافه کرد: متاسفانه برخی کشورهای منطقه نیز با کوتهبینی این موضوع را مطرح میکنند در حالی که آنها باید آگاه باشند که ایران خیرخواه کشورهای منطقه است و براساس اصول و اهدافی که دارد همواره خواستار اتحاد جهان اسلام بوده و رژیم صهیونیستی سدی بر این موضوع است.
سخنگوی وزارت خارجه کشورمان ادامه داد: امیدواریم کشورهای منطقه به دام این پروژه صهیونیستی نیفتند البته ملتها و دولتهای منطقه بیدار هستند و معدود کشورهایی هستند که هنوز به این بیداری نرسیدند.
وی تصریح کرد: برخی کشورها نگرانیهایی دارند که در قالب روند آستانه مطرح میکنند و این نگرانیها حتما مدنظر همگان است ولی باید اجازه داد دولت و ملت سوریه درباره سرنوشت کشورشان خودشان تصمیم بگیرند.
موسوی درباره آخرین تحولات مربوط به سازو کار اینستکس نیز اظهار کرد: ما به عنوان وزارت خارجه و دولت از هر روزنهای که به ملت و دولت کمک کند که فشارها را کم کند، حمایت میکنیم، ولی نکاتی مدنظر ماست.
وی در این ارتباط خاطرنشان کرد: اینستکس مقدمهای بود بر تعهدات ۱۱ گانه اروپا که گفتند اگر قرار است این تعهدات را انجام دهیم مقدمهای باشد که تبادلات مالی را به راحتی انجام دهیم. مدتها طول کشید این کار را انجام دادند و متاسفانه عدم استقلالی که در اتحادیه اروپاست و حرف شنوی آنها از امریکا و فشارپذیری از قلدر تا حالا مانع انجام بسیاری از تعهدات اروپا بوده است. این مکانیسم را راه انداختند و ما هم نهاد متناظر را راه انداختیم و دو نهاد با هم در ارتباطند و رییس اینستکس اخیرا ایران بوده است ولی آنکه باید اقدام عملی انجام دهد، اروپاییها هستند که باز به نظر میرسد، دنبال سازوکار و راهحل و چراغ سبزهای امریکا هستند.
وی بیان کرد: این به خودشان مربوط است، طرف ایران آمادگی دارد این کانال راه بیفتد و نقل و انتقالات مالی صورت بگیرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی در مورد اظهارات رجب طیب اردوغان رییسجمهور ترکیه مبنی بر اینکه دیگر چیزی به نام روند آستانه وجود ندارد، نیز گفت: از دیدگاه ایران تنها روندی که میتواند در دستیابی به راهحل سیاسی کمک کند، همین روند آستانه است که سه کشور ایران، روسیه و ترکیه برای آن زحمات زیاد کشیدند. در تماسها بین مقامات سه کشور و به ویژه مقامات ایران و ترکیه هنوز تأکید بر این روند به عنوان تنها روند موجود که میتواند در دستیابی به راهحل سیاسی پایدار برای بحران سوریه کمک کند، وجود دارد.
وی در همین راستا تاکید کرد: ما روند آستانه را دستاوردی برای سه کشور و به نفع مردم و کشورهای منطقه به ویژه ملت سوریه که سالها درگیر بحرانی که بیگانگان بر آنها تحمیل کردهاند، میدانیم.