شورش در دهلینو
گروه جهان|
در درگیریهای خونین دو روز گذشته بین مسلمانان و هندوها در دهلینو دستکم ۱۷ نفر کشته و بیش از ۱۵۰ نفر زخمیشدهاند. تصویب قانون شهروندی جدید توسط دولت هند خشم و نارضایتی مسلمانان ساکن این کشور را در پی داشته است. این درگیریها که در سه دهه گذشته در هند بیسابقه بوده دیدار رییسجمهوری امریکا از هند را تحت شعاع قرار داده است.
مسلمانان هند که ۱۷۰ میلیون نفر از جمعیت 1.3 میلیارد نفری این کشور را تشکیل میدهند در ماههای گذشته به تصویب قانون جدید شهروندی هند که به مسلمانان مهاجر حق شهروندی نمیدهد، اعتراض کردهاند. دوشنبه اعتراضها در جریان سفر دونالد ترامپ به هند دوباره اوج گرفت که به کشته شدن هفت نفر در دهلینو منجر شد. روزنامه دهلینو نوشته درگیریها کماکان ادامه دارد و در درگیریهای جدید، هندوهای این کشور به تجمعات و مساجد مسلمانان حمله کرده و برخی مسلمانان نیز از خانههای خود فرار کردهاند. در درگیریهای هفته جاری ۲۳ نفر کشته شده و ۲۰۰ نفر زخمی نیز راهی بیمارستان شدهاند.
نشریه گاردین هم گزارش داده که شواهد، حاکی از موارد اسیدپاشی، ضربات اجسام سخت، استفاده از گلوله و سنگپرانی در این درگیریها بوده و چندین نفر نیز بهدلیل پرتاب شدن از ساختمانهای بلند جان خود را از دست دادهاند. گفته شده، پیروان اقلیت مسلمان ساکن هند و هندوهای این کشور در دهلینو با سنگ و چماق به مصاف هم رفتند. گفته میشود ۴۰ نفر از ماموران پلیس و نیروهای انتظامی نیز در جریان این خشونت قومی زخمی شدهاند.
درگیری و خشونتهای قومی، بهویژه بین هندوها و مسلمانان در هند پدیده جدیدی نیست. اما بر اساس گزارش خبرگزاریها، موج جدید درگیریهای روزهای اخیر بهلحاظ گستردگی ظرف چند دهه گذشته بیسابقه بوده است.
از نخستینروز هفته جاری دهلینو شاهد خشونت قومی و رویارویی مسلمانان و هندوها بود. در جریان این درگیریها، مساجد، مغازهها و خودروها به آتش کشیده شدند. آوریند کجریوال رییس دولت ایالتی دهلینو، نسبت به افزایش خشونت اظهار ناخشنودی کرده است. او با انتشار یک پست توییتری اعلام کرده شرایط حاکم بر این ایالت بهشدت نگرانکننده بوده و ماموران پلیس قادر نیستند تا خشونتها را فرو بنشانند.
کجریوال از دولت هند درخواست کمک کرده است. او گفته دولت مرکزی با اعزام نیروهای نظامی باید در این ایالت وضعیت فوقالعاده اعلام کرده و در تامین نظم و امنیت با ماموران پلیس دهلینو همکاری کند.
علت اعتراضها
علت اصلی بروز خشونت در دهلینو، تصویب قانون جدید شهروندی از سوی دولت نارندرا مودی است. نخستوزیر هند که یک فرد ناسیونالیست هندو است، قانون جدیدی برای پذیرش شهروندی در هند ارایه کرده است. مسلمانان هند این قانون را تبعیضآمیز میدانند. حزب بهاراتیا جاناتا (بیجیپی) که حزب حاکم هندوهای ناسیونالیست این کشور به شمار میآید، قانونی را به تصویب رسانده که عملا زمینههای تجدیدنظر در قانون شهروندی این کشور را فراهم میکند. بر اساس این قانون، همه شهروندان غیرمسلمان کشورهای بنگلادش، افغانستان و پاکستان که پیش از سال ۲۰۱۵ وارد هند شدهاند میتوانند از تابعیت هند بهره گیرند.
نکته اصلی این قانون که بیشتر مورد اعتراض قرار گرفته این است که این قانون اعطای شهروندی به شش اجتماع مذهبی -قومی هندو، سیک، بودایی، آیین جین، پارسیها و مسیحیانی را تضمین میکند که بهگفته نخستوزیر هند از لحاظ تاریخی با آزار و اذیت در سه کشور همسایه هند روبرو هستند. منتقدان میگوید این قانون مسلمانان را در نظر نگرفته و این موضوع تبعیضی آشکار علیه مسلمان است و از سوی دیگر قانون اساسی سکولار هند را تضعیف میکند. اما مودی میگوید مسلمانان نمیتوانند در این سه کشور که اسلام مذهب مسلط است، تحت تعقیب باشند بنابراین در این قانون لحاظ نشدهاند. منتقدان در پاسخ به این استدلال نخستوزیر میپرسند که چرا این قانون شامل مسلمانانی نشده که از سریلانکا و میانمار که اکثریت در آن کشورها با بوداییان است، میگریزند؟
درگیری در میانه سفر ترامپ
درگیریهای بین مسلمانان و هندوها در دهلینو همزمان با سفر دونالد ترامپ رییسجمهوری امریکا، به این کشور آغاز شده است. موضوع سفر ترامپ به هند ناظر بر بازرگانی خارجی بین این دو کشور بوده است.
ترامپ دوشنبه دیدار خود از هند را آغاز کرد. رییسجمهوری امریکا ابتدا به شهر احمدآباد در غرب ایالت گجرات، زادگاه مودی سفر کرد سپس رهبران امریکا و هند به استادیوم کریکت رفتند که به تازگی ساخته شده و بزرگترین استادیوم در نوع خود در سطح جهان است. او در این استادیوم در حضور ۱۰۰ هزار نفر سخنرانی کرد.
استقبال از دونالد ترامپ در هند بیسابقه بوده و دیدار سه ساعته او از احمدآباد حدود ۱۳ میلیون دلار هزینه داشته است. هزینه ساخت یک دیوار برای پنهان کردن محلات فقیرنشین نیز شامل این مبلغ بود. این محلات فقیرنشین در امتداد جادهای قرار داشتند که کاروان خودروی ترامپ از آنجا باید عبور میکرد. گاردین در گزارشی با اشاره به سیاستهای ملیگرایانه افراطی ترامپ و مودی در ایالات متحده و هند نوشته: «رهبران دو کشوری که بزرگترین دموکراسیهای جهان به شمار میروند رویکردهای خطرناک ملیگرایانهای را دنبال میکنند که در تقابل با ارزشهای بنیادین این کشورهاست. همچنان که موج پوپولیسم در اقصی نقاط جهان ایده لیبرال دموکراسی را به چالش میکشد، سفر ترامپ به هند نشان داد که چگونه رییسجمهوری امریکا و نارندرا مودی نخستوزیر هند، رهبران دو دموکراسی بزرگ جهان بخشی از بزرگترین مشکل امروز جامعه جهانی هستند. آنها جدیترین تهدید برای دموکراسی و احترام به حقوق جهانی هستند.»