کاهش سفر خارجیها به ایران در نیمه دوم امسال
تنشهای منطقهای از یکسو و سقوط هواپیمای اوکراینی از سوی دیگر صنعت گردشگری ایران را تحت تاثیر خود قرار دادند اما با آرام شدن تنشها باز هم گردشگری ایران جان دوباره نگرفت و این صنعت نیمهجان با شیوع ویروس کرونا باز هم ضربه دیگری را تحمل کرد تا جایی که اینبار نهتنها بخش خصوصی بلکه مسوولان دولتی متولی بخش گردشگری هم که معمولا آمارهای مبتنی بر کاهش مسافران ورودی را تکذیب کرده و آن را نادرست میخواندند، به تاثیر التهابات جهانی در صنعت گردشگری کشور اذعان کرده و اعلام کردند، میان رسیدن به برآوردهای وزارتخانه برای رسیدن به آمار 10 میلیون گردشگر در سال 1398، فاصله بسیاری افتاده و جلوی رشد سریع گردشگری ایران گرفته شده است تا جایی که معاون گردشگری کشور روز گذشته بیان کرد: آمار گردشگری ورودی در نیمه دوم سال، تحت تاثیر سقوط هواپیمای اوکراینی، تشدید تنشها در منطقه و شیوع ویروس کرونا، با افت و کنسلی مواجه شده است.
موانع رشد سریع گردشگری در ایران
ولی تیموری در نشست خبری که به بهانه برپایی سیزدهمین نمایشگاه بینالمللی گردشگری تهران، با یادآوری اینکه آمار سفر گردشگران و مسافران خارجی به ایران در ۱۰ ماه نخست امسال به هفت میلیون و ۸۷۰ هزار نفر رسیده است، افزود: مقایسه آماری با مدت زمان مشابه سال گذشته نشان میدهد شمار سفر گردشگران خارجی به ایران در ۱۰ ماه نخست امسال، ۱۹.۷۳ درصد رشد داشته است.
وی ادامه داد: طبق گزارش سازمان جهانی جهانگردی ایران، در سال گذشته سومین کشوری بود که رشد سریع گردشگری را تجربه کرد. برآورد ما بر این بود که آمار گردشگران خارجی در سال ۱۳۹۸ به حدود ۱۰ میلیون نفر برسد اما اتفاقاتی که رخ داد جلوی رشد سریع گردشگری ایران را گرفت. متاسفانه در ابتدای سال میلادی، گردشگران اروپایی به واسطه سقوط هواپیمای اوکراینی و بعد از آن، چینیها به خاطر شیوع ویروس کرونا، سفرشان را به تعویق انداختند یا کنسل کردند. با این حال اعداد نشان میدهد وضعیت گردشگری در سال ۱۳۹۸ چندان هم بد نبوده، ولی برای عبور از این شرایط و خسارات که در درازمدت یقه ما را نگیرد، حتما اقدام میکنیم.
معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت: ما برای عید بهاره چینیها تدارک زیادی دیده بودیم، ٩ استان و مناطق آزاد به این منظور آماده پذیرش گردشگران چینی بودند، اما به خاطر ویروس کرونا، بخشی از این برنامهها اجرا نشد و تعداد زیادی از گردشگران را از دست دادیم.
او در عین حال بیان کرد: اتفاقات تلخ در هر کشوری رخ میدهد و گردشگری آن را متاثر میکند، ولی در کشور ما این اتفاقات تلخ زیاد بوده، شاید هم از بدشانسی منِ مدیر گردشگری است که مجموعه اتفاقات تلخ پشتسر هم و به سرعت رخ داد؛ از خروج امریکا از برجام و برگشت تحریمها گرفته تا شیوع ویروس کرونا.
تیموری اضافه کرد: البته ویروس کرونا یک اپیدمی جهانی است، بهطوری که سازمان جهانی جهانگردی رشد گردشگری در سال ۲۰۲۰ را با درنظر گرفتن تاثیر ویروس کرونا، برآورد کرده و احتمال کاهش آن را داده است.
وی افزود: البته به دنبال این اپیدمی جهانی، ما هم پیشبینیهایی داشتیم و بسته حمایتی را با کمک بخش خصوصی آماده کردهایم که به دولت ارایه شده است. هرچند موضوع این بسته حمایت مالی نیست، بلکه تسهیل شدن شرایط در بازپرداخت وامهای بانکی یا بیمهها است.
