ویروس کاسبان کرونا

«تمامی محصولات مربوط به ویروس کرونا تمام شد»، این را مرد جوان با روپوش سفید و دستکش آبی‌رنگی که به دست دارد روی شیشه داروخانه می‌چسباند و در را می‌بندد، کمی بالاتر مردی دستفروش با چند ماسکی که ادعا می‌کند ضد کروناست، بازار گرمی برای محصولاتش درست کرده است و در فضای مجازی هم سودجویان حسابی دست به کار شده‌اند تا از این ویروس کاسبی کنند. اواخر بهمن امسال بود که خبر ورود ویروس کرونا به ایران از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسما تایید شد و مردم که از مدت‌ها قبل با اخبار ضدونقیض از ورود کرونا به کشور دست و پنجه نرم می‌کردند با حجم بیشتری از استرس روبه‌رو شدند، استرسی که طبیعتا واکنش‌های زیادی از جمله افزایش تقاضا برای خرید ماسک، موادضدعفونی‌کننده و ... را به دنبال داشت و همین تقاضا نیز فضا را برای سودجویان در بخش‌های مختلفی فراهم کرد.نخستین عاملی که باید مورد توجه قراربگیرد این است که چه اتفاقی رخ می‌دهد تا امکان سوءاستفاده و سودجویی از افراد بیشتر می‌شود. دکتر سعیده امینی کاشانی، روانشناس و روان‌درمانگر درباره واکنش‌هایی که در مواجهه با کرونا ویروس ازسوی شهروندان بروز داده شده است، می‌گوید: «روان ما نسبت به تهدیدهای ناشناخته آسیب پذیرتراز تهدیدهای آشنا است و به همین دلیل است که ما الگوهای یکسانی را پیوسته تکرار می‌کنیم و در این میان وحشت جمعی ناشی از کرونا هم از این امر مستثنی نیست.»امینی کاشانی ادامه می‌دهد: «کرونا یک تهدید تازه و غریب است و با وجود اینکه در همین چند ماه تحقیقات بسیاری در این باره انجام شده اما وحشتی که با خودش به همراه آورده کاهش پیدا نکرده است، به همین دلیل هم مردم دنبال راهکارهایی هستند تا از خودشان در برابر این ویروس ناشناخته مراقبت کنند.»او می‌افزاید: «اگر به آمارها نگاهی بیندازیم می‌بینیم که احتمال مرگ بر اثر این دو پایین است اما وحشتی که با خود به همراه می‌آورد حجم بزرگی از نگرانی‌های ما را شکل می‌دهد. در واقع خاصیت تهدیدهای ناشناخته ترس است اما با رعایت کردن اصول اولیه و ساده می‌توان از ابتلا به این ویروس تا حد ممکن جلوگیری کرد و در این میان ممکن است افرادی که به دنبال راهکارهای مختلف برای محافطت از خود هستند در دام سودجویان بیفتند.»همین ترس از ویروس ناشناخته برای مردم این روزها حسابی داروخانه‌ها، مراکز فروش تجهیزات پزشکی و حتی سوپرمارکت‌ها را با حجم بالایی از مراجعه روبه‌رو کرده است، مراجعاتی که عمدتا با پاسخ‌هایی مانند «نداریم»، «تمام شد»، «موجود نیست» و ... مواجه می‌شود و در برخی موارد هم نوشته‌ای روی در، کار را راحت کرده که «محصولات مرتبط با کرونا موجود نیست». تقاضای بالا برای خرید ماسک، محلول‌های ضدعفونی‌کننده و دیگر موارد مرتبط با کرونا البته محدود در فضای حقیقی نمانده و به فضای مجازی نیز رفته است. این ویروس سودجویان را حسابی فعال کرده است، تا جایی که دیروز سردار حسین رحیمی، رییس پلیس پایتخت از کشف بیش از یک میلیون ماسک احتکار شده و غیربهداشتی و نیز هزاران محلول ضدعفونی در تهران خبر داده و سردار وحید مجید، رییس پلیس فتای تهران از تشکیل پرونده برای مجرمان و شایعه‌پراکنان پیرامون کرونا در فضای مجازی گفته است. سردارکیوان ظهیری، رییس پلیس پیشگیری تهران بزرگ هم از کشف ۵۰۰ هزار ماسک احتکار شده در منطقه گلبرگ تهران خبر داد و به ایسنا گفت که این ماسک‌ها درپی گزارش مردم از مردی کشف شد که همسرش چینی بوده است.

افزایش قیمت ماسک و محلول‌های ضدعفونی‌کننده البته به کام گروهی از سودجویان نیز شده است، به‌طوری که مشاهدات خبرنگار ایسنا از داروخانه‌ها و فروشگاه‌های عرضه محصولات پزشکی در مرکز پایتخت از افزایش بیش از ۲۰ برابر قیمت ماسک حکایت دارد. به عنوان مثال فروشگاهی در مرکز پایتخت که مستندات آن نیز موجود است، ماسک قابل شست‌شو با قیمت مصوب ۱۸۰ تومان را با قیمت چهارهزار تومان به فروش می‌رساند.

فروشگاهی دیگر در همین محدوده ژل ضدعفونی‌کننده دست با قیمت ۱۰۰هزار تومان عرضه می‌کند و ماسک‌های معروف به N۹۵ نیز حتی تا قیمت دانه‌ای ۵۰ هزار تومانی نیز به فروش می‌رسد. این درحالی است که عمده داروخانه‌ها فاقد ماسک و لوازم مرتبط با کرونا هستند. دستفروشان اما حسابی فعالند تا جایی‌که شب گذشته خبرنگار ایسنا با دستفروشانی مواجه شده که در حال فروش ماسک و ژل ضدعفونی‌کننده دست در مترو بوده‌ است.مشاهداتی از این دست در سطح شهر تهران و دیگر شهرها بسیار است، عده‌ای سودجو که در شرایط بحرانی حاضرند از استرس و استیصال هموطنانشان هم سوءاستفاده کنند، موضوعی که ایرج حریرچی، دبیر ستاد ویژه مدیریت پیشگیری از آلودگی با ویروس کرونا هم در نشستی خبری آن را تایید کرد و گفت: ما این مساله را تکذیب یا کتمان نمی‌کنیم و در مورد مواد ضدعفونی‌کننده و ماسک مشکلاتی وجود دارد. البته نظارت‌های زیادی انجام شده است اما ماسک و موادضدعفونی‌کننده صرفا در اختیار وزارت بهداشت نیست و ما از طریق قوه قضاییه و تعزیرات پیگیر هستیم.

کیوان ظهیری، رییس پلیس پیشگیری پایتخت نیز درباره برخورد پلیس با مواردی نظیر احتکار به ایسنا می‌گوید: « پلیس با احتکار هرگونه محصول مرتبط با کروناویروس از جمله ماسک و موادضدعفونی‌کننده برخورد خواهد کرد و در همین راستا نیز ماموران کلانتری‌ها و مقرهای انتظامی در پایتخت نسبت به بررسی و رصد بحث احتکار و توزیع ماسک‌ها اقدام کرده و این موضوع در دستور کار آنان قرار گرفته است.»