مسیر جدید مبارزه با قاچاق «سیگار»
تعادل| گروه صنعت |
سال گذشته بالغ بر ۴۸ میلیارد نخ سیگار در کشور تولید شد. این آمار تولید در حالی ارایه شده که حداقل مصرف این کالا در کشور حدود ۹۷ میلیارد نخ برآورد می‌شود. بنابراین باید اذعان کرد که حدود نیمی از سیگار مصرفی کشور از مسیر قاچاق تامین می‌شود. علاوه بر این، گردش مالی قاچاق سیگار در کشور بیش از یک میلیارد دلار است. بدون شک چنین حجم قابل توجهی از قاچاق ضربات جبران‌ناپذیری را به اقتصاد، صنعت، تولید و اشتغال کشور وارد می‌کند. در چنین شرایطی طرح «رهگیری سیگارت» با هدف مبارزه با قاچاق این کالا راه‌اندازی شد. رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در این مراسم گفت: سالانه ۱۲ میلیارد دلار کالای قاچاق به کشور وارد می‌شود. او افزود: تنها راه مبارزه با قاچاق راه‌اندازی سامانه‌های رهگیری کالایی است. کما اینکه شاهد بودیم پس از اجرای طرح رجیستری تلفن همراه، بیش از ۹۹ درصد واردات این کالا از مبادی قانونی انجام شد و در سال گذشته بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان، آورده مالی برای کشور به همراه داشت.
میزان سیگار مصرفی قاچاق چقدر است؟
سامانه رهگیری سیگار با هدف مبارزه با قاچاق این کالا رونمایی شد. طرح رهگیری سیگار یک سامانه هوشمند است که در آن، اصالت کالا در کم‌ترین زمان، استعلام می‌شود. کنترل واردات غیرقانونی و قاچاق سیگار به کشور اهمیت ویژه‌ای دارد. چراکه قاچاق این کالا از یک‌سو تاثیرات مخربی بر تولید، اشتغالزایی، پایداری صنعتی و حتی تجارت کشور دارد و از سوی دیگر نیز از منظر بهداشتی نیز مشکلاتی را به دنبال دارد. این موضوع به‌خصوص در سال‌های اخیر که کشور در حال عبور از اقتصاد نفتی به اقتصادی مبتنی بر تولید و ایجاد ارزش افزوده است، اهمیت دوچندانی یافته است.
در ابتدای این مراسم علی موید خرم‌آبادی رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: وقتی سخن از ستاد مبارزه با قاچاق و ارز به میان می‌آید صرفاً بخش مقابله‌ای و بگیر و ببند و کشف و ضبط به اذهان خطور می‌کند؛ در حالی که این اقدام جز اولویت‌های نهایی ما است. اولویت نخست ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تمرکز بر پیشگیری است. او با تاکید بر این نکته که باید جمعیت تولید و صنعت به حدی رشد یابد تا میل به قاچاق ایجاد نشود، ادامه داد: با تمرکز در پیشگیری و راه‌اندازی سامانه‌ها باید تولید صنعت را رونق دهیم. رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: کشور ما از سیگار آسیب بسیاری دیده است؛ در حالی که ما در جنگ اقتصادی به سر می‌بریم عده‌ای با حرکات منفعت‌طلبانه می‌خواهند اقتصاد ما را با قاچاق مرعوب کنند. مبارزه با چنین اقداماتی به‌ویژه در شرایط فعلی یک وظیفه مهم و ملی است. او با بیان اینکه سالانه ۱۲ میلیارد دلار کالای قاچاق وارد کشور می‌شود، ادامه داد: با واردات این حجم از کالای قاچاق، میلیون‌ها شغل از بین می‌رود و آسیب جدی به اقتصاد کشور وارد می‌شود.
موید خرم‌آبادی تنها راه شفاف‌سازی اقتصاد و تولید را نگاه پیشگیرانه نسبت به مبارزه با قاچاق کالا و راه‌اندازی سامانه‌های رهگیری کالایی دانست و تصریح کرد: بعد از اجرای طرح رجیستری تلفن همراه، طرح رهگیری سیگارت دومین طرح برای مبارزه با قاچاق از طریق بهره‌گیری از سامانه‌های هوشمند است. بعد از رجیستری تلفن همراه در حال حاضر بیش از ۹۹ درصد واردات تلفن همراه به‌صورت قانونی انجام می‌شود و این اقدام بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در سال ۹۷ برای کشور آورده مالی داشته است. همچنین پیش‌بینی می‌شود، آورده اجرای این طرح در سال ۹۸ بیشتر از سال ۹۷ باشد.
رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز با بیان اینکه بسیاری از ما با سیگار مخالف هستیم افزود: اما بخش اعظم شهروندان با دخانیات درگیر هستند. از آنجاکه سیگار قاچاق، سلامت افراد را به خطر می‌اندازد نباید نسبت به قاچاق این محصول بی‌تفاوت باشیم. او با بیان اینکه در هر سال بیش از ۸۰ میلیارد نخ سیگار در کشور مصرف می‌شود، گفت: در چند سال اخیر دولت توانسته تولید داخلی سیگار را به ۵۰ میلیارد نخ در سال برساند؛ بنابراین می‌توان اذعان کرد هرچند که دولت قدر که تأمین گندم و کالاهای اساسی را دارد، به تامین سیگار نیز توجه دارد. موید خرم‌آبادی با اشاره به اولویت کشورهای همسایه در مبارزه با قاچاق سیگار و نیز تاکید بر پروتکل‌های جهانی در مقابله با قاچاق این کالا افزود: با راه‌اندازی این سامانه از این پس می‌توانیم به راحتی هر فرد یا حتی مغازه‌ای که اقدام به فروش سیگار قاچاق می‌کنند را شناسایی و برخورد کنیم.
به گفته رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، راه‌اندازی سامانه‌های ۲۳ گانه مبارزه با قاچاق کالا جزو دستورات موکد رهبر انقلاب بوده است. اخیراً در جلسه‌ای با معاون اول رییس‌جمهور نیز اعلام شد که رییس‌جمهور، شخصاً دستور پیگیری وضعیت سامانه انبارها را برای ارایه گزارش به دستگاه قضایی صادر کرده است. او افزود: نگاه نظام در بحث مبارزه با قاچاق، نگاهی عمیق و کاربردی است و آنچه به عنوان رویکرد نظام و ریاست‌جمهوری در مورد مبارزه با قاچاق کالا مطرح می‌شود، تمرکز بر پیشگیری است تا رهایی از پدیده شوم قاچاق، حاصل شود. عطاالله معروف‌خانی رییس مرکز برنامه‌ریزی دخانیات در ادامه این برنامه گفت: دخانیات یک شرکت ملی است که سابقه فعالیت یک‌صد ساله دارد. ماده ۱۳ و تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز وظایفی بر عهده این شرکت در خصوص مبارزه با قاچاق سیگار نهاده شده است. رییس مرکز مدیریت و برنامه‌ریزی دخانیات ادامه داد: گردش مالی قاچاق سیگار بیش از یک میلیارد دلار برآورد می‌شود. این حجم از قاچاق پیامدهای منفی اقتصادی و بهداشتی فراوانی به همراه دارد و مهم‌ترین آن هزینه بالای درمان بیماری‌های ناشی از استعمال دخانیات است.
معروف‌خانی گفت: سال 97 حدود ۴۸ میلیارد و سال 96 برابر ۴۹ میلیارد نخ سیگار در کشور تولید شد، این آمار تولید در حالی است که حداقل مصرف سیگار در کشور ۹۷ میلیارد نخ برآورد می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که مابه‌التفاوت آن از مسیر قاچاق تامین می‌شود.
این مقام مسوول در وزارت صنعت ادامه داد: امید داریم با رونمایی از این طرح شاهد کاهش و در ادامه ریشه کنی قاچاق سیگار باشیم. در ادامه اجرای این طرح امکان ردیابی و کشف قاچاق سیگار افزایش می‌یابد و دستگاه قضایی راحت‌تر می‌تواند احکام مرتبط با آن را صادر کند.
سیاوش افضلی مدیرعامل شرکت دخانیات ایران در مراسم رونمایی از طرح رهگیری سیگارت گفت: لازمه موفقیت این طرح تکمیل حلقه‌های بعدی در حوزه توزیع و عرضه است. ما در کشور تجربه بسیار موفقی در بحث مبارزه با قاچاق سیگار در دهه 80 داشتیم و علت موفقیت آن شناخت معضل و نوع مبارزه بود. او ادامه داد: طرح مبارزه با قاچاق سیگار در سال 81 آغاز شد و بر اساس آمار، 75 درصد از کالای دخانی در داخل کشور در آن مقطع قاچاق بود. افضلی گفت: بعد از اجرای طرح با هماهنگی بین وزارت صنایع و ستاد مبارزه با قاچاق کالا در بازه زمانی 20 ماهه و بر اساس اعلام رییس وقت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز مدیریت دولت در بازار دخانیات به 85 درصد رسید و بر این اساس قاچاق سیگار به 15 درصد کاهش یافت.
او با بیان اینکه امروز با رونمایی از طرح رهگیری سیگارت اتفاق خوبی افتاده، گفت: بر این اساس شرکت دخانیات آمادگی خود را اعلام می‌کند تا برای پیشبرد این طرح هر گونه همکاری را داشته باشد. انتظار می‌رود تجربه موفق طرح مبارزه با قاچاق سیگار در سال 80 تکرار شود.