نگران بهار هستیم
تیموری درباره آمار کنسلی تورهای گردشگری که از سوی انجمن صنفی آژانسهای مسافرتی و هوایی پس از سقوط هواپیمای اوکرانی تا ۷۰ درصد اعلام و سپس از سوی معاونت گردشگری تکذیب شد، توضیح داد: آن عدد (۷۰درصد) دقیق نبود، برای همین تکذیب شد. من به عنوان متولی گردشگری که به همه مجراهای آماری دسترسی دارم در بازه زمانی سه روز بعد از اتفاق، نمیتوانم آماری از کنسلیها بدهم. مضاف بر اینکه محل اعلام آن آمار هم تخصص مربوطه را نداشت، حوزهای باید در این باره نظر و آمار بدهد که از ورود گردشگری متاثر باشد. وی سپس گفت: عدد دقیقی از کنسلی تورها و سفر گردشگران خارجی هنوز ندارم که اعلام کنم، هیچکسی هم این آمار را ندارد، اگر همچنین آماری بدهد دروغ گفته است.
معاون گردشگری ادامه داد: حوادثی مثل سقوط هواپیمای اوکراینی در فصل گردشگری ایران رخ نداد که کنسلیهای آن زیاد یا عدد آن بزرگ باشد، بنابراین آمارهایی که در این خصوص اعلام شد، صحیح نبود. نمیخواهیم بگوییم همهچیز گل و بلبل است، گردشگری ما از سقوط هواپیمای اوکراینی و ویروس کرونا، متضرر شد و بیشترین نگرانی ما از بابت آمار کنسلی تورهای گردشگری و کاهش سفرها در فصل پیشرو (بهار) است.
او درباره برنامههای ایران برای بازگشت گردشگران چینی به ایران به دنبال ویروس کرونا، گفت: ما بیشتر از یک سال در بازار چین کار کردیم، این بازار خیلی مهم است و با شیوع این ویروس، فعالیتمان را متوقف نمیکنیم اما بنا به ملاحظات جهانی و حفظ امنیت هموطنان، تابع ضوابط وزارت بهداشت هستیم.
اقامت چینیها به خاطر حساسیتها
با مشکل روبرو شده
معاون گردشگری با اشاره به حضور تعدادی از گردشگران چینی در ایران، تصریح کرد: حق نداریم هر کسی را که به ایران وارد شده، در هتل جا ندهیم، به موزه راه ندهیم یا از سایر خدمات محروم کنیم. بعضاً به خاطر حساسیتها در بعضی استانها اقامت چینیها با مشکلاتی روبرو شده است.
او درباره تعداد گردشگران چینی که عید بهاره سال گذشته به ایران سفر کردند و خسارتی که امسال به ایران از ناحیه شیوع ویروس کرونا وارد شده است، اظهار کرد: در عید بهاره چینیها در سال گذشته حدود ۱۷ هزار نفر از این کشور به ایران سفر کردند، قطعا تعداد گردشگران چینی در ایران کم نشده چون تعدادی از آنها به ایران سفر کردهاند. همین دیشب که موضوع اقامت گروهی از چینیها را در ایران پیگیری میکردم متوجه حضور دستکم ۱۰۰ نفر از گردشگران چینی در ایران شدم. تعداد گردشگران چینی کاهش نیافته، ولی کرونا مانع افزایش و جهش آماری شده است.
معاون گردشگری به سوالی درباره کپی کردن برند گردشگری ایران و بیحاصل بودن همایشهایی که به این منظور در سالهای گذشته با صرف هزینههای بسیار، برگزار شد، واکنشی اعتراضی داشت و گفت: بر اساس چه علم و دانشی به این نتیجه رسیدید. ما با مطالعات علمی به این برند رسیدیم. نمیدانم درباره سیمرغ فجر صحبت میکنید یا برند گردشگری. هویتی که ما برای برند گردشگری پیدا کردهایم شاید فقط در عنوان «سیمرغ» با جشنوارههای فجر مشترک باشد، اما در شکل و شمایل متفاوت است.
تیموری افزود: صرفا اینکه در گذشته اجلاسی برگزار شد و از آن به خروجی نرسیدیم و امروز بدون برگزاری همایشی به خروجی رسیدیم، دور از انصاف است. ما یک سال درباره برند کار کردیم و صاحبنظران مشارکت داشتهاند. از نتیجه مطالعات قبلی که شخصا در سال ٩٣ پیگیر بودم و از خروجی همه همایشها استفاده شده است. قطعا آنچه به عنوان هویت بصری برند ملی گردشگری رونمایی میشود مورد توجه صاحبنظران هنری و فرهنگی قرار میگیرد.