سنگ محکی به نام تحریم
تحریم کنار تمام ایراداتی که دارد دارای این حسن بود که بسیاری از شعارها به محک آزمایش گذاشته شد. قبل از تحریم بحثهای زیادی درباره دستاوردهای اقتصاد ایران مطرح میشد. اما زمانی که جهش ارزی و سپس تحریم رخ داد دیدیم که ضریب نفوذ تولید داخلی به هیچوجه به اندازهای نبود که گفته میشد. درباره تولید لوازم خانگی هم دولت مدعی بود که بر اساس سیاست ترکیب واردات و تولید داخل، بخش قابل توجهی از تولید لوازم خانگی در داخل است و بر سر پرونده 2 الف شرکتهای تولید لوازم خانگی و مساله قاچاق بحثهای زیادی مطرح میشد که از سوی دولت و وزارت صنعت، معدن و تجارت قابل پذیرش نبود. حال که به دلیل تحریم امکان واردات نیست دولت از تولیدکنندگان داخلی خواست با اسم جدید به همان کار سابق بپردازند و این فرصت مناسبی است که مشخص شود واقعا ضریب نفوذ کالاهای ایرانی چقدر است؟
تلاطم در بازار لوازم خانگی
بازار لوازم خانگی ایران بعد از تلاطمهای زیادی که بخشی از آن ناشی از فعالیت دلالان بود تعیین تکلیف شده است، چراکه پیش از این برخی فروشندهها و تولیدکنندههای داخلی از هر فرصتی به اسم تحریمهای جدید علیه سامسونگ و... استفاده میکردند تا قیمت کالاهای خود را بالا ببرند، امروز این برندها نیز با محصولات داخلی جایگزین شدهاند که به این مسائل پایان دادهاند، حتی پیش از این برخی از فضای تحریمها برای دامن زدن به عرضه قاچاق استفاده میکردند که برای جلوگیری از آن سه ابزار شناسه کالا، کد رهگیری و سامانه گارانتی استفاده میشود.
در همین رابطه رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اینکه شرکتهای کرهای برخی از قطعات خود را در همان زمان از چین تامین میکردند، گفت: سرمایهگذاران ایرانی که سایت سامسونگ را در ایران ایجاد کرده بودند از آخرین فناوریها و به روزترین تجهیزات استفاده کردهاند، به همین دلیل مشکلی در تولید وجود ندارد، زیرا قالبهای لوازم خانگی در این سایتها هست و مواد اولیه نیز به شکلهای مختلف تامین میشود.
یدالله صادقی با بیان اینکه بخشی از قطعات لوازم خانگی جایگزین سامسونگ در کشور تولید خواهد شد و مابقی به صورت سی کی دی وارد میشود، افزود: قطعات جایگزین سامسونگ برندی ایرانی با ترکیبی از قطعات از کشورهای مختلف خواهد بود، زیراآی سی و میکروچیپها تنها توسط کشورهای خاص تولید میشود. از این رو میتوان گفت تولیدات جایگزین با کیفیتهای سابق خواهد بود و در ادامه کیفیت بهبود خواهد یافت.
او با تاکید بر اینکه هر کالایی ویژگی خاص خود را دارد که نمیتوان کالای قاچاق دیگر را به اسم آن فروخت، تصریح کرد: در دو سال گذشته با ایجاد محدودیت در واردات لوازم خانگی میزان قاچاق نیز محدود شده است، از طرف دیگر با اجرای طرح شناسهدار کردن کالاها قاچاق محدودتر میشود، در این حالت تولیدکنندهها با ارایه یک شناسه برای هر کالا وضعیت عرضه مشخص میشود و اگر کالایی حتی تولید داخل اگر شناسه نداشته باشد در حکم قاچاق خواهد بود و اگر محصولی واردات قبل باشد باید اسناد و مدارک لازم برای اثبات واردات قانونی بودن آن ارایه شود.
خدمات پس از فروش کرهایها ادامه دارد
رییس انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری کشور با اشاره به اینکه تولیدات برندهای کرهای در ایران با سرمایهگذاری ایرانیها انجام شده بود و کمک به تامین نیاز داخلی بود، گفت: بهطور قطع هر اقدامی که در مسیر پاسخگویی به تقاضای داخلی باشد گامی در جهت کمک به اقتصاد ملی است و در حال حاضر این برندها به تعهدات خدمات پس از فروش و گارانتی سامسونگ پایبند بوده و قطعات مورد نیاز را ارسال کردهاند.
موسوی مجد با بیان اینکه محصولات جایگزین با
کره ایها با همان کیفیت سابق ارایه خواهد شد، افزود: سایت سامسونگ در ایران تاکنون تولید قطعات خودرو داشته و آنچه که درباره قاچاق قطعات توسط شرکتها مطرح میشود بیشتر جوسازی است. بنابراین برخی تولیدکنندهها به جای اینکه به مقوله کیفیت بپردازند به دنبال تخریب رقبا هستند.
تامین قطعات از تولیدکنندگان اصلی
برندهای کرهای لوازم خانگی که با سرمایه ایرانیها شکل گرفته بودند چند ماهی هست که از ایران رفتهاند، رییس اتحادیه لوازم خانگی معتقد است این اتفاق به نفع تولید ایران خواهد شد، زیرا برندهای کرهای با برند ملی جایگزین شدند. از سوی دیگر بخشی از مواد اولیه این شرکتهای کرهای از طریق چین تامین میشد، بنابراین در شرایط کنونی واسطهگری کرهایها برای تامین قطعات حذف شده است و همان مواد اولیه از طریق شرکتهای ایرانی تامین میشود.
مرتضی میری با بیان اینکه پیش از این امکان صادرات لوازم خانگی تولیدی ایران با برندهای کرهای وجود نداشت، افزود: در حال حاضر که تولیدات ملی جایگزین محصولات کرهای شده است، امکان صادرات آن در سال آینده فراهم خواهد شد. از این رو پیش بینی میشود با فعالیت شرکتهایی مانند سام الکتریک نیاز بازار بهطور کامل تامین شود و حتی تغییری در قیمتها به وجود نخواهد آمد.
بسیاری از کاسبان صنعت لوازم خانگی به دنبال این بودند که با محدودیت فعالیت برندهای کرهای بازار ایران را به صورت انحصاری در اختیار بگیرند، زیرا در شرایط کنونی تولید پاسخگوی نیاز داخلی نیست، از این رو با برنامهریزی برای جایگزینی محصولات سامسونگ در ایران عملا توطئهها برملا خواهد شد و میزان عرضه و تقاضا برای این محصولات متعادل خواهد شد.
فرصتی طلایی برای برندسازی داخلی
عباس دمرچلی، دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران ضمن تأکید بر اینکه با خروج برندهای خارجی و ممنوعیت واردات، فرصت طلایی برای تولیدکنندگان صنعت لوازم خانگی ایران به وجود آمده، گفت: برندسازی برای تولیدکنندگان صنعتی در گرو برنامهریزی هوشمند در جهت جلب اعتماد مردم و افزایش کیفیت محصولات و همکاری دستگاههای مربوط از جمله وزارت صمت در راستای رفع موانع تولید انبوه است.
دمرچلی با اشاره به تأثیر خروج دو برند سامسونگ و الجی از بازار صنعت لوازم خانگی ایران گفت: ظرفیت و توان تولیدی طبق پروانههای قانونی صادره از وزارت صمت پاسخگوی نیاز مصرفکنندگان است و از این بابت هیچ نگرانی وجود ندارد. با این حال، برای اینکه تولیدکنندگان با همه توان در عرصه تولید حاضر شوند، دستگاههای دولتی از جمله وزارت صمت باید محدودیتهای ارزی را کاهش و با تدوین سازوکار مناسب، فرآیند تأمین مواد اولیه مورد نیاز تولیدکنندگان را تسهیل کند و با جدیت فرآیند اجرایی آن را پیگیری نماید. در حقیقت اگر در این برهه حساس از صنعت لوازم خانگی حمایت شود، فرصت طلایی برندسازی صنعت لوازم خانگی به ثمر خواهد نشست.
وزارت صمت صدای تولیدکنندگان را بشنود
به گفته دبیرکل انجمن صنایع لوازم خانگی ایران در شرایط خروج برندهای کرهای از ایران، وزارت صمت باید صدای تولیدکنندگان را شنیده و قاطعانه خواستههای آنها را پیگیری کند و تولیدکنندگان نیز باید با ارتقای کیفیت محصولات، نظر مردم را به خود جلب کنند. وی با تأکید بر اینکه کمک دولت باورمندی به صنعت لوازم خانگی را در اذهان مردم نهادینه میکند، گفت: برندها با جلب اعتماد عمومی، فرصت انتخاب مردم را کوتاه میکنند، زیرا مخاطبان محصول، رأی خود را به برند صادر کردهاند. یک برند هرگز مشتریان خود را از دست نمیدهد، زیرا برندها با نشانهگذاریهای خاص و بهمرور زمان مشتریهای بازار را به دست میآورند. مسوولان تشکلی بسیار مطمئن از امکان تولید داخلی صحبت میکنند اما باید به انتظار نشست و دید شرایط به خوبی که آنها توصیف میکنند باقی خواهد ماند یا خیر.